صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

سه شنبه ۴ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

هزینه های خروج از افغانستان

-

هزینه های خروج از افغانستان

ابتدا خروج از سوریه و حالا نوبت افغانستان است. دونالد ترامپ جامعه سیاست خارجی را با اعلام خروج نیروهای ایالات متحده از سوریه، و بیان نادرست شکست دولت اسلامی در سوریه شوکه کرد. در طی روزهای گذشته، گزارشهای زیادی مبنی بر خروج نیمی از نیروهای ارتش ایالات متحده از افغانستان منتشر شده و احتمال خروج باقیمانده این نیروها تا پایان سال 2019 وجود دارد.  تصمیم ترامپ برای بسیاری پیش بینی شده بود. از آغاز ماه اوکتبر گزارشهایی در مورد خروج نیروها از افغانستان وجود داشت.
تعداد زیادی با اشاره به مدت 17 ساله جنگ و هزینه بالای جنگ و ناتوانی دولت افغانستان در اتکا به خود این تصمیم را جشن گرفتهاند. اگرچند، فارغ از "جنگ بیپایان" پیروزی جهادیها یک موضوع مشکل ساز است و خروج نیروهای اندک آمریکا با دستور ترامپ به معنای تضمین این مساله است.
طالبان و القاعده سالها به پیروان خود وعده پیروزی را دادند. "خداوند به ما وعده پیروزی را داده است و آمریکا به ما وعده شکست را میدهد بنابراین ما شاهد خواهیم بود که کدام یک از این وعدهها به واقعیت خواهد پیوست،" این نقل قول از ملاعمر بیان شده است.
اخیراً، رهبر القاعده ایمن الظواهری اظهار کرد که امارات اسلامی طالبان در افغانستان "هسته" یک خلافت جدید خواهد بود. خروج بیمهابای نیروهای ایالات متحده این پیروزی را به طالبان و القاعده واگذار خواهد کرد. همانگونه که مجاهدین توانستند یک ابرقدرت را از افغانستان خارج کنند آنها میتوانند ادعای انجام دوباره این کار را داشته باشند. افزایش جنبش جهادیها در جهان در سالهای آینده درک خواهد شد. خروج ترامپ هزینههای دیگری شامل بیارزش شدن دیپلمات ها و تضعیف موضع در مذاکره در تقابل با دو رویی پاکستان  را خواهد داشت. 
پیروزی برای طالبان و القاعده
خروج با عجله نیروهای ایالات متحده برای گروهی که پیش از 11 سپتمبر و پس از آن میزبان القاعده بود یک پیروزی آشکار را خواهد بود. این مساله برای القاعده که در تهاجم ایالات متحده به عنوان یک متحد در کنار طالبان باقی ماند یک پیروزی خواهد بود. الظواهری با ملاهیبتالله آخوندزاده رهبر کنونی طالبان، به مانند کسانی که پیش از او رهبری طالبان را به عهده داشته اند بیعت نمود. علاوه براین، معاون ارشد آخوندزاده سراجالدینحقانی مدت زیادی را به همراه القاعده در میدان جنگ افغانستان همکاری کرده است. در واقع، سراج الدین حقانی و پدرش جلال الدین کسانی بودند که در ابتدا به القاعده اجازه فعالیت در این منطقه را دادند و زمانی که مرگ جلال الدین حقانی در ابتدای سمپتمبر اعلام شد القاعده او را به عنوان "برادر" بن لادن مورد ستایش قرار داد. القاعده آخوندزاده و سراج الدین را به عنوان "امیر ما در اماراتاسلامی" خطاب کرد و وعده نمود که به پروژه امارات سازی طالبان متعهد بماند و اعلام کرد سراج الدین "معاون امیر وفادار امارات اسلامی افغانستان" است. "امیر وفادار" عنوان افتخاری برای خلیفه مسلمان است و القاعده به شکل دایمی از این عنوان برای آخوندزاده استفاده میکند.
این مساله تنها یک نطق نیست. چندین گزارش و ارزیابی مستقل، اشتراک افراد عملیاتی القاعده به عنوان مربی نظامی و مشاورین در کنار طالبان، و همچنین در اختیار قرار دادن نیروهای جنگی به طالبان را تایید میکند. درسال 2014 شاخه القاعده در شبه قاره هند به چندین دلیل و بخصوص همکاری با طالبان برای بازسازی امارات اسلامی ایجاد شد. تا به امروز شاخه القاعده در شبه قاره هند در کنار همرزمان طالبانی به فعالیت میپردازند.
القاعده گستردگی شبکه خود در افغانستان را برای سالهای طولانی مخفی کرده است. این گروه حتی از مراکز آموزش جمعی خود عکس یا ویدیو منتشر نمیکند و برای فریب تحلیلگران زودباور درباره اثر بسیار اندک القاعده در افغانستان کافی بوده است. در واقع تعداد زیادی از حامیان طالبان در غرب حضور دارند و اتحاد آنها با القاعده در ماههای آینده مورد آزمایش قرار خواهد گرفت. در حقیقت انتظار می رود زمانی که نیروهای آمریکایی افغانستان را ترک کنند القاعده بار دیگر به تبلیغ فعالیتهای خود بپردازد.
موضع ضعیف در مذاکره را بیشتر از پیش تضعیف میکند
در خزان جاری دولت ایالات متحده وظیفه مذاکره توافق صلح میان دولت افغانستان و طالبان را به زلمی خلیلزاد سپرد. تلاشهای پیشین برای مذاکره با طالبان به شکست انجامیده است. طالبان صریحاً مذاکره با دولت افغانستان را رد کرد و آن را بازیچه و عروسک ایالات متحده خواند. طالبان خروج نیروهای آمریکایی، آزادی زندانیان طالبان، و خروج نام رهبران این گروه از لیست سیاه ملل متحدرا پیش از هرگونه بررسی برای مذاکره با دولت را درخواست کرده است. طالبان دموکراسی را نفی میکند، تقسیم قدرت با دولت را رد میکند و مهمتر از همه انتخابات را یک عمل "غیراسلامی" بیان میکند. درحالیکه برخی ناظران در افغانستان امکان مذاکره در این موارد را محتمل دانسته، طالبان نشان داده است که به اصول افراطی خود بسیار وابسته است. غرب اغلب نقش تعهد ایدیولوژیک طالبان را کم اهمیت دانسته است.
صرفنظر از باور به توافق صلح، خروج فوری 7000 نیروی نظامی از افغانستان موضع خلیلزاد در تقابل با طالبان را بهبود نمی بخشد. در حقیقت، این موضع به شدت دچار ضعف خواهد شد. خلیلزاد و مقامات ایالات متحده با شتاب خود برای انجام مذاکرات صلح پیش از بروز خبر خروج سربازان موضع ضعف خود را آشکارکرده بودند و انجام این توافق را پیش از آوریل 2019 انتظار داشتند. ایالات متحده در غیاب دولت افغانستان وارد این مذاکرات شده است – و به طالبان مشروعیت داده و مشروعیت دولت ریاست جمهور اشرف غنی را زیر سوال برده است.
بدون شک طالبان خروج ترامپ را نشانهای برای سردرگمی ایالاتمتحده میداند. پیش از این دلایل بسیار اندکی برای مذاکره طالبان با آمریکا وجود داشته است اما اکنون هیچ دلیلی وجود ندارد. طالبان میتواند ایالاتمتحده را معطل نگاه داشته و بدون از دست دادن چیزی از آن امتیاز بگیرد.
از آغاز، طالبان پافشاری می کرد که "مبارزه و مذاکره با متهاجمین آمریکایی برای پیروزی جهاد" – و به منظور بیرون کردن آمریکا است. تاکنون طالبان به این هدف دست یافته است.    
احتمال فروپاشی نیروهای امنیتی و دفاعی ملی افغانستان و بازگشت جنگ سالاران
با وجود 15000 نیروی ایالات متحده، نیروهای امنیتی و دفاعی ملی افغانستان در مقابل شورشیان طالبان و دولت اسلامی با چالش مواجه شدهاند. پوستههای نظامی به شکل مداوم توسط نیروهای تهاجمی طالبان غارت میشوند. در برخی موراد مجاهدین کنترل مناطق بزرگی مانند غزنی و فراه را در سال گذشته به دست گرفتهاند. نیروهای نظامی و پلیس به شکل عمده حالت تدافعی داشته و ابتکارعمل به دست طالبان افتاده است. تلفات نیروهای امنیتی و دفاعی ملی افغانستان در چند سال گذشته به طور اوسط ماهانه بین 500-600 نفر بوده است.
براساس گزارش FDD s Long War Journal  با وجود حمایت نیروهای ایالات متحده و ناتو از نیروهای امنیتی و دفاعی ملی افغانستان، طالبان 13 درصد قلمرو و 407 ولسوالی افغانستان را تحت کنترل خود دارد و درگیری در 49 درصد دیگر از مناطق جریان دارد.
کاهش سریع نیروهای ایالات متحده بدون شک موجب تلاش طالبان برای دستیابی به قلمرو بیشتر خواهد شد. خروج کامل  موجب ایجاد زمینه برای طالبان باهدف کنترل مناطق وسیعتر خواهد شد. در کمترین حالت موجب انتقال کنترل برخی مراکز شهرهای بزرگ به دست طالبان خواهد شد. احتمال فروپاشی نیروهای امنیتی و دفاعی ملی افغانستان و بالکانیزه شدن و بازگشت جنگ سالاران و احیای دوباره ائتلاف شمال وجود دارد. 
استفاده پاکستان از مجاهدین به عنوان ابزار سیاست خارجی نافذ بوده است.
پاکستان دستاوردهای زیادی از خروج نیروهای ایالات متحده خواهد داشت. حرفهای زیادی درباره بیعرضگی امریکا و ناتوانی در تحریم و یا درج نام حتی یک مقام پاکستانی به عنوان حامی تروریست در 17 سال گذشته گفته خواهد شد. تصمیم دولت ترامپ برای خودداری از کمک نظامی به پاکستانی با متضرر نشدن مقامات پاکستانی برای پناه دادن به نیروهای متهاجم و حامیان آن  همراه شده است.
الگوی پاکستان در مورد استفاده از مجاهدین برای اهداف سیاست خارجی در منطقه نافذ بوده است. پاکستان طالبان و دیگر گروههای تروریستی را به عنوان بخشی از استراتژی امنیتی منطقهای خود مورد حمایت مالی قرار میدهد، اما مساله فراتر از این است. برخی از مقامات ناشناس پاکستانی خود تحت نفوذ طالبان قرار گرفتهاند. نیروهای نظامی و جاسوسی پاکستان به صادرات جهاد به کشورهای همسایه، بخصوص کشمیر هند و احتمالا برخی مکانهای دیگر ادامه میدهند.
دولت اسلامی در افغانستان نابود نشده است
در نهایت دولت اسلامی یا شاخه خراسان در افغانستان شکست نخورده است. اگرچند کمپین ضدتروریستی با رهبری ایالات متحده موفق به نابودی چند تن از امیران دولت اسلامی انجامید و وفاداران به ابوبکر البغدادی در شرق افغانستان را از پناهگاههای آنان بیرون کرد همچنان خطر حملات کابل و دیگر مراکز پرجمعیت را مورد تهدید قرار میدهد. همچنین حملات تروریستی این گروه به شکل دوامدار در پاکستان نیز ادامه دارد.
جنگجویان دولت اسلامی در بیرون از عراق و سوریه بیشتر در "خراسان" فعالیت دارند. هیچکدام از خلافت های این گروه به طور کامل شکست نخورده است اما با این وجود رییس جمهور ترامپ در حال عقب نشینی در این مبارزه است.

دیدگاه شما