صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۳۱ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

افغانستانِ درگیر جنگ و صلح

-

افغانستانِ درگیر جنگ و صلح

جنگ چهل ساله در افغانستان اکنون به مرحله حساس رسیده است. مردم افغانستان نیز توقع دارد تا دامن این جنگ از این کشور برچیده شود. حامیان بین المللی افغانستان نیز در تلاش ختم جنگ و خشونت در این کشور است. فاز جدیدی از تلاشها برای گشودن باب جدید برای افغانستان باز شده است. پروسه صلح و گفتوگو با طالبان نیز جریان دارد. حکومت افغانستان در تلاش است تا روند جاری پروسه صلح به نتیجه برسد و مردم افغانستان از این وضعیت نجات پیدا کند. اما دیده میشود در موضع تروریستان چندان تغییر ایجاد نشده است. حمله بر وزارت مخابرات نشان داد که تروریستان همچنان در پی راهاندازی حملات انتحاری، وحشت و ترور در این کشور است. دوام جنگ هرچه باشد به نفع تروریستان است و آنان از جنگ به عنوان یک دستاور مهم برای شان استفاده میکنند و حامیان بیشتر برای شان در منطقه پیدا میکنند. این وضعیت نیازمند تغییر است و حکومت افغانستان باید برای مهار حملات تروریستی که ممکن است از وضعیت جاری بهره بیشتر ببرد، تدابیر بیشتر روی دست بگیرد. طالبان و سایرگروههای تروریستی هنوز هم تهدید بزرگ برای امنیت افغانستان است. اگر تدابیر پیشگیرانه برای مهار حملات تروریستی روی دست گرفته نشود ممکن است تروریستان از فرصت استفاده کنند و موجی جدیدی ازحملات تروریستی را در افغانستان شکل دهند.
مداخله کشورهای بیرونی در امر صلح و جنگ افغانستان وضعیت را دشوار تر میسازد. اکنون برای همه واضح شده است که تنها طالبان نیست که برای ناامن سازی افغانستان تلاش میکنند؛ بلکه بعضی از کشورهای منطقه نیز در این امر دخیل است. مداخله آشکار کشور قطر در پروسه صلح افغانستان بیانگر پچیدگی اوضاع و خصوصاً مساله صلح افغانستان است. اگر این وضعیت برای همگان قابل پیشبینی باشد که دولت و مردم افغانستان تنها با طالبان طرف نیست؛ بلکه کشورهای مانند قطر نیز به عنوان حامیان طالبان دخیل در مسأله صلح افغانستان است، مدیریت وضعیت آسانتر خواهد بود. دولت افغانستان برای اشتراک در نشست قطر برنامهریزی کرد و هیأت مذاکره کنندهای که قرار بود با نمایندگان طالبان در دوحه نشست داشته باشند را نیز مشخص کرد؛ اما مداخله دولت قطر وضعیت را پیچیده ساخت و باعث شد تا نشست برگزار نشود.
حق حاکمیت دولت افغانستان بر اساس اسناد بین المللی باید به رسمیت شناخته شود. منشور سازمان ملل متحد برای افغانستان حق داده است تا دارای حاکمیت مستقل باشد و از حق خودمختاری کامل در امور مربوط به خودش برخوردار باشد؛ اما این حق از طرف دولت قطر نادیده گرفته شد و عملاً پروصلح افغانستان مورد دستبرد آن کشور قرار گرفت. مردم افغانستان از این وضعیت ناراض است و حق دارد در برابر مداخله کشورهای خارجی در امور داخلی این کشور اعتراض کنند. دولت افغانستان به نمایندگی از مردم افغانستان حق دارد در مقابل سبوتاژ پروسه صلح و سایر مسایل مربوط به این کشور از جانب کشورهای خارجی، ایستادگی کند.
پروسه صلح به مالکیت افغانها به معنایی اینست که مردم افغانستان صلاحیت داشته باشد تا در مورد آینده و مسایل مربوط به خودشان باهم گفتوگو کنند و تصمیم گیرنده اصلی باشند. اما دیده میشود که این وضعیت به روال عادی و مطابق با عرف بین المللی و با رعایت اصول بین المللی تعریف شده در مورد برخورد کشورها، از جانب بعضی از کشورها رعایت نمیشود. این نوع برخوردها وضعیت را دشوار میسازد و پروسه صلح را عملاً با چالش مواجه میکند و زمینه را برای گسترش بیشتر ناامنی و مداخله کشورهای خارجی در امور داخلی افغانستان فراهم میکند. کشورهای کمک کننده افغانستان باید متوجه باشند که تصمیم نهایی برای گفتوگو با مخالفین مسلح و خصوصاً طالبان حق مردم افغانستان است. وضع شرایط برای نشستهای بین الافغانی از جانب کشورهای خارجی خلاف ارزشها و معیارهای بین المللی است.
استقرار صلح و ختم جنگ در افغانستان برای تمام کشورهای منطقه مهم است. اگر جنگ و خشونت در افغانستان ادامه یابد تنها مردم افغانستان از آن متضرر نمیشود. تجربه نشان داده است که تروریسم مرز نمیشناسد و تروریسم با عبور از جغرافیای دولتها اکنون به یک مسأله و مشکل جهانی تبدیل شده و عملاً امنیت جهانی را تهدید میکند. برای مهار تروریسم نیز همسویی و همکاری بین المللی نیاز است. حکومت و مردم افغانستان برای مهار تروریسم و ختم جنگ در این کشور نیازمند کمک و همکاری کشورهای منطقه و حامیان بین المللیاش میباشد. براساس حکم منشور سازمان ملل متحد تلاش برای حفاظت از امنیت بین المللی مسوولیت تمام کشورهای عضو سازمان ملل است. تمام اعضای سازمان ملل متحد برای حفظ امنیت جهانی باید همکار باشند.
صلح و جنگ در افغانستان رابطه مستقیم با همکاری کشورهای منطقه و کشورهای عضو سازمان ملل متحد دارد. اگر دولت و مردم افغانستان مورد حمایت کشورهای عضو سازمان ملل متحد در امر مبارزه با تروریسم و مهار جنگ و ناامنی قرار نگیرد، به تنهایی توان مبارزه با تروریسم را نخواهد داشت. مردم افغانستان توقع دارند تا کشورهای عضو سازمان ملل در امر تأمین صلح و ثبات پایدار در این کشور، با دولت و مردم این کشور همکاری کنند. سنگ اندازی و ایجاد مانع فراراه پروسه صلح حکومت افغانستان، گِره مشکل را باز نمیکند؛ بلکه برپیچیدگی اوضاع می افزاید. نقض حق حاکمیت سیاسی دولت افغانستان و نادیده گرفته شدن حق خودمختاری این کشور، از سوی هرکشوری که باشد به معنایی برهم زدن پروسه صلح و کمک به دشمنان مردم افغانستان است.
جنگ نیابتی جاری در افغانستان ریشه در مداخلات کشورهای منطقه در امور داخلی افغانستان دارد. برای همه واضح است که طالبان و سایر گروههای شورشی به تنهایی توان مقابله با ارتش افغانستان را ندارند. کشورهای تمویل کننده مالی و تسلیحاتی طالبان آنان را در برابر ارتش و مردم افغانستان نیرومند میسازند. با آن هم اکنون که طالبان حاضر به گفتوگو با مردم افغانستان شده است، نباید کشورهای منطقه این روند را برهم بزنند و مانع تأمین صلح در این کشور شود. همکاری کشورهای همسایه افغانستان و منطقه برای تقویت پروسه صلح کشور مهم است. مردم افغانستان از تلاشهای بعضی از کشورهای منطقه برای فراهم سازی زمینه نشستها پیرامون صلح افغانستان خوشبین است و قدردانی می کند؛ اما مداخله آشکار دولت قطر در امر صلح افغانستان مورد قبول مردم افغانستان نیست.
افغانستان در شرایط کنونی نه کاملاً از جنگ رهایی یافته است و نه هم به صلح دست یافته است. این وضعیت از یک طرف نگرانیهای مردم افغانستان را بیشتر میسازد و ممکن است گروههای تروریستی از این وضعیت به نفع خودشان استفاده کنند و از طرف دیگر تلاشهای کشورهای مانند ایالات متحده امریکا و هماهنگی میان نیروهای سیاسی کشور در امر آوردن صلح در این کشور، برای مردم امیدوار کننده است. نگرانیها و امیدواریهای مردم افغانستان باید جدی گرفته شود. با احساسات مردم نباید بازی صورت گیرد. مردم افغانستان حامی پروسه صلح است و خواهان برقراری امنیت و صلح پایدار در کشور شان میباشد؛ اما از حق حاکمیت دولت و کشورشان در برابر سایر کشورها دفاع خواهد کرد. تأمین صلح به بهایی قربانی تمام ارزشهای ملی این کشور و تعرض به حق حاکمیت مستقل سیاسی دولت افغانستان و حق خودمختاری این کشور، برای مردم قابل پذیرش نیست. صلح باید در سایه ارزشهای مردمی و نظام سیاسی فعلی افغانستان تعریف شود و در پروسه صلح از ارزشها و دستاورهای مردم افغانستان باید حراست و حفاظت صورت گیرد. طالبان و حامیان منطقوی این گروه حق ندارد مردم و حکومت افغانستان را نادیده گرفته و به جای مردم افغانستان تصمیم بگیرند. مردم و دولت افغانستان باید تصمیمگیرندگان اصلی باشند نه هیچکسی و یا کشور دیگر.

دیدگاه شما