نويسنده: ديا دمنگ
برگردان: ضيا صادق
منبع: China Military Online

به تاریخ 29 ماه فبروری امریکا و طالبان در دوهه پایتخت قطر، موافقت‌نامه تاریخی آوردن صلح به افغانستان را امضا کردند. براساس این توافق نامه، ایالات متحده امریکا شمار نیروهایش در افغانستان را از 13هزار سرباز به 8هزار و 600 تن کاهش خواهد داد، طالبان نیز در ضمن بر آورده نمودن مطالبات ضد تروریسم امریکا، گفتگوهای صلح با دولت افغانستان را آغاز می کند. در صورت که همه این روند به خوبی به پیش برود، تمام سربازان امریکایی افغانستان را پس از چهارده ماه ترک خواهند کرد.
مذاکرات میان دولت ترامپ و طالبان نزدیک به یک و نیم سال دوام پیدا کرد. با توجه به پیشرفت‌ها در چند ماه اخیر، حتی اگر نتیجه نهایی این مذاکرات برای جهانیان جای تعجب نباشد، پس از همه مشکلات گام مهمی برای پایان دادن به 18 سال کشمکش در افغانستان محسوب می‌شود. اگر به صورت واقعی بنگریم، صبر و اشتیاق که در جریان مذاکرات از سوی هردو جانب نشان داده شد زیاد بود، بیشتر به دلیل  که هر دو جانب تشخیص داده بودند که هیچ راهی برای ادامه جنگ وجود ندارد، جز این که بر آرزوی مشترک که همانا آوردن صلح است تمرکز کنند.
برای امریکا، جنگ افغانستان طولانی‌تر از جنگ در ویتنام بود و نسبت به حادثه 11 سپتامبر هزینه بیشتر، مالی، تدارکاتی و انسانی را برای امریکایی‌ها برجای گذاشت. ادامه این جنگ با هزینه سنگینی که در قبال داشت بیشتر رفتن به بیراهه بود. هم‌چنین طالبان، برای تحت فشار قرار دادن امریکا حملات زیادی راه اندازی کردند و در مواردی این گروه به سختی توانسته است در مقابل سربازان مجهز امریکایی دست برتر داشته باشد. با این همه، موجودیت جنگ در کشور مثل افغانستان در موارد بسیاری مانع کار نهادها شده و آن‌ها نتوانسته به اهداف سیاسی خود دست یابند.
موافقت‌نامه اخیر صلح میان طالبان و امریکا مشخصا به یک « دست‌آورد سیاسی» می‌ماند که ریس جمهور ترامپ برای انتخاب شدن دو باره در هشت ماه آینده نیاز دارد. به همین دلیل ریس جمهور امریکا در جریان مراسم شکر گذاری سال گذشته دیدار ناگهانی را از افغانستان انجام داد و یک بار دیگر تعهد کرد که سربازان امریکایی به خانه بر می‌گرداند، این دیدار پس آن صورت گرفت که دونالد دیدارش در سپتامبر 2019 با طالبان در کمپ دیوید بخاطر حمله این گروه در آخرین دقایق لغو گردید.
با این حال، جدول زمانی کنونی برای خروج سربازان امریکایی از افغانستان به نحوی بسان « کتابچه بازی ریس جمهور ترامپ» است. میعاد 14 ماهه تعین شده برای خروج سربازان امریکایی مدت زمان زیادی است که می‌تواند انتخابات امریکا در ماه نوامبر را نیز پوشش دهد و به اندازه کافی، برای رای دهندگان موضوع دلچسب و فریبنده خواهد بود. در عین حال، این فرصت کافی برای دولت ترامپ را میسر می‌سازد تا یک ارزیابی همه جانبه‌ای را بر وضعیت داخل و خارجی افغانستان داشته باشد، و در صورت برنده شدن مجدد در انتخابات ریاست جمهوری می‌تواند توافق‌نامه متذکره را تعدیل کند.
این بدان معناست که برقراری صلح واقعی براساس این موافقت‌نامه بستگی به چگونگی حرکت و میانجی‌گری گروه‌های داخل افغانستان در جریان این چهارده ماه دارد. در واقع، این می‌تواند یک خطر پنهان نیز باشد، به همین دلیل از همان آغاز مذاکرات، دولت امریکا خیلی مشتاق نبود که دولت افغانستان زیاد در مذاکرات اشتراک داشته باشد، به همین دلیل این کشور به صورت مستقیم و جداگانه با طالبان گفتگوهای صلح را به پیش ببرد.
سپس دولت افغانستان به دلیل چالشهای عمیق داخلی، به سختی می‌توانست در این مورد مداخله کرده و چاره‌ای نداشت بجز اینکه همگام با مذاکرات امریکا و طالبان گام برداشته و تعامل بیشتری با طالبان داشته باشد. آن‌سوی دیگر، طالبان برای تقویت مذاکرات تمایل نشان داده و خشونت را به روش‌های مختلف کاهش دادند. در بیستم ماه فبروری سراج‌الدین حقانی معاون رهبر این گروه در مقاله‌ای که در نیویارک تایمز نشر گردید ابراز داشت، در صورتی که آن‌ها بتوانند با یک دشمن خارجی به توافق برسند، قادر خواهند بود که اختلافات داخلی افغانستان را از طریق گفتگوها حل و فصل کنند.
مشکل در این جاست، در کشورهای مثل آسیای میانه که متشکل از گروه‌های قومی مختلف است دولت‌های ملی تاسیس شده است. در چنین شرایطی،  دور کردن یک دشمن خارجی که به این کشور تعلق ندارد دشوار نیست، اما رسیدن به یک آشتی همه جانبه بین نیروهای مختلف داخلی بسیار چالش برانگیز است. این کار به یک خواست قوی و مشترک، شجاعت و خرد سیاسی هردو جناح احتیاج دارد.
باید اعتراف کرد که امریکا نقش مهم را در این روند دشوار بازی می‌کند. در حالی که دولت ترامپ با انتخاب مجدد آینده فشارهای بزرگی را به هر دو طرف به ویژه دولت افغانستان تحمیل خواهد کرد، به این خاطر ممکن است دولت افغانستان برای تامین منافع‌اش با روی دست گرفتن موضوع «حقوق بشر» به جستجوی کمک از دموکرات‌های مثل پیلوسی برود. به این ترتیب، تعادل با طالبان از طریق واشنگتن ایجاد می‌شود. چنانچه، پیلوسی در حاشیه 56 نشست کنفرانس امنیتی مونیخ در اواسط ماه فبروری استفاده از فرصت با ریس جمهور غنی دیدار کرد.
موافقت‌نامه صلح میان طالبان و امریکا یک آغاز جدید است، اما این شروع کار است و راه درازی را باید رفت. بر خلاف  خوشبینی‌های که از سوی ریس جمهور امریکا و وزیر خارجه این کشور بخاطر ملاحظات سیاسی ابراز گردید، مایک اسپر وزیر دفاع امریکا با لحن محتاطانه ای گفت:» این یک لحظه امیدوار کننده است، اما این تنها آغاز است. راه را که در پیش داریم آسان نخواهد بود. تامین و برقراری صلح در افغانستان نیازمند صبر و همگرایی میان همه جریان‌های افغانستان است.»
با این همه، این تنها نیمه راه است. بر قراری صلح در افغانستان نیازمند تلاش‌های متحدانه تمام افغان‌ها و جامعه بین المللی است. تنها چیزی که می‌تواند در این مسیر چالش ایجاد کند تطبیق هر نوع ساختاری است که از سوی امریکا به خاطر تامین منافع و هژمونی اش استفاده شود.