صفحه نخست » مقالات » کرونا چه تصویری بر جا خواهد گذاشت؟
کرونا چه تصویری بر جا خواهد گذاشت؟
-
بحران زیستی کرونا به مثابه یک اتفاق بزرگ، دنیا را در حدی غافلگیر کرده است که حتی در فلم های تخیلی نیز متصور نمی شد، پیامدهای انسانی و اجتماعی این بحران همهگیر در حدی گسترده است که میتواند فراتر از وضعیت ویژه عواملی را پدید آورد که چون فاکتور تغییر دهنده بازی مسیر تحولات جهانی را دگرگون سازد. در نقطهای که اکنون قرار داریم گمانه زنی و پیشبینی بسیار دشوار است . تجارب گذشته و تاریخ جوامع بشری گوشزد می نماید که نباید دچار خطای بین «وضعیت ویژه» و «وضعیت دایمی» شد. بحرانها هر چقدر هم که بزرگ باشند باز آثار آنها به تمامی بقا پیدا نمیکنند و فقط بخشی از آنها استمرار پیدا میکنند البته آن بخش به نسبت شدت بحران فراز و نشیب پیدا کرده و دچار قبض و بسط میشود. اکنون به نظر میرسد میهمان شوم ناخوانده کرونا اعم از آن که پدیدهای تصادفی باشد یا واکنش دفاعی طبیعت در برابر تهدیدهای فزایندهی محیط زیستی، میراث پایدارتری را از خود برجای بگذارد و جهان پسا کرونا تفاوت های قابل اعتنا و تصاویر مختلف برای بشر داشته باشد. البته باید از بزرگ نمایی و شتابزدگی هم خودداری کرد همانگونه که انسان مصیبتزده نمیتواند پریشان حالی و اوضاع آشفتهای که در آن گرفتار شده را سرنوشت ابدی خود بپندارد. به هر صورت باید این را بپزیریم که میزان پیامد های ماندگار کرونا اگر بزرگ و یا کوچک باشد یک واقعیت است و نمیتوان آن را نادیده گرفت.
محققان هشدار میدهند که تاثیرات اقتصادی قرنطینه شدن جهان در سایه همه گیری کرونا میتواند نیم میلیارد نفر را به فقر سوق دهد بنابر این تبعات و تصویری اقتصادی سنگینی برای اقشار مستضعف و ضعیف خواهد داشت. براساس مطالعات جدید، سطح فقر در کشورهای در حال توسعه تا 30 سال به عقب باز می گردد. کرونا می تواند منجر به افزایش بسیار زیاد فقر جهانی شود در حقیقت میتواند 10سال دنیا را به عقب برگرداند و در برخی از مناطق نیز اقتصاد را تا 30 سال تنزل بخشد.
نکتهای که در خصوص وسعت اثر گذاری شیوع این بیماری بر اقتصاد جهانی قابل تحمل بوده و باید به آن اشاره کرد این است که کانون شیوع این بیماری برای نخستین بار پس از جنگ دوم جهانی کشورهایی را هدف قرار داده است که در زمره اقتصادهای اول دنیا هستند بر اساس آمارها ده کشوری که در سطح بالای از شیوع این بیماری ضربه دیدند از جمله آمریکا، چین، جاپان، آلمان، انگلیس، فرانسه و ایتالیا ، تقریبا" جزء ده اقتصاد بزرگ جهان را تشکلیل می دهند. با توجه به سهم این کشورها در اقتصاد جهانی یعنی 65 درصد تولید جهانی و 41 درصد کالاهای صادراتی در جهان واضح است که آسیب دیدن این کشورها به شدت اقتصاد بین الملل را تحت تاثیر قرار میدهد.
از تصویر و تبعات منفی شیوع ویروس کرونا بر اقتصاد جهانی میتوان به افزایش نرخ بیکاری، کاهش یا توقف تولید در بسیاری از موارد، انتقال تقاضا از یکسری محصولات و کالاها به محصولات و کالاهایی دیگر نام برد.
به هر صورت مدت زمان لازم برای کاهش فقر در دنیا میتواند بسیار طولانی باشد بنابر این دولت ها باید در مورد چگونگی سرعت بخشیدن به این امر صرف نظر از کوید 19 فکر کنند. این ویروس در حال ایجاد قرنطینهای مصرف است و تاثیر شگرف فرهنگی و اقتصادی برجا خواهد گذاشت.
با افزایش بحران ناشی از همه گیری ویرویس کرونا در سطح جهانی یک تصویر جدید و متفاوت دیگر همزمان برای «جوامع مردم»، «حکومت ها» و «نهادهای اجتماعی و اقتصادی» در حال شکل گیری است؛ نخست، در حالی که به هم پیوستگی ناشی از بحران احساس «همدردی» و «نزدیکی» بین جوامع مردمی در سطح جهان را بیشتر کرده همزمان منجر به «دوری مردم» از حکومت ها و نهادهای اجتماعی و اقتصادی شده است. که عمیقا" از کاهش رشد و فعالیت های اقتصادی نگرانند. از این لحاظ نوعی شکاف بین مردم و حکومت ها در حال شکل گیری است این شکاف حتی بین حکومت ها در یک مجموعه همگرا نیز نمایان میشود، همانند اتحادیه اروپا که بیشتر اشکار شده است اکنون ایتالیا و اسپانیا از حضور در این مجموعه به دلیل کمک نکردن به موقع همنوعان اروپایی شان احساس شرم میکنند.
دوم، خروج سه عنصر فوق از سازه های فکری سنتی و ایده آل زندگی روزمره دنیای کنونی است. وحشت از آینده و پیش بینی ناپذیر بودن یک ویروس ناشناخته یک «لحظه تاریخی» برای خروج از نگرانی های متعارف و روز مره جوامع بشری، حکومتها و شرکت های اقتصادی درباره مفاهیمی همچون شیوع جنگ، منازعه، تروریزم و افراط گرایی، رشد اقتصادی، زندگی دیجیتال و فضای مجازی و غیره حرکت به سمت مفهوم «امنیت سلامت» به عنوان معضل نخست بشری است. در این حالت حکومتها مجبورند با برقراری تعادل بین ظرفیتها و امکانات موجود و مدیریت سریع بحران، بیشتر از گذشته به امور جوامع داخلی خود بپردازند. مردم هم سازههای ذهنی جدیدی را تجربه میکنند که تاکنون برایشان اهمیت چندانی نداشت. به واقع تقویت «حس خودکفایی» و «استفاده صحیح از منابع موجود» درصدر اولویت مردم قرار گرفته است تصویر جدید در زمان پسا کرونا به مسئله بقا در شرایط سخت بیشتر جلب توجه میکند. در خصوص افغانستان، مسئولیت اول و بین المللی ما این است که بتوانیم با یک مدیریت و حکمرانی مطلوب بحران کرونا را پشت سربگذاریم. مهار همه گیری ویروس کرونا در درجه اول به «همه گیری همکاری» و «اعتماد متقابل» بین مردم و دولت و سیاسیون بستهگی دارد. موفقیت افغانستان در مهار کرونا احترام بین المللی به کشورمان را افزایش میدهد و بر قدرت و اعتبار ما در چگونگی حفظ خود در شرایط بحرانی میافزاید. کشوری که بتواند با وجود تمامی تهدید های امنیتی از سوی گروه های تروریستی (داعش و طالب) به درستی از این بحران بگذرد مطمئنا" با تصویر جدید و قویتری با وجود تمامی تهدیدات امنیتی و جنگ استخباراتی منطقه در عرصه منطقهای و بین المللی ظهور خواهد کرد و دیگران را به سمت خود خواهد کشاند.
ما به برخی از برنامه های کوتاه مدت و دراز مدت جسورانه و عملی احتیاج داریم . اینجا است که رهبران سیاسی مخصوصا" کسانی که در راس قدرت هستند میتوانند نقش آفرین باشند و برای فردای کشور برنامه ریزی نموده و جلو گسترش فقر و کرونا را در کشور بگیرند و با صرف وقت بالای برنامه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، عملی و پیشگیرانه در فکر مدیریت بحران کرونا و پسا کرونا باشند تا این که به فکر منفعت شخصی، حزبی و سمتی خویش هستند، حال که رهبران کشور به یک توافق سیاسی نزدیک شدند زمان آن فرا رسیده که انرژی خود را صرف مدیریت و یافتن راه حل های متعارف برای از پا در آوردن بحران کرونا نمایند. و تلاش نموده در راستای خدمت به مردم از یک دیگر پیشی بگیرند.
درحال حاضر کشور ما با چالش بزرگی روبه رو است اگر باهم جمع نشویم نمیتوانیم از آن عبور کنیم کرونا میتواند تصویری جدیدی برای اثبات هر یک از ما مخصوصا" دولت، رهبران و سیاسیون کشور ایجاد نماید تا صداقت و پشت کار خود را به اثبات برسانند.
دیدگاه شما