انتخابات یگانه راه بیرون رفت از بحران شکست صلح ، مقاومت در برابر تشدید حملات دشمن برای تحت فشار قراردادن دولت، بهترین پاسخ به انزوا کشاندن رقبای سیاسی که توان حضور و رقابت مثبت و قانونمند را درعرصه رقابت انتخاباتی ندارند ولی می‌کوشند مردم و افکارعامه را در دو راهی تصمیم گیری حضور و عدم حضور در انتخابات قرار دهند، می‌باشد .درحالیکه فضای دیموکراتیک موجود فرصت حضور و رقابت سالم و انتخاباتی را برای تمام مخالفین حتی جنگ سالاران و اپوزیسون فراهم کرده است ، اما گروههای نام برده به دلیل نداشتن برنامه‌های منظم و پالسی‌های مشخص توان رقابت باتیم برتر و پیشگام راندارند و فقط به تخریب، فحاشی و ناسزاگوی روی آورده اند که نشانگرظرقیت‌ها و دور اندیشی‌های شان می‌باشد . برای بیرون رفت از خطربازگشت به قهقرا و دوران سیاه تاریخ این سرزمین برای حفظ و تقویت دیموکراسی نوپای افغانستان و ارزشهای به دست آمده در دوران نظام جدید و برای گذار از بحران پیچیده و خطرناک موجود و همچنین مدیریت اوضاع در ناکامی‌صلح یگانه راهی ممکن،معقول و منطقی مشارکت جدی در انتخابات ریاست جمهوری میباشد. برای روشن شدن مئولفه‌های فوق، هریک از آن‌ها راجداگانه به تحلیل و برسی باید گرفت
الف – انتخابات یگانه راهی عبورازدشمنان نظام و مخالفین:
از موانع برگزاری انتخابات علاوه بر دشمن رو در رو و آشکارمثل طالبان که براساس تیزامارت اسلامی‌مخالف اصل انتخابات بوده است .اپوزسیون و رقبای داخلی می‌باشد. سیاست‌های دشمنان اشکار مردم افغانستان بر همگان واضح است و مردم، هنوز دوره سیاه امارت اسلامی‌را به یاد دارند تاریک ترین حاکمیت طالبان به نام امارت اسلامی‌برکسی پوشیده نمی‌باشد.اگرقراربود بعد از سالها مبارزه و دادن صدها هزارشهید و رفتن به چندین دوره انتخابات ریاست جمهوری .پارلمانی با همه هزینه‌ها و ریسک‌های احتمالی و تحمل اسارت‌ها انتحاری‌ها راهزنی‌ها،سربریدن‌ها مردم افغانستان تسلیم نظام امارتی می‌گردید دیگراحتیاج به آن همه خطرات دو دهه وقت کشی واتلاف منابع بزرگ انسانی و اقتصادی نبود.به صورت واضح و خلاصه باید گفت تنها راه رهایی و حفظ نتایج مبارزات مردم،تحمل فشارهای امنیتی،اقتصادی و روانی قربانی‌های نیروهای امنیتی علیه تروریسم با آدرس امارت اسلامی‌رفتن به انتخابات است.راه انتخابات راه دیموکراسی و تمثیل اراده مردم است.
اپوزیسیون ونیروهای رقیب سیاسی وانتخاباتی نتوانسته اند در فضای رقابتی موجود در بیشترین ولایت‌ها در برابرتیم دولت ساز آرایش قوی سیاسی و انتخاباتی ازخود نشان دهند ، درحالیکه به زمان تعیین شده ای روزانتخابات بسیارنزدیک شده ایم لذا می‌کوشند با فرافکنی ضعف‌ها ، نقایص و کوتاهی‌ها قدرت و امنیازات رقیب را دلیل ضعف‌های خود به حساب آورند در برابرسنگ آندازی‌ها و مانع تراشی‌های رقبای سیاسی داخل نظام که برای عبور از انتخابات به صلح موهوم ایمان آورده ازمسکو تا قطر سراز پا نشناخته و ارزشهای ملی و دیموکراتیک مثل انتخابات را به بهای بخس رسیدن به مقام موهوم ، پیشکش امارتی‌ها نمودند . بعد از شکست صلح ، باید با اذعان به اشتباهات سیاسی خود در پبشگاه ملت روش رقابت سالم انتخاباتی را در پیش می‌گرفت .ولی به جای اذعان به خطاهای سیاسی و استراتژیکی خود به فرافکنی‌ها و اتهامات واهی سیاسی رو آوردند با تبلیغات غیرحرفه ای وغیرمنطقی اذهان عامه را پریشان و فضای سیاسی را آلوده نموده اند .باهمه ای این فضاسازی‌ها و سیاه کاری‌های خواسته و ناخواسته ، پروسه ای ملی انتخابات با همه ای موانع و چالش‌ها باید در وقت معین اش علیرغم خواست دشمنان ومخالفین ، اراده ای ملی وخواست مردم (انتخابات ) به حول وقووه الهی تمثیل خواهد شد.
ب- حفظ ارزشها:
ارزشهای مطرح شده درطول دوره مذاکرات ایالات متحده با رهبری طالبان،ازجانب نهادهای مدنی ، نهادهای حقوق بشری و نهادهای امنیتی ، در محورهای قانون اساسی ،جمهوریت، آزادی‌های اساسی بارها و بارها مطرح گردید ولی کوشش به عمل آمد تاخواست مدافعین این ارزشها نادیده گریفه شود .زین تحلیل بعضی از رسانه‌ها که اذعان داشت برخروج امریکایی‌ها از افغانستان که: واقعیت این است که فصل حضور نظامی‌ و چتر امنیتی ناتو در افغانستان به پایان رسیده است. سفیر خلیل‌زاد پیش از این هم به سیاست‌مداران گفته بود که امریکا دیگر حاضر نیست برای «ارزش‌های شما» بجنگد. ارزشهای که برای مردم افغانستان باید مهم باشد و به اسانی هم به دست نیامده عبارت است ازارزشهای نهفته در درون نظام موجود مثل "جمهوریت " و"قانون اساسی " وآزادی‌ها " می‌باشد تنها درسایه ای برگزاری انتخابات شفاف و عادلانه حفظ خواهد گردید
جمهوریت :
سادهترین تعریف جمهوری را میتوان ساختار نظامی‌دانست که رئیس جمهور و سایر اداره کنندگان حکومت توسط رای مستقیم و یا غیر مستقیم و آزاد مردم برای یک دوره موقت انتخاب شده و در جهت تطبیق خواسته آنها عمل مینمایند. بنابراین مئولفه اصلی جمهوری خواست و انتخاب مردم است. به همین دلیل نظام جمهوری با نظامهای دیکتاتوری و پادشاهی در تضاد بوده، چرا که در حکومتهای دیکتاتوری و پادشاهی، خواست و اراده مردم اهمیت ندار. جمهوری شکل و قالب نظام و اسلامیت محتوا و درون مایه آن می‌باشد.این ساختار در واقع محصول سرگذشت تاریخ سیاسی سرزمین افغانستان، واقعیت‌های موجود اجتماعی و سیاسی کشور و نیز تجربه حکومت داری جهان معاصر است. جمهوریت، نشان دهنده جایگاه و نقش مردم در ایجاد و سمت و سو دهی نظام سیاسی کشور است؛ مردمی‌که قرن‌هاست از داشتن چنین حقی محروم بوده و در زیر یوغ حکومت‌های خودکامه و مستبد نفس می‌کشیده اند. نظام سیاسی افغانستان جمهوری اسلامی‌است . 
قانون اساسی :
قانون اساسی افغانستان یکی از مدرنترین قوانین اساسی در میان کشورهای جهان به حساب می‌رود؛ در این قانون اساسی از سویی، به ارزشها و مطالبات تاریخی، کنونی و آینده مردم افغانستان و همینطور واقعیت‌های اجتماعی و فرهنگی جامعه توجه لازم صورت گرفته و از طرف دیگر، به ارزشهای جهان مدرن و ایجابات یک جامعه مطلوب دمکراتیک و قابل قبول برای جهان امروز.این قانون اساسی یکی از افتخارات و دستاوردهای تاریخی مردم افغانستان به حساب می‌رود. شکل و ساختار نظام سیاسی،جایگاه و اهمیت جامعه مدنی و همچنین کثرت گرایی در ابعاد مختلف آن در این قانون پرداخته می‌شود.
انتخابات :
قانون اساسی کنونی با دقت و مسئولیت پذیری، این حق را به ملت اعطا و امتیاز انتخاب مسئولین و کنترل نظام سیاسی کشور را به آنها داده است. از سوی دیگر، برای جلوگیری از تمرکز قدرت و پیشگیری از استبدادی شدن سیاست، بر عکس قوانین اساسی گذشته، اصل تفکیک قوا را پذیرفته است؛ در نظام موجود و قانون اساسی حق رای دادن، انتخاب کردن و مشارکت در انتخابات در چندین دوره اجرا و به رسمیت شناخته شده است  صرف نظر از تقلبات و نقیصه‌های اجرایی در انتخابات ، پایه و اساس نظام انتخابی براساس آرای مردم خودش دست آوردی بزرگی محسوب می‌گردد.
آزادی‌ها
مثل آزادی شهروندان ،آزادی بیان و رسانه‌ها . با سقوط طالبان در افغانستان امید به این کشور بازگشت و فضای افغانستان در زمینههای گوناگون از جمله برای زنان تغییرات اساسی را تجربه کرد. زنان افغان حقوقی مانند تحصیل در مدرسه، دانشگاه و موسسات آموزشی، رفت و آمد آزادانه در معابر و محلهای عمومی، اشتغال، حضور در رسانهها مانند رادیو و تلویزیون را بدست آوردند، درعرصه رسانه‌ها ، موسیقی ،مخابرات وصفحات اجتماعی، آزادی‌های نامحدودی وجودی دارد .
دانش و تکنالوژی :
درنظام جدید، استفاده از اینترنت گسترش یافت.کمکهای کشورهای خارجی در ابتدا وضعیت اقتصادی افغانستان را با رونق نسبی مواجه کرد تا جایی که تصور میشد مردم افغانستان رو به خوشبختی در حال حرکت هستند و کشورشان نیز در مسیر صحیح خود قرار گرفته است جهان غرب با سخاوت کمک می‌کرد تا اقتصاد در این کشور سروسامان یابد اما در این بخش نیز استراتژی مشخصی وجود نداشت و اولویت‌ها طبقه بندی نشد. درمجموع در بخش خصوصی ، بخصوص دربخش تکنالوژی معلومانی شاهد پیشرفت‌های چشم گیری بود ایم که یکی از دست آوردها وارزشهای علمی‌محسوب می‌گردد. این‌ها همه در سایه ای نظام نسبتا دیموکراتیک تحقق یافته است . با رفتن مردم به انتخابات و انتخاب افراد شایسته وجدی در پیشبرد کشور به سوی رشد و ترقی، علاوه بر حفظ ارزشهای موجود به ارزشهای جدید علمی و انسانی دست خواهند یافت .