انتخابات ریاست جمهوری آمریکا قرار است به تاریخ سوم نوامبر 2020 برگزار شود که در آن دونالد ترامپ به نمایندگی از حزب جمهوری‌خواه و جوبایدن از حزب دموکرات برای در اختیار گرفتن کنترل کاخ سفید به رقابت بپردازند. برخلاف گذشته، این بار مبارزات انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بیشتر در فضای مجازی وجود داشته است تا فضای واقعی. دلیل این امر بیماری کووید 19 خوانده‌شده است. پس از جنگ دوم جهانی انتخابات ریاست جمهوری آمریکا تنها برای شهروندان آن کشور حائز اهمیت نیست بلکه تمام مردم جهان به نحوی از اقدامات رهبری آمریکا متأثر می‌شوند و ازاین‌رو انتخابات ریاست جمهوری آن کشور برای تمامی جهانیان کم‌وبیش حائز اهمیت است. البته درجه این اهمیت از یک کشور تا کشور دیگر فرق می‌کند. کشورهای که در رقابت شدید یا دوستی نزدیک با ایالات‌متحده قرار دارند بیش از بقیه کشورها مترصد انتخابات ریاست جمهوری ایالات‌متحده هستند. افغانستان ازجمله کشورهای جهان است که اقدامات رهبران آمریکا مستقیماً بر سرنوشت آن تأثیر می‌گذارد و از همین رو انتخابات ریاست جمهوری آن کشور برای مردم افغانستان چه بخواهند و چه نخواهند تأثیر شگرف برجای می‌گذارد. پس از لشکرکشی آمریکا به افغانستان در 2001، این کشور همواره یکی از موضوعات اساسی مبارزات انتخاباتی میان کاندیدان ریاست جمهوری در این کشور بوده است. حال با توجه به بحران اقتصادی و بیکاری ناشی از ویروس کووید 19 و شدت گرفتن رقابت میان پکن و واشنگتن این پرسش به میان می‌آید که جنگ و صلح افغانستان در مبارزات انتخاباتی آمریکا از چه جایگاهی برخوردار است؟
برای پاسخگویی به این پرسش نیاز است که ابتدا جهان‌بینی ترامپ و جوبایدن به‌عنوان کاندیدان ریاست جمهوری آمریکا را در قبال افغانستان مرور نماییم تا بتوانیم اهمیت افغانستان در مبارزات انتخاباتی آن کشور را درک نماییم.
الف- افغانستان در جهان‌بینی دونالد ترامپ؛ هنوز دور دوم ریاست جمهوری بوش پسر به پایان نرسیده بود که زمزمه‌های انتقاد در مورد جنگ‌های عراق و افغانستان در میان شهروندان آمریکایی به گوش می‌رسید. در زمان ریاست جمهوری باراک اوباما این انتقاد در آمریکا شدت گرفت و مخصوصاً جنگ عراق کاملاً محبوبیت خود را از دست داد. افغانستان در این زمان تنها به این خاطر اهمیت داشت که آمریکا با حمله به این کشور توانسته بود پناهگاه‌های القاعده را نابود نماید و نابودی این گروه تروریستی به معنای کاهش خطرات علیه امنیت ملی آمریکا بود. هرقدر جنگ افغانستان طولانی شد به همان میزان محبوبیت این جنگ نیز کاهش پیدا کرد که این امر مستقیماً به خاطر افزایش هزینه مالی و تلفات سربازان آمریکایی در این کشور بود در حالی که فساد اداری در افغانستان کاهش نیافته بود و دولت این کشور هنوز هم در فروماندگی قرار داشت و این وضعیت برای مالیه دهندگان آمریکایی قابل‌قبول نبود. این نارضایتی‌ها فرصتی شد برای دونالد ترامپ که در مبارزات انتخاباتی خود در 2016 به‌صورت قاطع به مردم آمریکا وعده دهد که جنگ افغانستان را پایان می‌دهد و سربازان آمریکایی را به خانه بازمی‌گرداند. با توجه به این‌که ترامپ در قبال بسیار از مسائل بین‌المللی ازجمله جنگ و صلح رویکرد تجاری در پیش‌گرفته است، از دید او مبارزه با تروریسم در افغانستان یک موضوع بی‌ربط به آمریکایی‌ها است. از دید وی آمریکا باید به درون‌گرایی اقتصادمحور روی بیاورد و هزینه‌های بی‌مورد آمریکا در گوشه و کنار جهان کاهش پیدا کند. ترامپ بارها بیان داشته است که حضور سربازان آمریکایی در کشور های دیگر باید برای آمریکا بازدهی اقتصادی داشته باشد نه این‌که برای آمریکایی‌ها هزینه تحمیل کند. اکنون‌که کمتر از سه ماه به برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا باقی‌مانده است، مبارزات انتخاباتی شدت گرفته است و دو طرف همدیگر را به عدم لیاقت در مقام ریاست جمهوری متهم می‌کند. در این چند روز اخیر ترامپ بارها به جوبایدن تاخته است و به آمریکایی‌ها هشدار داده است که هرگاه بایدن را در سوم نوامبر به ریاست جمهوری انتخاب کنند در حقیقت کشور را دودستی به چین و ایران واگذار کرده‌اند. آنچه در سخنرانی‌های اخیر ترامپ غایب به نظر می‌رسد مسأله جنگ و صلح افغانستان است. ترامپ هرچند به‌زعم خودش با توافق‌نامه صلح با طالبان، مسأله افغانستان را یکسره کرده است اما وی و نزدیکانش به‌خوبی می‌دانند که قضیه افغانستان به این سادگی نیست و از همین رو در مبارزات انتخاباتی فعلی این موضوع را تاکنون مسکوت گذاشته است.
ب- جوبایدن و افغانستان؛ بایدن مدت هشت سال معاون باراک اوباما رئیس‌جمهور سابق آمریکا بود که در این مدت اوج جنگ آمریکا در افغانستان محسوب می‌شد. جوبایدن به‌خوبی با اوضاع افغانستان و پیچیدگی‌های جنگ و صلح در این منطقه جهان آشنا است. بایدن بارها بیان کرده است که رویکرد فعلی آمریکا در افغانستان در مورد دولت-ملت سازی و مبارزه با تروریسم به نتیجه نمی‌رسد. آنچه میان بایدن و ترامپ در مورد افغانستان مشترک است، ویژگی قبایلی بودن این کشور است. هردو معتقدند که افغانستان به دولت مدرن گذار نکرده است و هنوز مناسبات قبایلی در زد و بندهای سیاسی و اقتصادی این کشور حاکم است. باید بر این است که در افغانستان هنوز ملت شکل نگرفته است و کنش‌های مردم افغانستان قومی و قبایلی است و از همین رو رویکرد فعلی آمریکا در مبارزه با تروریسم و دولت و ملت‌سازی به نتیجه نمی‌رسد. بایدن تا حدودی از نظام سیاسی شبیه فدرالی در افغانستان پشتیبانی می‌کند که قبایل هرکدام بتوانند کنترل امور خود را در دست بگیرند. این حرف‌های بایدن به‌راحتی قابل‌انکار هم نیست. برای مثال سربازان دولتی افغانستان تنها از ناحیه تروریست‌ها موردحمله قرار نمی‌گیرند بلکه افراد محلی و همکاران خود این سربازان در بسیاری موارد تهدید جدی برای نظامیان دولتی محسوب می‌شود. غریزه‌های قومی نه‌تنها در میان سربازان کشور وجود دارد بلکه عالی‌ترین مقام‌های کشوری که حتی برخی‌شان تحصیل‌کرده غرب هستند داعیه‌داری قومی سر می‌دهند و تمامی نابسامانی‌های کشور را ناشی از تنوع قومی و حق‌طلبی گروه‌های حاشیه‌ای می‌دانند. البته این سخنان بایدن در مورد افغانستان قبل از مبارزات انتخاباتی فعلی بیان‌شده است. طی چند روز اخیر که کنگره حزبی به‌صورت آنلاین میان اعضای حزب دموکرات برگزارشده است، بایدن و کاملا هریس معاون او سخنی در مورد افغانستان بیان نکرده‌اند و هیچ کدام به‌صورت مشخص نگفته‌اند که چگونه به جنگ و صلح افغانستان رسیدگی خواهند نمود.
بنابراین افغانستان در این انتخابات آمریکا دیگر محوریت ندارد زیرا مسائل کلان ملی و جهانی وجود دارد که در انتخابات ریاست جمهوری آتی برای رأی‌دهندگان آمریکایی نقش تعیین‌کننده دارد. در شرایط فعلی مهم‌ترین مسائل در مبارزات انتخاباتی آمریکا عبارت‌اند از نحوه مبارزه با کرونا و دور نگه‌داشتن کشور از آسیب‌های اقتصادی این بیماری همه‌گیر، رسیدگی به بیکاری میلیون ها شهروند آمریکایی، نحوه برخورد باقدرت گیری روزافزون چین در سطح جهانی، آینده ناتو و متحدان آمریکا در سراسر جهان و بالاخره موضع آمریکا در قبال جهانی‌شدن. آنچه در دو جناح انتخاباتی مسلم به نظر می‌رسد عدم محبوبیت جنگ افغانستان در افکار عمومی آمریکا است و این امر ناشی از فساد گسترده، فروماندگی دولت افغانستان و هدر رفتن میلیاردها کمک خارجی به این کشور است.