بنیادگرایان اسلامی، از لحاظ فکری و مالی به کشورهای عربی وابسته اند. امارت اسلامی طالبان از عربستان کسب مشروعیت می‌کرد و توسط کشورهای خلیج عربی تمویل می شد. امارات متحده عربی و عربستان نقش اصلی را در تأسیس و حمایت از امارت اسلامی طالبان داشتند. پاکستان در پروژه تأسیس طالبان، نقش اجرایی را برعهده داشت. پاکستان تنها پس از یازده سپتامبر برای مدت کوتاه، در حالت تردید ماند و دوباره رابطه اش را با طالبان از سرگرفت. عربستان و امارات متحده عربی بیشتر از آن که دیگر به طالبان بیندیشند به عراق و انقلاب های بهار عربی درگیرشدند. اما این هرگز به این معنا نیست که عربستان به کلی از طالبان احتراز کرده باشد. مسئله یک چیز دیگربود حضور قطر در بازی منطقه و افغانستان باعث شده بود که عربستان به صورت ناخواسته از رابطه طالبان و پروسه صلح افغانستان به حاشیه رانده شود. این حاشیه گزینی غیر اختیاری، برای عربستان قابل قبول نبود ولی با آن هم مدت زمانی زیادی را دربرگرفت تا باراک اوباما جایش را به ترامپ سپرد. در دورۀ زمانی حاشیه گزینی عربستان، قطر بهترین نقش را در مورد رابطه آمریکا، طالبان و افغانستان داشت.
کشور قطر هنگامی در افغانستان به سر زبان‌ها افتاد که بیرق سفید طالبان در قطر بر افراشته شد. حکومت افغانستان این امر را یک نوع بی احترامی دیپلماتیک به بیرق و جایگاه رسمی دولت افغانستان تلقی کرد. اما دولت امریکا قطر را برای افتتاح دفتر سیاسی طالبان گزینش کرده بود و قطر نیز  این را پذیرفته بود.
قطرپس از عربستان، برای گروه‌های اسلامی جایگاه برجسته و در تحولات خاور میانه، دست بالاداشت. برای مدت‌ها شبکه دولتی الجزیره به عنوان تنها رسانه‌ی اطلاع رسانی برای بسیاری از گروه‌های اسلامی چون القاعده و طالبان تلقی می شد. نوارهای صوتی اسامه و الظواهری تنها از همین تریبیون پخش می‌گردید. شرایط سیاسی در خاور میانه و جهان کاملا به سود قطر پیش رفت. قطر هم بر سازمان های اسلامی مانند القاعده و طالبان و هم در مصر، فلسطین و سوریه نقش تعیین کننده داشت.
اوباما رئیس جمهور آمریکا در مسئله‌ی افغانستان نیز خواست که از نقش تعیین کنندگی قطر برای مذاکره با طالبان استفاده کند. عربستان با تأکید پاکستان، از میزبانی قطر نهایت ناخوش آیند بود و سرانجام دولت عربستان بر افغانستان پا فشاری کرد که میانجیگری قطر را نپذیرد و حکومت حامد کرزی به طالبان پیام داد که افغانستان می خواهد که عربستان یا ترکیه میزبان مذاکره صلح با طالبان باشد و طالبان باید این را بپذیرد. طالبان، قطر و آمریکا این پیشنهاد افغانستان را نپذیرفت. دولت افغانستان بعنوان اعتراض، پس از انتشار خبر گشایش دفتر طالبان در قطر، سفیر افغانستان را به علامت اعتراض برای مدتی از دوحه به کابل فراخواند. پس از مدتی، حکومت افغانستان ناگزیر میزبانی قطر را پذیرفت.
عربستان، پاکستان و امارات متحده عربی به صورت مشترک از گفتگوهای صلح در قطر ناخوشایند بودند و افغانستان نیز از این وضعیت ناراحت بود. حامدکرزی نیز به شدت ابراز ناخشنودی می‌کرد. او فکر می کرد که باراک اوباما در گفتگوهای صلح از حکومت افغانستان عبور کرده و باب گفتگو را با طالبان باز کرده است. عدم همکاری پاکستان، افغانستان، عربستان و امارات متحده عربی باعث شد که گفتگوهای صلح در قطر بی نتیجه بماند چنین هم شد.
از جانب دیگر عربستان در قبال بلند پروازی های قطر در مسایل منطقه و بین المللی آن‌هم در موازات کشور قدرتمند عربستان، زمینه را برای یک رقابت منفی میان این دو کشور فراهم ساخت. عربستان متوجه بود که حکومت قطر در رقابت با عربستان فعالیت می‌کند و برخی قدرت های خاور میانه و غربی نیز بر آنند که برای استفاده سیاسی شان یک رقیب جدید در برابر عربستان بسازد.
اختلاف قطر و عربستان به صورت پنهان ادامه یافت و به تدریج ریشه گرفت. تا اینکه سه سال پیش درماه  مارس ۲۰۱۴عربستان دست به اقدام شد و عملا کشورهای خلیج فارس را برای جلوگیری از اقتدار طلبی‌های قطر تحریک کرد و سه کشور عربستان، امارات متحده عربی و بحرین سفرای خود را از دوحه فراخواندند. قطر بیشتر به جانب ایران نزدیک شد. ایران نیز با تمام توان روابط تجاری و سیاسی خود را با قطر افزایش داد. سرانجام جنگ نیابتی عربستان و قطر بر سر حمایت از گروه‌های شورشی بیشتر در سوریه متمرکز شد.
با روی‌کار آمدن دونالد ترامپ، تحولات منطقه و مخصوصا آمریکا برای عربستان نوید بخش گردید. عربستان دونالد ترامپ را به خود نزدیکتر از رئیس‌جمهور پیشین آمریکا یافت. دونالد ترامپ، در نخستین سفر خود به عربستان بیش از انتظار استقبال و گرامی داشته شد و هدایای گران بها دریافت کرد. عربستان ترامپ را در این سفر کاملا متقاعد ساخت. از این به بعد بود که زمینه برای حضور و نقش عربستان در پروسه صلح افغانستان و طالبان دوباره فراهم گردید.
عربستان همانگونه که از حکومت اشرف غنی حمایت کرد در مورد پروسه صلح افغانستان نیز ابراز همکاری کرد. در سال گذشته در گردهمایی علمای اسلامی که در عربستان برگزار شد، برای نخستین بار از دولت افغانستان حمایت جدی صورت گرفت و به نحوی از فعالیت های خرابکارانه طالبان برعلیه دولت افغانستان سلب مشروعیت شد. این امر برای گروه طالبان به شدت سخت و ناخوشایند تمام شد. باشتاب گرفتن گفتگوهای صلح پس از مأموریت خلیلزاد، حکومت شاهی عربستان به رئیس جمهور غنی وعده سپرد که در این زمینه همکاری جدی خواهد کرد. ولی گروه طالبان پس از جلسه علمای جهان اسلام در عربستان، طوری وانمود کرده است که هیچ وابستگی به کشور عربستان ندارد. پس از نشست گفتگوهای صلح در ابوظبی ـ یکی از شیخ نشین‌های مشهور امارات متحده عربی ـ  اشرف غنی از پادشاه عربستان در خواست کرد که در پروسه صلح سهم بیشتر بگیرد و طالبان را به گفتگوهای مستقیم با دولت افغانستان تشویق کند. به همین سبب قرار شد که نشست گفتگوهای صلح در ماه جنوری در عربستان برگزار شود. اما طالبان اعلام داشت که در جلسه گفتگوهای صلح در کشور عربستان نیز با دولت افغانستان گفتگو نخواهد کرد. طالبان با این کارشان عملا باعث شد که جلسه گفتگوهای صلح در محوریت عربستان و در عربستان کاملا بی تأثیر تلقی شود. این اعلام طالبان دقیقا پس از آن مطرح شد که هیأت طالبان به تهران سفرکرد و با مقامات ایران وارد گفتگو شد. به نظر می‌رسد که مسئله طالبان به یک نحوی دوباره تبدیل به محل تنش‌های سیاسی میان کشورهای منطقه شده است. این وضعیت می‌رساند که دولت افغانستان اگر خودش گفتگوهای صلح را برعهده نگیرد، بازیگران منطقه‌ی آن را به بیراهه خواهد کشانید. تجربه هم ثابت کرده است که دولت ها فقط می‌تواند از طریق سنگرهای جنگ دشمن را وادار به گفتگوی صلح کند وگرنه از طریق کشورهای دیگر این امر ممکن نیست.