صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

سه شنبه ۲۹ حوت ۱۴۰۲

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

تصمیمی که شعور سیاسی قدرتمندترین مرد جهان را محک خواهد زد؛ آیاترمپ برسرافغانستان قمارمی‌زند؟

-

تصمیمی که شعور سیاسی قدرتمندترین مرد جهان را محک خواهد زد؛ آیاترمپ برسرافغانستان قمارمی‌زند؟ نویسنده: دیوید اگناشیوس / منبع: واشنگتن پُست / مترجم: سخی خالد

مونیخ- توافقنامهی صلح افغانستان که در آخر هفتهی گذشته هیاهو راه انداخت، در واقع قماری است در بازیِ انتخابات امسال: اگر این توافقنامه مؤثر واقع شود، رییس جمهور ترمپ به خاطر پایان دادن به طولانیترین جنگ تاریخ امریکا امتیاز خواهد گرفت؛ اما اگر ترمپ در کار خروج نیروهای امریکایی از افغانستان عجولانه رفتار کند، آتش یک جنگ داخلیِ دیگر را در افغانستان روشن خواهد کرد.
این تنگنای سیاسی، با وضعیت مشابه پیش از این که در دهههای گذشته نامزدان انتخابات ریاست جمهوری در جنگهای ناتمام و بدنام کوریا، ویتنام و عراق مواجه شده بودند، همخوانی [و شباهت] دارد: مردم امریکا خواهان خروج از این جنگ هستند، دشمنان منتظرند که امریکا با عمل به وعدهاش [از افغانستان] خارج شوند و دوستان ایالات متحده ناامید شدهاند.
توافقنامهی [صلح] میان امریکا و شورشیانِ طالب، با اعلام «آتش بس» هفت روزه، احتمالاً به روز یکشنبه اعلان خواهد شد. اگر اوضاع طبق برنامه پیش برود، روند کاهش حضور نیروهای امریکایی از 13هزا نفر به 8هزار و شش صد نفر در جریان 135 روز آینده رقم خواهد خورد.
بعد از آن چه اتفاق خواهد افتاد؟ همان گونه که جنرال امریکایی یادآور میشود، آیا ترمپ نیروهای امریکایی را به صفر تقرب خواهد داد یا در عوض تصمیم خواهد گرفت که به تعداد 3 تا 5 هزار سرباز ضدتروریسم امریکایی به شکل دایمی در افغانستان حضور داشته باشند؟ این تصمیمی است، شعور سیاسی ترمپ را در قبال مسوولیتهایش به عنوان عالیترین مقام ایالات متحده محک خواهد زد.
«سناتور لیندزی او. گراهام»، یکی از همپیمانان نزدیک ترمپ که پیش از این به تکرار در مورد خروج عجولانه هشدار داده بود میگوید که «در ماه نوامبر، رییس جمهور در پیوند به چالش حضور نیروهای امریکایی در افغانستان بیش از حد نگران بود.» یک جمهوریخواه از کارولینای جنوبی در یک مصاحبه گفته که به ترمپ مشوره داده بود که خروج نیروهای امریکایی از افغانستان باید در حالتی صورت بگیرد که طالبان به خواستههای ایالات متحده مبنی بر کاهش خشونت تمکین کند.
گراهام میگوید: «اگر به طالبان چراغ سبز نشان داده شده باشد که حضور نیروهای امریکایی در افغانستان به صفر میرسد، در جریان شش ماه یا کمتر از آن جنگ داخلی آغاز میشود.»
این هشدار را سناتور رابرت مینیندز (ان.جی)، یکی از دموکراتهای برجسته در کمیتهی روابط بین المللیِ سنای امریکا نیز داده بود: «ما باید [به طالبان] روشن کنیم که به زودی افغانستان را ترک نخواهیم کرد، زیرا این تنها شانس ما برای برقراری صلح در افغانستان است.»
مسئلهی صلح افغانستان، یکی از موضوعات اصلی در آجندای کنفرانس سالانهی امنیتی مونیخ در اخیر هفتهی گذشته بود. رایزنیهای دیپلوماتیک میان رییس جمهور اشرف غنی و مایک پمپو و مارک تی. اسپر، وزیران خارجه و دفاع ایالات متحده صورت گرفته است. زلمی خلیلزاد، فرستادهی ویژهی ترمپ، کسی که در جریان دوسال اخیر متصدیِ مذاکرات صلح افغانستان بود، زمینهی این گفتوگوها را فراهم کرده بود.
خلیلزاد، توافقنامهای را روی کاغذ با طالبان نهایی کرده که تلاشهای قبلیِ او که در سال گذشته صورت گرفت و پس از کشته شدن یک سرباز امریکایی و 11 شهروند ملکی به دست طالبان متوقف شد را تقویت میکند. دستاوردهای خلیلزاد شامل جزییاتی میشود که به اساس آن همزمان با دورهی 135 روزهی خروج نیروهای امریکایی از افغانستان، طالبان از شدت عملیاتهای نظامی شان فرو میکاهد و گفتوگوها را با حکومت افغانستان آغاز میکند، [آن هم] در صورتی که نزدیک به 5هزار سرباز امریکایی از افغانستان خارج شده باشند. مقامات امریکایی در مرحلهی که به «فاز 135 روزه» مسما است، خواهان کاهش 70 تا 80 درصدی خشونتهای طالبان هستند.
نمایندگان طالبان و ایالات متحده در یک اقامتگاه مشترک در دوحه ، قطر، با ارزیابیِ دادههای ارسالشده از مناطق جنگی و حل مشکلات [پیش آمده]، از این مرحله نظارت میکنند. خلیلزاد به این باور است که حتا اگر به اهداف خود دست پیدا کنیم، طالبان تا آخر پروسهی [خروج نیروهای امریکایی و پایان یافتن گفتوگوهای بین الافغانی] به آتش بس کاملاً وفادار نخواهد ماند، زیرا اعمال خشونت تنها وسیلهی فشار طالبان بر حکومت کابل و ایالات متحده است. ایالات متحده رویدادهای خشونتآمیز را به مثابهی اعمال تخریبکارانهی شبه نظامیانِ طالب در نظر خواهد گرفت.
این توافقنامه، پس از چرتزدنهای فراوانِ ذهنیتهای امیدوار [و خوشبین] به دست آمده است. ارتش افغانستان، با وجود یک دهه آموزشهای که توسط امریکاییها دیده، نیروی ملیِ قابل اعتماد برای حفظ صلح نیست. اگر طالبان با حکومت افغانستان واقعاً با روحیهی همکاری تعامل نکند، خروج نیروهای امریکایی به یک دورهی پرالتهاب دیگر در افغانستان منجر خواهد شد؛ ارتش فرو خواهد پاشید، تاجیکها و سایر گروهها به جنگسالاران محلی پناه خواهند برد و طالبان در مناطق زیر کنترل شان خلافت اسلامی اعلان خواهد کرد.
سناتور کریس کونز، دموکرات از حوزهی دلاور (یکی از ایالتهای امریکا)، میگوید: «باییست نگران پایان غمانگیز این داستان باشیم. اگر هدف ما واقعاً خروج مسوولانه و استراتژیک است، ترمپ باییست به نگرانیهای شدیدی که بر سر باقی ماندن در افغانستان و ترک نکردن آن بدون برقراری صلح پایدار وجود دارد، تمکین کند. 
اکنون، همچون سال 2001، کلید باثباتسازی افغانستان، امکان دارد یک قدم آن طرفتر در پاکستان باشد. ترمپ، برای آزمودن شانس خود در توافقنامه صلح، باید به اسلام آباد امتیاز بدهد؛ در بدل حمایت واقعبینانه و مؤثر عمران خان از پروسهی صلح افغانستان باییست به نخست وزیر پاکستان توافقنامهی تجارت آزاد پیشنهاد شود.
در پیوند به این موضوع که امیدواری به صلح و ثبات نمیتواند یک استراتژی شمرده شود، افغانستان، به ما درسهای به یادماندنی میدهد؛ از جمله این که رییس جمهورهای امریکا به خاطر وعدههایی که نتوانستند عملی کنند، اظهار ندامت و پشیمانی خواهند کرد. 

دیدگاه شما