عزاداری برای امام حسین ع باید با بصیرت و حقیقت همراه باشد.  نهضت عاشورا دارای ابعاد علمی، فرهنگی بسیاری است. سیاست، حقوق، مدیریت، روانشناسی، جامعه شناسی، اقتصاد و .... برخی از این ابعاد هست. اقتصاد که محور این نوشتار است، یکی از درس های فراموش شده از نهضت عاشورای حسینی است.
البته درس های اقتصادی زیادی از نهضت عاشورا می آموزیم که تشریح و تبیین هر یک خود نوشتار مستقلی می خواهد. اما آنچه در این جا ذکر شد تنها نمونه ای از بعد اقتصادی نهضت عاشورای حسینی می باشد.
مسأله‌ی اقتصاد، به عنوان یکی از مهم‌ترین مسائل زندگی بشری، مطرح است، و اسلام نیز نگرش خاصی به آن دارد. همچنین نظام اقتصاد اسلامی عبارت است از مجموعه قواعد کلّی ارائه شده در اسلام در زمینه روش تنظیم حیات اقتصادی و حلّ مشکلات اقتصادی ، در راستای تامین عدالت اجتماعی.
یکی از موضوعاتی که در سالهای اخیر و بیشتر در کشورهای مسلمان مورد توجه قرار گرفته ارائه یک نظام اقتصادی جایگزین به‌جای سیستم اقتصادی غربی می‌باشد. یک موج فزاینده از نظریات در کشورهای در حال توسعه درحال شکل گیری است که معتقد است اقتصاد سرمایه داری غرب درحل مشکل فقر و از بین بردن بسیاری از ناهماهنگی اقتصاد شکست خورده است. بسیاری ازاین راه حل ها با هدف پاسخگویی احتیاجات انسان آزمایش شده اما هنوز انسان قادر نیست که بدون مواجهه با رکود ها و تورم های دوره ای، به یک جامعه رفاه (مبنی بر فرصت های برابر، تعادل بین طبقات وروح تعاون ومشارکت به جای حرص وهرج ومرج ) دست پیدا کند.
چه بر اساس نظریات سوسیالیسم وچه سرمایه داری انسان در مرکز دنیا قرار داشته و بوسیله تمایلات پایه ای نسبت به غذا، لذت و ماندگاری، کنترل میشود. پس از رنسانس در قرن 14مدل تمدن مرکزی اروپا بوسیله ریزون سروسامان گرفت. حتی شناخت میراث معنوی الهی موضوع برخی از ریشه یابی های دقیق شده بود. درعلم تئوری تغییر وتکمیل دوره ای هوش انسان، در اقتصاد پیشرفت تکنولوژی وابداع معیارGNP برای اندازه گیری و محک پیشرفت ملت ها و درسیاست ترویج دموکراسی وتبدیل شدن آن به یکی ازساختارهای تشکیل دولتها تغییرات زیادی در زندگی انسان بوجود آورد.
شکل گیری جریان های نوین اقتصاد های متفاوت با جریان اقتصاد متعارف و غربی در سطح جهان مانند اقتصاد اسلامی یا در نوشتار ما اقتصاد عاشورایی نمونه ای از این جریانهای نوین و نقاد جریان متعارف اقتصاد غربی است.
برای فهم بهتر مسأله اقتصاد عاشورایی به دو محور در این موضوع اقتصاد فردی و اقتصاد اجتماعی خواهیم پرداخت.

الف- اقتصاد فردی
اقتصاد عاشورایی اقتصاد مستقل و عزت مداری است. اقتصادی است که بدهکار کسی نباشد
امام حسین ع در شب عاشورا، شبی که مهلت گرفته بود تا به عبادت و راز و نیاز با خدا بپردازد، مسئله اقتصاد را در بین اصحابش مطرح می نماید. مسئله حق الناس و طلب مردم و اینکه اگر کسی به دیگری بدهی و دین دارد اول باید  بدهی خود با دیگران را بپردازد. یعنی اول حق مردم، سپس حق خدا.
امام سوم، به مردم عملا آموخت که همیشه باید در مسایل اقتصادی، حق مردم را در نظر گرفت. رعایت حق مردم انقدر اولویت دارد که حتی در شب عاشورا، باید بروند حق مردم را بپردازند و حلالیت از مردم بگیرند.
این به عنوان رفتار فردی در اقتصاد است.

ب- اقتصاد اجتماعی
نکته اول: عدالت اقتصادی
در نگاه اجتماعی نیز مسئله اقتصاد در نهضت عاشورا با مسئله عدالت پیوند می خورد. عدالت اجتماعی و توجه به اقشار مستضعف جامعه در مبازره با بیدادگری و ظلم و گرفتن حق مردم و مظلوم از ظالم به خوبی نمایان است.
در طول سفر ابی عبدالله الحسین ع از مدینه به مکه و سپس به کربلا در عراق، در طی صحبت ها و گفتارها و حوادثی که در این راه برای امام اتفاق افتاد بخوبی مسئله عدالت خواهی امام و مبارزه با ظلم بخوبی مشخص نموند. اقتصاد اجتماعی مهمترین دغدغه اش بحث عدالت است به نحوی که همه مردم جامعه بتوانند از بیت المال و خزانه دولت استفاده کنند.

نکته دوم: استقال اقتصادی
آزادگی و آزاد مردی از مهمترین اصول حرکت عاشورایی است. اقتصاد عاشورایی نیز تنها بر اساس این آزادگی معنا پیدا می کند. معنای فردی و اجتماعی. آزدادگی اقتصادی و وابسته نبودن و زیر بار ظلم دیگران فعالیت نکردن از اولویت های نهضت عاشواریی و اقتصاد عاشورایی است.
البته آزادگی با آزادی بسیار فرق دارد.   در مفهوم آزادگی، مردانگی و جوانمردی نهفته است. به عبارتی آزادگی اقتصادی به مفهوم جوانمردی در اقتصاد اجتماعی است. یعنی تمام مردم به حیث یک اجتماع به فکر کمک به همنوع و رفع فقر باشند. همچنین به صورت تعاون و همکاری، اقتصاد تعاونی راه بیاندازند. یعنی اگر کارتولیدی و خدماتی در اقتصاد انجام می دهند، یا به صورت شراکتی فعالیت های اقتصادی و تجارتی انجام می دهند، به صورت جوانمردانه با یکدیگر کار و فعالیت اقتصادی داشته باشند. سر هم کلاه نگذارند. به هم خیانت نکنند. حقیقت و راستی و درستی در کارهای اقتصادیشان داشته باشند.
سخن پایانی:
توجه به مسایل اقتصادی نهضت بزرگ عاشورای امام حسین ع به ما می فهماند که اقتصاد تنها با نظام بازار آزاد که امروزه در تمام دنیا به صورت بی قید و شرط و تنها راه نجات مردم عالم معرفی می شود، نمی شود اداره کرد. هر جامعه مقتضیات و فرهنگ و شرایط مخصوص به خود را  دارد. در دین اسلام، توجه به مسایل اقتصاد فرهنگی و اقتصاد اسلامی که در نوشتار ما به عنوان اقتصاد عاشورایی مطالبی را معرفی کردیم، بسیار اهمیت دارد. در اقتصاد عاشورایی در دو محور فردی و اجتماعی نمونه  هایی از رفتارهای اقتصادی فردی و اجتماعی که مکتب عاشورا به ما می آموزد معرفی کردیم.
با توجه به مقتضیات و شرایط جامعه اسلامی افغانستان، توجه و اهتمام به این درسهای اقتصادی می تواند باعث تغییر و تحول در جامعه شود. شدت مشکلات بیکاری و رکود اقتصادی افغانستان را می تواند کاهش دهد و در نهایت باعث بهبود فضای کسب و کار در جامعه عزیزمان باشد.