راجع به ریسک تعاریف زیادی وجود دارد و راجع به ابعاد آن بین دانشمندان این علم اختلاف نظر دیده می شود. با این وجود در تعریفی عمومی می توان گفت ریسک به خطری گفته می شود که وقوع آن در آینده محتمل باشد. طبق این تعریف ریسک شامل حوادث گذشته نمی گردد. احتمال را در جایی به کار می بریم که وقوع حادثه ای بین صفر و یک فیصد در نوسان باشد. احتمال وقوع حادثه اگر صفر باشد، به این معنا است که حادثه مورد نظر در آینده اتفاق نخواهد افتاد؛ واضح است که در این مورد بیمه گذار انگیزه ای برای بیمه کردن آن ندارد. از طرفی اگر احتمال وقوع حادثه ای یک باشد، به این معنا است که وقوعش حتمی است. در این مورد شرکت های بیمه علاقه ای به بیمه کردن چنین حوادثی ندارند؛ زیرا خسارت و زیان آن ها قطعی می شود. نکته دیگری که باید به آن توجه شود این است که خطرات احتمالی هم تفاوت دارند. به عنوان مثال خطر تصادف موتر دارای تعدد زیاد و درجه ریسک پایین است ولی سقوط طیاره دارای تعدد کم و درجه ریسک بالا است. در ادامه سعی می کنیم طبقه بندی روشنی از انواع ریسک ارائه کنیم.
الف) ریسک های مالی و غیر مالی
ریسک های مالی به ریسک هایی گفته می شود که در صورت وقوع زیان مادی و پولی را متوجه افراد می سازند، مانند حریق ساختمان. ولی ریسک های غیر مالی ریسک هایی اند که در صورت وقوع خسارات مادی و محسوسی به دنبال ندارند مثل ریسک شهرت.
ب) ریسک های پویا و ایستا
ریسک پویا ریسکی است که از اتفاقات و حوادث اقتصادی و اجتماعی ناشی می شود. مثل ریسک تکنولوژی. دیده می شود که بر اثر تغییر در تکنولوژی تولید برخی افراد مشاغل خود را از دست می دهند و بیکار می شوند، یا ریسک تغییر سلیقه که بر اثر تبلیغات برای مصرف کنندگان به وجود می آید و ممکن است تولیدگران را متضرر بسازد. گرچه ریسک های پویا به شکل موقتی ضررهای را به بار می آورند ولی در بلندمدت و در کل به نفع جامعه ختم می شوند؛ زیرا نوآوری و پویایی پیش شرط توسعه و پیشرفت است. در مقابل ریسک های پویا ریسک های ایستا قرار دارد. ریسک های ایستا در صورت وقوع، دارایی های مردم را از بین می برند و در ذات خود نمی تواند منبع کسب درآمد برای عده ای باشد.
ج) ریسک های عام و خاص
ریسک های عام در صورت وقوع طیف وسیعی از مردم را در بر می گیرند و در آن ها تبعیض وجود ندارد. به عنوان مثال در صورت وقوع زلزله تمام اقشار در معرض زلزله آسیب می بینند. ولی ریسک های خاص تنها متوجه قشر خاصی از افراد جامعه است. مثلا ریسک های اعتباری تنها شامل سپرده گذاران و صاحبان پس انداز است، یا ریسک کارفرما تنها بر عهده صاحبان کسب و کار و کسانی است که عده ای را به عنوان کارگر استخدام می کنند.
د) ریسک های تجاری و واقعی
ریسک های تجاری به ریسک هایی گفته می شود که فردی بر اثر ورود به یک فعالیت اقتصادی آن را متحمل خواهد شد. مثلا یک کارآفرین با تجاری سازی ایده خود به استقبال خطر می رود ولی تحمل این خطر برای او سود و زیان به همراه دارد. در مقابل ریسک تجاری ریسک واقعی یا خالص وجود دارد. در ریسک های واقعی مساله ای به نام سود مطرح نیست و امر بین ضرر و عدم ضرر دایر است. ریسک های خالص را به چهار دسته تقسیم می کنند که عبارت اند از: ریسک اشخاص، ریسک دارایی، ریسک مسئولیت و ریسک اعتبار یا زیان پولی.
ه) ریسک مطلوب و ریسک غیر مطلوب
با توجه به آن چه گفته شد می توان ریسک هایی را که شرکت های بیمه علاقه به پوشش آن ها دارند را مشخص نمود. به این معنا که شرکت های بیمه برای سودآوری، حداقل سازی هزینه ها و ارائه خدمات به موقع و درست به مشتریان خود، سعی می کنند از میان ریسک های مختلف، ریسک هایی را پوشش بدهند که در صورت وقوع، ادامه حیات آن ها را مختل نسازد. ریسک های غیر مالی، ریسک های پویا، ریسک های عام و ریسک های تجاری ریسک های مطلوب بیمه ای نیستند. دلایل مختلفی را می توان برای این پدیده بر شمرد: ریسک های غیر مالی قابلیت اندازه گیری را ندارند و جبران خسارت آن ها گاهی امکان پذیر نمی باشد. مقابله با ریسک های پویا نوعی ارتجاع و واپس گرایی را ترویج می کند. شرکت های بیمه دوست ندارند خود را به عنوان یک پدیده ضد مدرنیته معرفی کنند. ریسک های عام در صورت وقوع هزینه های هنگفتی را بر شرکت های بیمه تحمیل می کند و ممکن است آن ها را به سمت ورشکستگی سوق بدهد. ریسک های تجاری نظیر ریسک های غیر مالی از نبود معیار مورد توافق برای اندازه گیری میزان خطر رنج می برند. باید خاطر نشان ساخت که شرکت های بیمه گاهی به بیمه کردن ریسک های غیرمطلوب نیز اقدام می کنند ولی پوشش ارائه شده از سوی آن ها محدود است. مثلا بیمه زلزله و بیمه سیل...
در مقابل، ریسک های مطلوب بیمه ای شامل ریسک های مالی، ریسک های ایستا، ریسک های خاص و ریسک های خالص و واقعی می شود.
در کنار نبود فرهنگ بیمه و حمایت های دولتی ، یکی از دلایل عدم رغبت شرکت های بیمه به سرمایه گذاری در افغانستان، تعدد و تنوع ریسک است. صنعت بیمه هیچگاه در جامعه ای نمی تواند رشد کند مگر آن که بیمه گذار منافع بلندمدت خود را در بقای شرکت بیمه، ادامه فعالیت و انتفاع ذی نفعان آن بداند. رواج دروغ و عدم تعهد در محافظت از مال بیمه شده در افغانستان، ریسک ورود سرمایه گذاران به این صنعت را به شکل غیر قابل تحملی بالا برده است. عدم حضور شرکت های بیمه در افغانستان، سرمایه گذاری را نیز از رونق انداخته است؛ زیرا شرکت های سرمایه گذاری می بینند که در صورت مواجهه خسارت ها احتمالی کسی نیست از آن ها حمایت کند. کاهش نرخ سرمایه گذاری مشکلاتی چون رکود، بیکاری و وابستگی به واردات را به ارمغان آورده است.