پاکستان از بدو تأسیس آن در سال 1947 میلادی، با افغانستان و هندوستان مشکلات مرزی دارد. پاکستان با توجه به موقعیت ژیوپلیتیکی و به لحاظ شکل یا توپوگرافی، مطول است. کشورهایی با اینچنین شکل، بیش تر در معرض شکنندگی و تهدیدات امنیتی قرار می گیرند. پاکستان که از یکطرف با افغانستان و از سوی دیگر با هند مشکل مرزی دارد و همواره هراس دارد تا از سوی این دو همسایه در محاصره قرار نگیرد. روی این ملحوظ، این کشور ناگزیر است تا از افغانستان به عنوان عمق استراتژیک خود استفاده کند. از سوی هم، افغانستان که در نقطه ی وصل چند سیستم ژیوپلیتیکی ( چهاراه منطقه یی)  قرار گرفته است، برای پاکستان از اهمیت خاصی برخوردار است.

اهمیت سیاسی - امنیتی :
ارتش پاکستان یکی از نهاد های مهم در ساختار تشکیلاتی آن کشور محسوب می شود. هرچند مطابق قانون اساسی پاکستان، ارتش حق دخالت در امور سیاسی وکشوری را ندارد، اما باتوجه نظام های سیاسی – اجتماعی آن کشور طوری بوده است که ارتش نقش اساسی وتصمیم گیری را در امور داخلی وسیاست خارجی، داشته است. از اینرو، نگاه ی  ارتش در مناسبات سیاست خارجی و همسایه ها به ویژه افغانستان، داشتن عمق استراتژیک است که بر اهمیت افغانستان افزوده است. پاکستان در برابر هندوستان از ضعف جغرافیایی و داشتن عمق استراتژیک رنج می برد. این ضعف به لحاظ نظامی،  ناشی از نبود تسلیحات، نیروی نظامی و به لحاظ جغرافیایی از موقعیت جغرافیایی نا مناسب ( ناهماهنگی سرزمینی ومرزها) است. از اینرو، استقرار یک دولت دست نشانده در افغانستان و در محور قرار دادن منافع پاکستان در صدر سیاست های داخلی وخارجی خود، از برنامه های کلان ارتش پاکستان طی چند دهه ی گذشته بوده است. تا بتواند ضعف در برابر هند را جبران کند.
با پیدایش کشوری به نام پاکستان در 1947، مسلمانان هند بیش تر به این کشور مسکن گزین شدند که سبب بروز اختلافات هند وپاکستان شد. اختلافت سبب وارد شدن دو کشور به جنگ روبرو شد.  نیروهای نظامی دو کشور هراز گاهی به درگیری می پردازند. هند وپاکستان از هر اهرم فشار برای مغلوب ساختن یکدیگر دریغ نکرده اند. از سوی هم، هردوکشور در راستای جذب متحدانی منطقه یی اند. افغانستان نیز در محراق توجه ی این دو کشور به عنوان اهرم فشار قرار گرفته است. هند با حضور فعال در مناسبات افغانستان سبب برانگیختن خشم پاکستان می شود. از سوی دیگر، پاکستان نیز با حمایت گروه های بنیاد گرا و مخالف حکومت افغانستان، در راستای استفاده ابزاری و حمایت از سیاست منطقه یی خود و هم چنان خنثی ساختن سیاست های هند در افغانستان می کوشد. در کنار این، قراین نشان می دهد که پاکستان از یک دولت مستقل و با برنامه در افغانستان ضمن اینکه حمایت نمی کند، بل در زمینه براندازی آن از هر گزینه ی؛ گروه های بنیاد گرا وافراطی، استفاده ابزاری نموده است. حمایت از گروه ی مجاهدین در زمان حضور نیروهای نظامی اتحاد شوروی در افغانستان، روی کارآوردن گروه ی طالبان و در حال حاضر هم، حمایت از طالبان ولابی گری برای آنان در مذاکرات با آمریکا؛ از موارد برجسته ی آن بوده است.

اهمیت اقتصادی و ترانزیتی :
افغانستان و پاکستان دو راه مواصلاتی وترانزیتی دارند. یک، از جلال آباد به پیشاور. دو، از چمن قندهار به کویته. در گذشته توسعه ورشد اقتصادی افغانستان به علت قرار گرفتن این کشور در خشکه و وصل شدن آن به آب های آزاد جهان از طریق پاکستان، وابستگی مستقیم به روابط سیاسی این کشور با پاکستان داشت. در صورت تیرگی در روابط سیاسی،پاکستان راه های مواصلاتی را می بندید و میزان رشد اقتصادی در افغانستان نیز تنزیل می کرد. اما با روی کار آمدن رئیس جهمور غنی، و گشایش راه بدیل چون؛ بندر چابهار، کشورهای آسیای میانه ودهلیز هوایی، از میزان وابستگی مطلق رشد اقتصادی افغانستان به پاکستان کاسته شده است. از سوی هم، با فروپاشی شوروی سابق واستقلال کشورهای آسیای مرکزی، پاکستان همواره به افغانستان به مثابه ی یک دهلیز عبوری مفید، جهت دستیابی به بازاری های تجاری کشورهای آسیای مرکزی می نگرد. این در حالیست که پاکستان در طول چند دهه ی گذشته، شرایط ناگوار اقتصادی را سپردی نموده است و نیاز به یک بازاری جهت کسب درآمد، صادرات و واردات خود بوده است. در سال های قبل صادرات کالاهای افغانستان از طریق پاکستان صورت می گرفت. کالاهای تجارتی از راه طورخم به پیشاور و کراچی و از آنجا از طریق راه آهن به سایر کشورها به نام پاکستان صادر میشد. ولی با نفوذ اقتصادی شوروی و حضور نیروهای آن در افغانستان،هم چنان حمایت پاکستان از گروه های مخالف دولت آن وقت( مجاهدین) واردات وصادرات بیش تر از راه های ترانزیتی شمال، صورت می گرفت. با روی کار آمدن دولت اسلامی، پاکستان توانست بار دیگر واردات وصادرت به افغانستان وکشورهای آسیای مرکزی، داشته باشد، ولی اندکی بعد با مخالفت های روبرو شد و همینگونه درزمان تسلط طالبان بر کابل، دسترسی به بازاری های افغانستان امکان پذیر شد. از اینرو، دسترسی به بازاری های تجارتی و انجام واردات وصادرات کالاهای خود به افغانستان واز طریق این کشور به آسیای مرکزی، یکی از اهداف مهم پاکستان و داشتن اهمیت مهم اقتصادی افغانستان برای آن کشور بوده است.
درنهایت، افغانستان از بهر داشتن مرز مشترک با پاکستان و متوجه بودن تهدیدات از جانب هند برای پاکستان، از اهمیت مهم سیاسی و امنیتی برخوردار بوده است. ارتش به مثابه ی نهاد مهم وتصمیم گیری در سیاست داخلی و خارجی آن کشور، همواره افغانستان را به عنوان عمق استراتژیک خود قرار داده است. از سوی هم، افغانستان به لحاظ موقعیت حساس ژیوپلتیکی و قرار گرفتن در چند زیر سیستم جغرافیایی، داشتن مرز مشترک با کشورهای آسیای مرکزی، جهت واردات وصادرت کالاهای تجارتی پاکستان از طریق این کشور، ار اهمیت مهم اقتصادی را نزد آن کشور داشته است. باتوجه به این، بعید به نظر می رسد که پاکستان از مداخله در امور ومناسبات داخلی ومنطقه یی افغانستان دست بردارد و از روی کار آمدن دولت مستقل و افغانستان مرفه، با ثبات وصلح آمیز، حمایت نماید.