امروزه با وجود پیچیدگی‌های روابط اجتماعی و ورود سیل آسای روستا نشینان به پایتخت و کلان شهرها و همینطور جا بجایی شهری‌ها از این شهر به آن شهر به نسبت موجبات امور روز مره‌شان، فرهنگ و رویه‌های مختلف از طیف‌های گوناگون مردم زندگی را پر از اتفاقات و نا هنجاری‌های روز مره نموده است. ضریب رو به رشد و غیر قابل مهار دزدی و کیسه بری در شهرها ریشه در همین جا بجایی‌ها دارد که با درنظرداشت فرهنگ و سطح زندگی افراد سطوح گوناگون را در بر می‌گیرد. با توجه به پیچیدگی‌های رفتارهای جرمی و سازمان یافته‌گی مجرمان، شکل و ماهیت آنان از حالت فردی خارج و به شیوه‌های گروهی به گرایش‌های ارتکاب جرم مبادرت می‌ورزند. مجرمین با طبقه بندی‌های گوناگون با تفاوت انگیزه و حالت جرمی کنش‌های مختلف ناشی از این اعمال را در جامعه مرتکب می‌گردند، همانطوری که پیچیدگی جرایم به مرور زمان دشوار و سازمان یافته تر از قبل می‌گردد، تجهیزات پولیس و اسباب و لوازم کشف جرایم و مجرمین نیز روز آمد می‌گردد؛ بنا بر این در کشور ما که هم اکنون ازنظام روزآمد دموکراسی برخورداریم و در قرن 21 زندگی می‌کنیم لازم و ضروری است که پولیس از لحاظ دانش و مسلک گرفته تا کشف و خنثی سازی رفتارهای مجرمانه را به صورت مسلکی و علمی اقدام نماید، اگر در این راستا دچار مشکلات عملیاتی است نیز در رفع آن اقدام نماید، عذر و بهانه در عدم تأمین امنیت و یا بازی با کلمات و توجیه ضعف‌ها برای سخنگویان پولیس و دستگاه مسلکی این نهاد، حیثیت تخصص آنان را زیر سئوال برده و باعث ایجاد فاصله میان دولت و ملت می‌گردد.
ما در این نوشته شهر کابل را از جمع شهرهای کشور به عنوان نمونه و مصداق کلان شهرها با تکنیک و شیوه‌های عملیاتی جرم یابی و کنترل مجرمین به بحث می‌گیریم تا مصادیق مبارزه علیه جرایم سازمان یافته به آسانی مشخص و روشن گردد، با توجه به رسانه‌ی شدن نوعیت ارتکاب جرم در کابل، آنان به سه طیف عمده به صورت سازمان یافته در سطح شهر فعالیت می‌کنند که قرار ذیل اند.
1-             طیف کیسه برها: آنان با تجمعی از جوانان و کودکان زیر هجده سال در نواحی مختلف شهر فعالیت دارند که با درنظرداشت محلات مسکونی شان در نزدیک ترین محلات پر تجمع شهر به موبایل دزدی و کیسه بری فعالیت دارند، این طیف مجرمین با توجه به مهارت شان در امر دست اندازی به جیب‌ها، سرقت بی سر و صدایی را مرتکب می‌شوند که متضرر بعد از مقداری طی مسیر متوجه وضعیت‌اش می‌گردد که بخشی از آنان موبایل‌های دست داشته افراد را در هنگام صحبت در معابر پر تردد ربوده و پا به فرار می‌گذارند، این طیف از دزدان با توجه به اینکه خطری برای جان مردم محسوب نمی‌گردند؛ اما ضربات روحی – روانی مهلکی را به شهروندان تحمیل می‌نمایند، بسا اشخاصی که تمام دار و ندار شان مبلغ جیب خرجی و یک عدد موبایل است که تمام داشته‌های مادی و معنوی اش را به جیب حمل می‌نمایند، در صورت مواجه با چنین عمل انجام شده ضررهای هنگفتی را متقبل می‌گردد که جبران آن کار بسا دشوار می‌باشد؛ این طیف مجرمین تقریبا محل بود و باش مشخصی دارند که اکثرا در گیم نت‌ها، قلیون‌خانه‌ها و محوطه‌های خاص سپری می‌کنند که تحت نظر سرپرست گروه به اعمال جرمی رو می آورند که از تشکیلات تسلیحاتی لازم برخوردار نیستند و پولیس نیز از بود و باش اکثریت آنان اطلاعات لازم را دارند.
2-             طیف زورگیران: این طیف مجرمین در دو گروه مختلف فعالیت دارند، بخشی از آنان با حمل سلاح سرد و گرم در معابر عامه و پس کوچه‌ها منتظر عابرین چرب و نرم اند که با تشخیص وضعیت مردم نا خود آگاه از پیچ و خم‌های کوچه رو به روی آنان ظاهر شده و اسلحه را پشت گوش شان نگهمیدارند تا زمانیکه تمام وسائل جیب شان را نگرفته اند دست بردار نیستند، عده‌ی هم اگر اندک مقاومت از خود نشان دهند مال و جان را با هم از دست می‌دهند، برای این طیف تنها راهزنی و سرقت عابرین کافی نیست؛ بلکه قدمی فراتر از آن نهاده مغازه‌ها و دفاتر پر در آمد را نیز مورد هدف قرار می‌دهند که اکثرا قتل‌های زنجیره‌ی اخیر و اختطاف‌ها ناشی از عملیات آنان بالای محلات کسب و کار مردم بوده است، طیف دیگر این زورگیران، به صورت گروهی در روز روشن با چهره بدون نقاب دم درب مغازه‌ها و رستورانت‌ها حاضر شده و به صورت ماهانه از آنان باج می‌گیرند، این دسته از مجرمین با استفاده از اعمال فشار بر روح و روان قربانیان، آنان را مجبور به پرداخت ماهانه باج دهی می‌نمایند، اگر احیانا کدام یکی از کسبه کاران مبلغ را نپردازند به صورت گروهی به مال و محل کار آنان آسیب می‌رسانند؛ آنان در عدم دادخواهی عادلانه پولیس، مجبور به پرداخت باج ماهانه می‌گردند اگر چنین نکنند، ضررهای هنگفتی از جانب گروه متحمل می‌گردند.
3-             طیف اختطاف گرها: این طیف مجرمین از خطرناک ترین نوع آن به حساب می‌آیند که به صورت تشکیلاتی منظم با داشتن سلاح‌های سبک و سنگین در سطح شهر حکمرانی می‌کنند، آنان با درنظرداشت اهمیت جرمی شان اکثرا به یکی از بلند پایه ترین اشخاص در سطح ممکلت وابسته اند، طیف اختطاف گران به جرایم خرد و ریز اهمیت نمی‌دهند، هدف جرمی آنان بانک‌ها، تاجران طراز اول ملی و بین المللی، مقامات بلند پایه حکومت و طلا فروشی‌ها است، آنان با توجه به محاسبه از ضریب موفقیت شان گاهی به سکنه قربانیان حمله ور می‌شوند گاهی نیز اشخاص را از معابر و جاده‌ها اختطاف نموده و در بدل رهایی اش تأدیه مبلغ را خواهان اند، وقتی که ماهیت فکری و انگیزه این سه طیف جرمی مورد مداقه قرار گیرد هدف شان رسیدن به پول می‌باشند؛ اما طیف سومی گاهی با انگیزه سیاسی و رقابتی نیز قربانیان شان را مورد توجه قرار می‌دهند.
با این حال، موجودیت چنین باندها در سطح جامعه به مثابه ویروس کشنده به حساب می‌آیند که در صورت تداوم شان، مردم و اجتماع را فلج می‌نمایند، پولیس به مثابه طبیب جامعه مسئولیت دارد تا همانند داروی ضد باکتری در قلب اجتماع عمل نموده و جامعه را از سرایت روز افزون ویروس‌های واگیر مصئون نگهدارد، به نظر می‌رسد که علل و عوامل ارتکاب چنین جرایم از ضعف تربیت خانوادگی گرفته تا عقده‌های ناشی از محرومیت و عادت به جرم، کتگوری‌های مختلفی را در بر می‌گیرد؛ اما عمدتا ضعف عملکرد دستگاه امنیتی – قضایی باعث گردیده است تا مجرمین با انگیزه عادت به جرم و عدم مجازات لازم و عادلانه، چنین اعمال را به صورت حرفوی آموخته باشند. کم کاری دستگاه پولیس و قضا در قبال مجرمین محسوس است که روحیه عموم نیز اکثرا آنان را علت روز افزون مجرمین عنوان می‌کنند، با این حال انتظار می‌رود که در ساختار امنیتی و قضایی کشور به خصوص وزارت امور داخله تغییرات جدی به وجود بیاید تا اشخاص مسلکی و مسئولیت پذیر در رأس مدیریت امنیتی قرار بگیرد که با درنظرداشت امکانات امنیتی موجود در این وزارت، کاهش جرایم و مجرمین امر حتمی و قابل تصور است.