صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

پنجشنبه ۶ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

ضرورت شفافیت در انتخابات پارلمانی

-

 ضرورت شفافیت در انتخابات پارلمانی

انتخابات، مجموعه عملیاتی است که در جهت گزینش حاکمان، تدبیر شده است. انتخابات ابزاری است که به وسیله آن میتوان اراده شهروندان را در شکلگیری نهادهای سیاسی و تعیین متصدیان اعمال اقتدار سیاسی سهیم نمود. انتخابات موجهترین و مشروعترین ابزار وصول قدرت و رایجترین شیوه اعمال اراده مردم تلقی گردیده و به عنوان یک پدیده جدید سیاسی مورد توجه و استقبال نظامهای سیاسی مردم سالار و دموکراتیک قرار گرفته است. حفظ امنیت، ثبات و جلوگیری از هر نوع بی نظمی، ایجاب مینماید كه تعدادی به انتخاب و نمایندگی از سوی مردم، اداره امور كشور و تعیین چارچوب اداره آن را بر عهده بگیرند. اهداف فوق در صورتی محقق خواهد شد که برگزاری انتخابات؛ از شفافیت لازم برخوردار بوده باشد. بر اساس قانون اساسی نمایندگان شورای ملی طبق اصول این قانون باید انتخاب شوند. بنابراین در نظام سیاسی افغانستان، اداره حكومت و قانون گذاری در چار چوب اصول قانون اساسی با اراده و نظر ملت تعیین می گردد و در حقیقت تبلور اراده و خواست مردم میباشد. از این جهت است که مردم بر اساس معیارها و ضوابط مشخص شده در قوانین نافذه کشور، در صحنه انتخابات، حضور بهم رسانده و بهترینها را به عنوان نماینده خود در پارلمان انتخاب مینمایند و به این ترتیب حق و اراده خود را در اداره كشور به فرد یا افراد كه او را از هر جهت مناسب و همسو با خواستههای خود تشخیص میدهند، تفویض مینمایند. به همین جهت است که مسؤولین برگزاری انتخابات به حکم قانون مکلف شدهاند که محیط انتخابات را از آلودگیها پاك نموده و نگذارند افراد و یا گروه ها با ایجاد فشارهای سیاسی، انتخابات سالم را تحت الشعاع خود قرار دهند و آن را از مسیر اصلی دور نمایند. چارچوب برگزاری انتخابات در قانون انتخابات مشخص گردیده و همه افراد و گروهها باید آن را محترم شمرده و در مسیر آن حركت نمایند. با رعایت ضوابط انتخابات، ملت با اعتماد كامل به برگزار كنندگان و با اطمنان به برگزاری درست و شفاف انتخابات؛ به طور گسترده در آن حضور یافته و فرد یاافراد مورد نظر خودرا را با تحقیق و تشخیص خود انتخاب نمایند. و همچنین افرادی كه به عنوان نماینده انتخاب شده و عهده دار این مسئولیت میگردند، مکلف هستند که اهداف و آرمانهای رآی دهندگان را برآورده سازند. لذا این افراد قبل از انتخاب شدن باید برنامه مشخصی داشته باشند و برای مردم ارایه نمایند. اهمیت شفافیت در برگزاری انتخابات؛ ایجاب مینماید که باید کسانی در انتخابات شرکت کنند که شرایط و توانمندی لازم را برای ابراز ارادههای شان داشته باشند به بتوانند مصالح و منافع اجتماعی را تشخیص دهند بنا براین هرکس نمیتواند در انتخابات شرکت نموده و افراد شایسته را گزینش کنند برهمین اساس شرایطی برای حضور در انتخابات در نظر گرفته شده است که عبارت اند از سن شرکت کننده، به این مفهوم که باید شرکت کننده به حد از رشد عقلانی و اجتماعی رسیده باشد که مسایل اجتماعی را درک نموده و تحلیل نماید. افراد خرد سال در اتخابات شرکت نمیتوانند. به همین جهت است که سن شرکت در انتخابات را 18 سال در نظر گرفته شده است. همیچنین تابعیت که رابطه حقوقی، سیاسی و معنوی است که یک فرد را به یک دولت معین مرتبط میسازد و میتواند از حقوق شهروندی خود استفاده نماید و تعلق خاطر به ارزشها و منافع ملی جامعه دارند برخلاف بیگانگان که از چنین ارتباطی برخوردار نیستند لذا شرط تابعیت در قانون انتخابات گنجانده شده است. علاوه بر آن، اقامت در کشور یک شرط مهم دیگر بوده و نشانه درک شخص از واقعیات اجتماعی است. عدم حرمان و بهره مند بودن از حقوق سیاسی است که بر اساس آن شخص از حضور در انتخابات طبق قوانین نافذه کشور محروم نشده باشد به عنوان یک شرط مهم دیگر مطرح است تا افراد بتوانند از حقوق سیاسی خود استفاده نمایند. سلامت روانی نیز یکی دیگر از شرایط است که با توجه به این شرط شخص در صورتی میتواند آگاهانه گزینش نماید که از وضعیت و شرایط عادی برخور دار باشد. و همچین برخوردار بودن از اهلیت اخلاقی که بر اساس آن، افراد به علت ارتکاب بعضی جرایم خاص از حقوق اجتماعی و شرکت در انتخابات محروم نشده باشد. 
برای نامزدهای انتخاباتی نیز شرایطی مشابه در نظر گرفته شده است برای اینکه سمت و وظیفه حساس نمایندگی ایجاب مینماید که شخص کاندید به درجه از فهم و درک مصالح و منافع ملی رسیده باشد و به همین ترتیب نمایندگان باید نمود اراده مردم و انعکاس دهنده آرمانها و نیازمندیهای رآی دهندگان باشد و این امر مهم در صورتی امکان پذیر است که نسبت به ارزشهای فرهنگی و اجتماعی جامعه تعلق خاطر داشته باشد و از اینکه حوزههای متعدد انتخابیه در سراسر کشور بر اساس منطقه در نظر گرفته میشود وبه خاطر که شخص منتخب نسبت به اوضاع و نیازهای منطقه آشنایی بیشتر داشته باشد و باعث کار آمدی بیشتر. لذا اقامت را به عنوان یک شرط مطرح نموده اند. علاوه بر آن، اهمیت انتخابات ایجاب می نماید تا افراد با اخلاق و متعهد به هنجارهای اجتماعی و اخلاقی، کاندید گردند و وظیفه مهم نمایندگی را به عهده بگیرند. و قانون اساسی را به عنوان میثاق اجتماعی ملی شناسایی نموده و باید به آن اعتقاد داشته باشند و نسبت به آن پای بندی نشان دهند. همچنان کاندیدانی میتوانند مفید و موثر واقع شوند که از دانش، تخصص و آگاهی برخور دار بوده و دارای مدارک تحصیلی باشند. بنابراین اشخاص فاقد شرایط فوق نمیتوانند در انتخابات کاندید شوند ازقبیل مجانین،. مجرمین و زندانیان و امثال آنها.
علاوه بر وجود شرایط متذکره جهت حفظ شفافیت در برگزاری انتخابات؛ لازم است که نظارت دقیق نیز صورت گیرد. نظارت معمولأ براي اين انجام ميشود كه انتخابات وجهه قانوني پيدا كند، هر چند كه ممكن است علت آن جلب اعتماد مردم، جلوگيري از تقلب، يا به اشتراك گذاشتن تجربه نيز باشد نظارت بر يك انتخابات معمولأ توسط گروههاي خارج از سازمان انجام شده و اغلب تمركز آن بر دوره انتخابات است. و همچنین نظارتهايي كه توسط گروههاي بي طرف انجام ميشوند، نامزدها و احزاب معمولأ نمايندگان خود را نيز براي نظارت بر برگزاری انتخابات جهت شفافیت بیشتر، در نظر ميگيرند. افراد که بيطرف بوده و ناظر ناميده ميشوند.
اعلان نتایج نیز در انتخابات باید از شفافیت لازم و کافی برخوردار باشد؛آراي انتخابات معمولأ در حوزههاي رأي گيري يا بلافاصله پس از اتمام رأي گيري در همان روز انتخابات، شمارش ميشوند. شمارش رأي اغلب هنگامي انجام ميشود كه تمامي آراء به مكان شمارش تحويل داده شده باشند. پس از اين كه تمام نتايج جدول بندي شدند، لازم است كه فرايند تأييد نتايج انجام شود. مراحل نهايي در برگزاري انتخابات تأييد نتايج، رسيدگي به اعتراضات، و تأييد نامزدهاي پيروز. اين تأييد از طريق گزارشات انتخابات، شمارش مجدد آراء، و بازرسيهاي مستقل انجام ميشود. فرايند تأييد شامل رسيدگي به مشاجرات در خصوص نتايج نيز ميباشد. مقامات قضايي و حيطه قدرت آنها در چارچوب قانوني تعيين ميشوند. پس از اين كه نتايج تأييد شدند و به اعتراضات رسيدگي گردید، هيئت مديريت انتخابات ميتواند نتايج نهايي را اعلام كند. بنا براین شفافیت در تمام مراحل و موارد فوق مهم بوده و فقدان آن، به تغییر نتیجه انتخابات خواهد انجامید که این امر به عنوان خیانت ملی محسوب گردیده و باعث تضیع حق و حقوق شهروندان در برگزاری انتخابات خواهد شد در نهایت انتخابات مفید و مؤثر برگزار نگردیده و نتیجه مطلوب بدست نخواهد آمد و از اهداف مهم انتخابات نیز دور خواهند گشت. لذا ما امیدوارم هستیم و تآکید داریم که مسؤلین برگزاری انتخابات متوجه این امر مهم باشند و در تمام مراحل انتخابات شفافیت را در نظر داشته و برای تحقق آن، مسؤلانه تلاش مضاعف نمایند تا در سایه انتخابات سالم و بدور از تقلب و خیانت، افراد شایسته، کارا، توانمند و مفید در عرصه پارلمان کشور وارد شوند.

دیدگاه شما