اقتصاد افغانستان با تمام مشکلات و سنتی بودن خود، باز هم امید به توسعه و رشد داشت. شاخص‌ها و احصائیه‌های اقتصاد ملی و سازمانهای بین المللی مانند بانک جهانی انتظار تغییرات اقتصادی و تحولات اجتماعی را داشتند. برای امسال نیز پیش بینی خوبی داشتند. حتی رشد حدود 5 فیصد نیز برخی از سازمانها اعلام کرده بودند. این یعنی یک شروع خوب برای اقتصاد فقیر و جنگ زده افغانستان.
اما از آغاز سال میلادی جدید که جنجال ویروس خطرناک کرونا، تمام عالم را فراگرفت، جامعه افغانستان نیز بی نصیب نماند. هرچند مردم و مسئولین تلاش خود را کردند  و سازمانها و موسسات بین المللی نیز میلیونها دالر کمک بلاعوض نمودند تا کمکی به اوضاع کشور شود، اما همانطور که همگان می‌دانند؛ اثرات مخرب این ویروس و هزینه‌ها و جنجال‌هایی که ایجاد کرد برای مردم و جامعه بسیار گران تمام شد. البته هنوز هم ادامه دارد. افزایش بیکاری، رکود نسبی کار و کسب‌های خرد و کلان، تعطیلی مراکز علمی‌و تدریسی، پر شدن شفاخانه‌ها و ... همه و همه از آثار مخرب و تحمیل هزینه‌های اجتماعی و فردی برای مردم مظلوم و ستمدیده ما می‌باشد.
همه این جنجال‌های کرونا یک طرف؛ اما آنچه باعث دامن زدن بیشتر به مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم ما شده است، بحث ‌صلح است. این موضوع که افغانستان باید به صلح پایدار برسد تا بتواند آفتاب آرامش را ببینید، بر کسی پوشیده نیست. اما حقیقت آن است که شعار صلح خوب است. اما اگر قرار باشد با شعار صلح می‌کنیم و شروع صلح، به معنای شروع دوره جدیدی از جنایات و قتل و عام‌ها در ولایات مختلف افغانستان توسط طالبان باشد، خود جنجال جدیدی است.
در واقع شروع صلح برابر با شروع دوره جدید جنایات در افغانستان شده است که این جنجال از جنجال کرونا خطرناک تر است. نا امنی بیشتر، بسته شدن راهها و مسیرهای بین شهری و بین ولایات، باعث بیکاری بیشتر، عدم گردش پول در بین مردم و در نهایت ضعیف شدن اقتصاد جامعه خواهد شد.
جنجال کرونا:
کرونا در افغانستان بیشتر خانواده‌های نیازمند در این کشور را هدف قرار داده است. مجموع مبتلایان در افغانستان تا تاریخ 9 تیرماه 1399به 31238 نفر رسیده است. در همین راستا، آمارهای غیر رسمی‌ بالایی در ولایات دور دست از شمار مبتلایان و قربانیان  وجود دارد.
لذا شیوع ویروس کرونا سبب افزایش فقر در افغانستان شده، لذا دولت نیز که با کسری بودجه مواجه است، برای مبارزه با این ویروس مرگبار در انتظار کمک‌های خارجی بوده که قبلاً در مورد آنها تعهد شده و برخی از این اقلام تاکنون در اختیار دولت افغانستان قرار گرفته است؛ به طور مثال: اتحادیه اروپا، بانک جهانی و آمریکا تعهد کرده‌اند که حدود  300 میلیون دلار برای مبارزه با کرونا در اختیار دولت افغانستان قرار دهند؛ هنوز روشن نیست تاکنون چه مقدار از این مبلغ تعهد شده در دسترس دولت این کشور قرار گرفته است اما به نظر می‌رسد که مردم فقیر افغانستان که شغل‌های روزمره خود از دست داده‌اند در انتظار رسیدن این کمک‌ها می‌باشند. البته این مبالغ که به صورت نقدی به مردم فقیر نمی‌رسد، لذا این قشر باید چاره ای برای برون رفت از وضع نامناسب خود را با راه اندازی کار و کسب خرد پیدا کنند.
آمارها و احصائیه‌های جدید وزارت اقتصاد افغانستان نشان می‌دهد که با شیوع ویروس کرونا و قرنطینه شدن شهرهای بزرگ افغانستان، میزان فقر در این کشور افزایش شدید داشته و از حدود ۶۰ درصد به  بیش از  ۷۰ فیصد رسیده است؛
جنجال شعار صلح طالبانی:
طالبان و گروههای جنگجوی وابسته که یک روز علیه آمریکا می‌جنگند و یک روز عزم سفر به آمریکا برای نشست صلح دارند و یک روز پیام حمایت در انتخابات با کاخ سفید روان می‌کنند، خود عامل و جنجال دیگری در مسیر اقتصاد و توسعه افغانستان عزیز هستند. سر دادن شعارهای دروغین صلح از یک طرف و هم زمان شروع کشتار جدید و تشکیل گروههایی جنگی و تجهیز آنان در ولایات و مناطق مختلف از طرف دیگر، مسئله ای بالاتر از کرونا در افغانستان است.
سازش سیاسی بسیار خوب است و تنها مسیر رسیدن به صلح پایدار است اما باید دانست که سازش سیاسی به  مفهوم این است که برای رسیدن به عدم درگیری و نزاع در جامعه باید سازمانها و نهادهای بین المللی از خارج از کشور، زمینه توافق سیاسی را ایجاد کنند. به عبارتی توافق در توزیع قدرت سیاسی در اداره بهتر جامعه. قدرت‌ها و گروهها و احزاب سیاسی با توافقی اجتماعی و مدنی جهت پایان دادن به تمام درگیری‌ها و کشمکش‌های خانمان سوز داخلی زیر نظر سازمانها و نهادهای بین المللی به توافقی سیاسی در مدیریت کلان کشور دست بزنند. که در این توافق ملزم الرعایه باید همه بر اساس آنچه مفاد شده است، التزام عملی داشته باشند. روشن است که این توافق هرچند ممکن است بر خلاف خواسته‌های برخی از احزاب باشد، اما همواره به نفع عموم مردم است. البته باید دانست که ممکن است زود بهم می‌خورد و از ثبات کمتری بر خوردار خواهد باشد.
سخن پایانی
امروزه شرایط بسیار حساس موجود در جامعه که گفتمان صلح از یک طرف و نزاع و درگیری و نا امنی از طرف دیگر و بیماری و جنجال کرونا از طرف دیگر جامعۀ ما را محاصره کرده است. به عبارتی امروزه اقتصاد افغانستان عزیز گرفتار دو جنجال بزرگ شده است. جنجال ویروس خطرناک کرونا که دارویی نیز ندارد و جان هزاران تن از مردم عزیزمان را گرفته است. همچنین دوم، شعار بدون پشتوانه صلح است که به بهانه صلح ما شاهد هستیم که هزارن نفر از مردم عزیزمان در این شرایط سخت و سرما به سبب نا امنی و ترس از جان خود در وضع نا مطلوبی بسر می‌برند یا برخی از فامیلشان نیز کشته شده است.
اقتصاد افغانستان علی رغم تمام امید‌هایی که دارد بتواند به توسعه و رشد برسد، اما فعلا با این دو مشکل مواجه است.
امید است که با تلاش و مدیریت صحیح شاهد پویایی اقتصاد و معیشت مردم عزیزمان باشیم.