واقعیت این است که کشور ما از لحاظ سیاسی و اجتماعی به صلح پایدار بسیار نزدیک شده است و امروزه هر شهروند دل‌سوز این مملکت، به صلح منحیث یک نیاز ملی می‌نگرد و قلب هر شهروند برای صلح پایدار می‌تپد که بدون تردید در ایجاد این بستر مناسب برای صلح، دیپلماسی فعال دولت افغانستان نقش عمده و اساسی داشته و هرکسی از منظر بی‌طرفانه و واقع نگرانه به حوادث کشور نگاه کند به این نتیجه می‌رسد که امروزه افغانستان از هرزمان دیگری به صلح نزدیک‌تر است و زمینه‌های ایجاد پیمان صلح به قدر کافی میسر آمده است.
پنج سال قبل وقتی که ریس جمهور کشور محمد اشرف غنی و دستگاه دیپلماسی کشور، صلح را منحیث یک استراتژی کلان ملی اعلام کرد، کسانی زیادی به صلح بی باور بودند و با نگاه منفی و قضاوت‌های منفی نگرانه تحلیل می‌کردند و زمینه میسر آمدن هرنوع پیمان صلح را غیرعملی می‌دانستند. در این مدت، صلح از یک موضوع حاشیه‌ای به متن آمد و به یک گفتمان ملی مبدل گشت و محور دیپلماسی کشور قرار گرفت؛ اما عده‌ای با نگاه منفی و کوتاه نگرانه با استراتیژی صلح حکومت موافق نبودند.
زمانی که پیمان صلح با حزب اسلامی افغانستان به رهبری اقای حکمت‌یار امضا گردید و آتش‌بس سه روزه حکومت با گروه طالبان به مرحله اجرا گذاریده شد برای عده‌ای غیرمنتظره و شوک‌آور بود و هنوز دنبال تحلیل‌های منفی و سوگیری‌های سیاسی رقابتی بودند. یکی از روایت‌های غالب منفی گراها این بود که داکتر اشرف غنی، حکمت‌یار را آورده تا در انتخابات پیش‌رو از ایشان حمایت کند که همه دیدیم این تحلیل منفی نگران نادرست و غیرواقعی از آب درآمد و ریس جمهور در امضای معاهده صلح هیچ نوع هدف شخصی و کمپاینی نداشت، هدف ریس جمهور ملی بود و برای ختم جنگ و منازعه پیمان را به امضا رسانده بود.
انگاه که ریس جمهور از صلح با گروه طالبان یاد کرد و برای ایجاد آن منحیث یک استراتژی جدی اقدام نمود، گروهی از منفی‌گراها آن را غیرعملی وحتی غیرممکن می‌گفتند؛ اما امروز همه شاهد هستیم که دیپلماسی فعال کشور اثر گذار شده و از هرزمان دیگری به صلح نزدیک‌تر هستیم. باز هم منفی‌گراها با نگاه منفی و رویکرد شکاکیت به صحنه آمده‌اند و برای سبوتاژ این پروسه برنامه می‌ریزند و گاهی موج تبلیغاتی ایجاد کرده از حکومت موقت و از صلح تحمیلی سخن می‌گویند که این روایت‌شان باز هم ملحق به روایات قبلی‌شان خواهد بود و پیمان صلح بر مبنای دیپلماسی قدرتمند حکومت افغانستان محقق خواهد شد که این صلح دولت محور خواهد بود و معیارهای اصلی صلح پایدار درین پروسه در نظر گرفته خواهد شد.
فقط دولت است که قانونا و عرفا صلاحیت امضای معاهده صلح با گروه‌ها را دارد و زمینه اجرای کردن و تطبیق متن معاهدات فقط در توان دولت میسر است، بناء جز دولت و نهادی‌های قانونی کشور هیچ‌کسی طرف اصلی پیمان صلح نخواهد بود و آن کسی که می‌تواند از معیارهای اصلی ملت افغانستان حمایت کند و فردا پاسخ‌گو و مسئول خواهد بود دولت است نه هیچ نهادی دیگری.
برخی نگرانی دارند که نکند حکومت افغانستان امتیازات فراوان به طالبان بدهد به قسمی که از حقوق اساسی شهروندان کاسته شود، حقوق شهروندی و آزادی‌های مدنی زیر سوال رود و دست‌آوردهای مثبت دو دهه اخیر در مخاطره قرار گیرد.
از دید من اصل این نگرانی می‌تواند تاحدی به جا و موجه باشد؛ اما آنچه از تجارب صلح بقیه کشورها می‌شود بدانیم و آنچه از تجارب کشور خود می‌توانیم به دست‌آوریم این است: حکومت افغانستان هر مقدار مورد حمایت و پشت‌بانی شهروندان باشد به همان میزان اقتدار بیشتر و مورال بلندتر خواهد داشت و به هر میزان مردم در کنار حکومت محکم ایستادگی کند موضع حکومت در گفتگو های صلح تقویت خواهد شد و به خوبی می‌تواند از ارزش‌ها و دست‌آوردها حفاظت و پاسداری کند.
پیشبرد گفتگو های صلح کار یک روزه و چند روزه نخواهد بود بلکه مذاکرات حکومت و طالبان به احتمال، مدت نسبتا طولانی را در بر بگیرد و درین مدت که نمایندگان حکومت با طالبان در حال چانه‌زنی و گفتگو هستند ایجاب می‌کند، نهادهای مدنی، رسانه‌های گروهی و مجموعه‌های فکری فرهنگی کشور با استفاده از همه ابزارهای مدنی برخی ارزش‌ها همانند حقوق اساسی شهروندان و استوانه‌های قانون اساسی را خط سرخ و غیرقابل تعدیل اعلان کند و بر نهادهای بین‌المللی و حکومت افغانستان به قدر کافی فشار آورد که هیچ‌گاهی ازین معیارها عبور نکند، آنگاه حکومت با موضع قدرت‌مند و پس‌منظر شهروندی گسترده مذاکرات صلح را به پیش خواهد برد، لحظه به لحظه از جریان مذاکرات به مردم گزارش خواهد داد و پس از مدتی شاهد ختم جنگ و شاهد امضای معاهده باعزت صلح خواهیم بود و همه اعضای ملت و تمامی گروه‌های شهروندان، دست به دست هم داده می‌توانند بستر توسعه پایدار را در کشور بگسترانند.