حکومت افغانستان به‌خاطر حسن نیت و آغاز مذاکرات صلح با طالبان، به‌شمول آزادسازی برخی زندانیان خطرناک این گروه، هزاران زندانی طالب را تاکنون از زندان‌های کشور آزاد کرده است.
قبلاً حکومت اعلام کرده بود که رهایی زندانیان طالبان «مشروط» به آغاز مذاکرات مستقیم این گروه با حکومت و مردم افغانستان است.
اواخر ماه جدی سال گذشته‌ی خورشیدی، وزیر خارجه و مشاور امنیت ملی ایالات متحده‌ی امریکا نیز در یک تماس تلفنی با رییس‌جمهور غنی گفته بودند که برای رسیدن به یک راه‌حل سیاسی «آتش‌بس و یا کاهش خشونت» ضروری است.
امریکا در زمان آزادسازی سه زندانی خطرناک طالبان که انس حقانی نیز در جمع آن‌ها بود، به رییس‌جمهور غنی اطمینان داده بود که اگر گروه طالبان حسن نیت نشان ندهد، در پاسخ به هرگونه خشونتِ این گروه، امریکا حاضر است با دولت افغانستان یک‌جا کار کند.
با این مقدمه می‌خواهم یادآور شوم که حکومت و شخص رییس‌جمهور غنی افزون بر اینکه حسن نیت کافی در خصوص آغاز و تداوم گفت‌وگوهای صلح نشان داده، حکم آزادی هزاران زندانی این گروه را صادر و همین‌طور بارها گفت‌وگوی بدون قید و شرط و آتش‌بس را نیز به طرف طالبان یشنهاد کرده است.
از آزادی زندانیان گروه طالبان تاکنون زمان زیادی می‌گذرد.
آن‌چه توقع می‌رفت، جانب طالبان حسن نیت آن چنانی از خود نشان نداده است.
یکی از دلایل بن‌بست‌هایی که گه‌گاهی در روند صلح پیش می‌آید، همین لجاجت گروه طالبان می‌باشد. تا این جای کار، طالبان از پذیرش آتش‌بس و عمل کردن به سایر مواردی که در توافق‌نامه با ایالات متحده روی آن تعهد کرده بودند، سر باز زده‌اند.
طی این مدت طولانی، طالبان از کاهش خشونت نیز در حالی‌ سخن می‌گفتند که جنگ‌جویان شان در اکثر بخش‌های کشور هم‌چنان به کشتار و خونریزی و ویرانی ادامه می‌دهند و خشونت‌ها را بیشتر کرده‌اند.
با این وجود، به‌منظور آغاز اصل مذاکرات صلح که تازگی‌ها بحث روی آجندا است، هیأت مذاکره کننده‌ی جمهوری اسلامی افغانستان باید پیشنهاد «تأمین آتش‌بس» را به جانب هیأت طالبان به‌عنوان یکی از پیش‌شرط‌ها مطرح و روی آن تأکید نماید. به این دلیل که از یک سو تجربه نشان داد اصطلاح «کاهش خشونت» مفهوم ندارد و عملی نیست و از جانبی هم مذاکره‌ی بدون آتش‌بس معنا ندارد. همان‌طور که قبلاً نیز ریاست‌جمهوری اعلام کرده بود که «کاهش خشونت معنای دقیق نظامی، حقوقی و جنبه‌ی عملی ندارد.»
بناءً تأکید هیأت جمهوری اسلامی افغانستان باید بر تأمین آتش‌بس به‌عنوان پیش‌شرط اساسی برای ادامه‌ی مذاکرات باشد.
حالا که هیأت‌های دو طرف کارشیوه‌ی مذاکرات بین‌الافغانی را نهایی ساخته‌اند و اکنون روی اجندای مذاکرات کار می‌کنند، هم‌زمان با آغاز اصل مذاکرات، بایستی آتش‌بس نیز صورت بگیرد. تأمین آتش‌بس، یگانه اقدام مهم و قابل قبول در جهت ادامه‌ی گفت‌وگوهای معنادار و تأمین صلح و ثبات پایدار در کشور است.
همان‌طور که دوطرف در کارشیوه نیز از اراده‌ی طرف‌ها برای برقراری صلح یاد کرده‌اند، باید در عمل نیز ثابت سازند که واقعاً برای ختم جنگ اراده دارند.
یک اقدام معنادار در خصوص نشان دادن اراده در این مقطع زمانی از جانب طالبان، توافق روی آتش‌بس است.
این کار ناممکن نیست. بالاخره طالبان با پذیرش آتش‌بس و اعلان آن باید نشان دهند که اراده‌ای برای ختم جنگ و برقراری صلح دارند. باید ثابت سازند که خواست دیرینه‌ی مردم افغانستان را نادیده نمی‌گیرند.
طالبان اگر به صلح باورمند هستند، باید آتش‌بس را بپذیرند و پس از آن هیأت‌های دو جانب به سوی اصل مذاکرات بروند.
در غیر آن، چنان‌چه در مقدمه اشاره شد، ایالات متحده‌ی امریکا تعهد کرده بود در صورتی که طالبان حسن نیت نشان ندهند و هم‌چنان به خشونت متوسل شوند، با دولت افغانستان یکجا کار خواهد کرد.
در کنار آن، دو طرف سند استراتژیک دارند. بر مبنای این سند استراتژیک که میان دولت‌های دو کشور به امضا رسیده است، باید عمل شود.
امریکا بااستفاده از توان و امکاناتی که در اختیار دارد، بر طالبان فشار وارد کند تا این گروه وادار به پذیرش آتش‌بس و سایر مواردی که در توافق‌نامه‌ی جانبین ذکر شده، عمل نماید. در غیر آن، بدون آتش‌بس به نظر می‌رسد که ادامه‌ی گفت‌وگوها و مذاکرات فقط ضایع کردن وقت خواهد بود و نتایجی را برای مردم افغانستان که تشنه‌ی صلح هستند، به دنبال نخواهد داشت.
رییس‌جمهور غنی بارها و بیشتر از هر کسی در مورد ضرورت برقراری صلح و ثبات در افغانستان سخن گفته است.
بیشترین تلاش از سوی رییس‌جمهور غنی در این راستا انجام شده است. فراخواندن لویه‌ جرگه‌ی مشورتی صلح، مشورت با تمامی چهره‌های سیاسی داخل و بیرون از حکومت، مشورت و گفت‌وگو با اقشار مختلف جامعه؛ به‌خصوص زنان و جوانان در مورد صلح، آزادی زندانیان طالبان، تعیین هیأت مذاکره کننده‌ی جمهوری اسلامی افغانستان در مشورت با تمامی جناح‌های سیاسی و ... بخشی از کارها و تلاش‌هایی است که رییس‌جمهور غنی شخصاً انجام داده است. پیشرفت‌هایی که تاکنون به آن نایل شده‌ایم، نتایج کار و تلاش شبانه‌روزی رییس‌جمهور و همکارانش در حکومت است، حالا نوبت طالبان است.
نسبت به هر زمان دیگر وقتش است طالبان نشان دهند که طرفدار جنگ و خشونت نیستند و برقراری صلح را به صورت واقعی می‌خواهند. به نظر من، طالبان نباید این فرصت طلایی را قربانی بازی‌های استخباراتی بیگانه کنند.
طالب‌هایی که از افغانستان هستند باید بیشتر از این به ویرانی کشور خود فکر نکنند؛ بلکه تلاش شان را برای پایان دادن به جنگی بیشتر سازند که دهه‌هاست از مردم و این کشور قربانی می‌گیرد.
طالبان باید درک کرده باشند که توسل به خشونت و خونریزی بیشتر از این به نفع هیچ یکی از طرف‌های افغانی نیست.
تنها راه حل سیاسی می‌تواند به وضعیت فعلی پایان دهد.
پس چه بهتر که حرف زدن در مورد صلح، در فضای آتش‌بس ادامه یابد.
در واقع، این تأمین آتش‌بس است که می‌تواند گفت‌وگوهای صلح را معنادار سازد.
در غیر آن مذاکرات در دوحه و تشدید خشونت و جنگ در افغانستان، پارادوکسی است که برای هیچ‌کس قابل تعریف نیست.
به امید تأمین آتش‌بس و همین‌طور برقراری صلح دوامدار و باعزت در کشور.