صفحه نخست » مقالات » جنگ در افغانستان باید خاتمه یابد
جنگ در افغانستان باید خاتمه یابد
-
پرتاب چند بمب در مراسم تحلیف ریاست جمهوری افغانستان یکی از شواهد اخیر است که نشان میدهد ماموریت طولانی نظامی 18 ساله امریکا، در افغانستان نتوانسته دولت با ثباتی را پایه گذاری کند. البته باید اذعان کرد، که روند ملت سازی یک پروژه طولانی مدت است و نمیتوان آنرا با مداخله خارجی سرعت بخشید، حتی این احتمال وجود دارد که مانع آن شود.
اما بسیاری در حلقه سیاست گذاری خارجی امریکا میخواهند که از خشونتهای جاری در افغانستان به عنوان بهانه برای طولانی ترین جنگ تاریخ امریکا استفاده کنند. موافقت نامه صلح ریس جمهور ترامپ با طالبان که شامل خروج سربازان امریکایی از افغانستان در جریان 14 ماه میشود، با واکنشها و انتقادهای زیادی مواجه شد و از آن بنامهای همچون " قمار" ، " شرم آور" و " معامله بسیار بد" یاد شده است. سوزان رایس، مشاور اسبق امنیت ملی امریکا، اظهار داشت که خروج سربازان امریکای از افغانستان به معنی " رها کردن افغانستان در چنگال گرگهای طالبان است". طرفداران ادامه عملیات نظامیامریکا در افغانستان خطرات خروج ازافغانستان را بزرگ جلوه داده ضمن اینکه مشکلات ماندن را ناچیز نشان میدهند.
انیستیتوت جان گلازر و جان مولر، برای توجیه ادامه حضور امریکا در افغانستان مقاله ای را به نشر رسانده است. آنها در این مقاله شرح داده اند که بیرون شدن سربازان امریکایی از افغانستان منجر به افزایش فعالیتهای تروریستی در امریکا میشود. بناء این دلیل اصلی ادامه حضور در افغانستان و جنگیدن است.
رابطه میان القاعده و گروه طالبان اغلب بحث بر انگیز بود و پس از یازدهم سپتامبر بدتر شد. همچنان دلایل وجود دارد که شک کنیم زیرا، یک مکان فیزیکی منفرد برای بقای گروه القاعده و سایر شبکههای تروریستی یک نیاز جدی است. در حملات تروریستی که در گذشته در شهرهای مادرید (2004) ، لندن (2005) ، پاریس (2015) و اخیراً در بروکسل و استانبول (2016) صورت گرفت هیچ کدام از مهاجمان از پناهگاههای امن اداره نمیشدند و برنامههای شان با هماهنگی یک گروه در یک پناهگاه امن انجام نشده است.
از سوی دیگر، طالبان میدانستند که وقت را تلف کنند، در حالی که مالیه دهندگان امریکا هزاران میلیارد دالر را برای هزینه جنگ پرداخت میکردند، طالبان به این اندیشه بودند که سرانجام امریکایی از این کار خسته میشوند، البته آنها درست فکر میکردند. براساس یک نظر سنجی که در سال 2018 میلادی صورت گرفت، 69 درصد از سربازان نظامیاز تصمیم خروج نیروهای نظامیامریکا حمایت میکردند. همان طوری که کارتر ملکاسیان کارشناس مسایل خارجی به این باور است که عقیده بسیار عمیق در افغانستان وجود دارد و آن اینکه: برای افغانها این جای افتخار است که از دین، ناموس و میهن خود دفاع کنند".
بنا، ما به این ضرورت نداریم که ملکاسیان در این مورد چه میگوید. شهرت افغانستان، به تاریخ گذشته از زمان به زانو در آوردن اسکندر کبیر بر میگردد. سه بار جنگ افغان و انگلیس در اواخر قرن 19 و اوایل قرن 20 برای زیر کنترول در آوردن افغانستان، که برای هر بار جنگویان چریک افغان آنها را به عقب راندند. تجاوز شوروی در سال 1979 که شامل هزاران سرباز میشد، نتوانست دولت کمونیست را در کابل نگهدارد و باعث سقوط دولت دیگری در مسکو شد.
ارچند سیاست گذاران امریکایی تلاشهایی زیادی در این زمینه انجام داده اند. آقای مارک کانسین از مرکز بین المللی مطالعات استراتژیک خاطر نشان میسازد که از دید غربی تلاشهای صورت گرفته برای تبدیل کردن جامعه که از نگاه سیاسی غیر متمرکز، از نگاه مذهبی متدین، از نگاه اجتماعی محافظه کار و شدیدا قبیلوی به سان جامعه قرن بیستم به سختی ناکام شده است. حتی فکر کردن در این باره دشوار به نظر میرسد.
لذا، دولت سازی تقریبا با بهایی سنگین و خونریزیهای زیادی صورت میگیرد. این نظریه که امریکا میتواند به آسانی این روند را انجام دهد دشوار به نظر میرسد زیرا چنین کار بسیاری از کشورهای در حال توسعه را که برای ایجاد یک نظم سیاسی اقدام کرده اند فلج کرده است. از سوی دیگر، حضور امریکای ها تقریبا اعتبار دولت افغانستان را تضعیف کرده به گونه ای که طالبان همواره مقامهای منتخب دولت افغانستان را دست نشانده خارجیها میدانند.
بنابراین، ریس جمهور محمد اشرف غنی از افغانها خواسته است که برای فصل بعدی تحول سیاسی در کشور شان آماد گی بگیرند. هنگام پرتاب چند بمب در مراسم تحلیف خود و رقیب اش عبدالله عبدالله، رییس جمهور غنی گفت:" از این یک یا دو انفجار نترسید". وی در ادامه سخنرانی اش بیان داشت که آماد گی لازم برای هرگونه خشونت که ممکن بر اثر خروج سربازان امریکایی از افغانستان اتفاق افتد را دارد.
اینکه امریکا به خروج برنامه ریزی شده خود پایبند باشد، به عنوان یک سوال بدون پاسخ مطرح است. این توافق شکننده با چالشهای زیادی مواجه میباشد. چنانچه دو نامزد انتخابات همزمان ادعای ریاست جمهوری افغانستان را کرده اند این موضوع وضعیت سیاسی کنونی کشور را پیچیده تر خواهد کرد بناء این سوال مطرح میشود که آیا مذاکرات صلح دولت افغانستان با طالبان میتواند موفقیت داشته باشد . با این وجود، برای دولت ترامپ این یک اشتباه سنگین خواهد بود که برعکس مسیر را انتخاب کند و در راستای اهداف غیر قابل دست یابی گام بردارد.
دیدگاه شما