تفکیک قوا خاصیت جدایی ناپذیر نظام های دموکراتیک است. هدف از تشکیل قوای سه گانه مجریه، قضائیه و مقننه ایجاد سازوکاری است که در آن نظارت و پاسخ گویی متقابل این سه نهاد از یکدیگر سلامت سیاسی را تضمین کرده و از فساد، خودکامگی و سوء استفاده از قدرت در پرتو قانون جلوگیری به عمل آید. قوه مقننه به دلیل حضور نمایندگان مستقیم مردم در آن در این میان بیشترین و مؤثرترین سهم را می تواند در رسیدن به اهداف جمعی داشته باشد.  پارلمان به عنوان خانه ملت همانگونه که باید ناظر بر مشی دولت بر اساس قانون باشد، وظایف خود آن نیز توسط قانون تنظیم می شود و اعضای پارلمان ضمن قانون گذاری قانون پذیر نیز هستند. در ادامه سعی بر آن داریم به شرح برخی از وظایف پارلمان در چارچوب صلاحیت های قانونی بپردازیم:
1-             قانونگذاري
تصويب قانون، اساسي ترين وظيفه اين نهاد محسوب مي شود. نمايندگان ملت، با مراجعه به منابع اسلامي و رعايت مصالح كشور و جامعه و در نظر گرفتن شرايط و اقتضاهاي زمان، براي مسائلي كه جديدا پديد آمده است مقرراتي را وضع مي نمايند. جلب رأی اکثریت در تصویب قوانین جدید لازم است مادامی که مصوبات مذکور مستلزم نقض حقوق اساسی نباشد. به عبارتی رأی اکثریت به نفسه مشروعیت نمی آورد و باید مستند حقوقی لازم را داشته باشد.
2-      تجديد نظر در قانون اساسي
تجديد نظر در قوانين اساسي كشورها پس از گذشت مدتي، ضرورت دارد. از اين رو نهاد قوه مقننه وظيفه دارد به بررسي و اصلاح قانون اساسي بپردازد و حتي آن را به همه پرسي و آراء عمومي بگذارد.
3-      تصميم گيري درباره مسائل مهم كشور
ديگر از وظايف مهم پارلمان موضوع تصميم گيري ها است، دولت وقتي مي خواهد با كشوري پيمان نظامي يا تسليحاتي ببندد يا قرارداد تجارتي امضا نمايد يا كار اساسي ديگر انجام دهد، بايد با كسب نظر نمايندگان ملت و تقديم لايحه و تصويب در مجلس، به آن اقدام نمايد. در مجلس نمايندگان در مرحله اول، كميسيوني كه مسئله بدان مربوط مي شود، مسئله را ارزيابي نموده و نظرش را در رابطه با اصل موضوع به اطلاع تمام نمايندگان و وكلاي ملت مي رساند. نمايندگان هم پس از مطالعه دقيق در جوانب قضيه فكر مي كنند. آن گاه مطلب در يك جلسه علني يا سري بنابه تشخيص خود نمايندگان، مطرح مي گردد و نمايندگان نظر موافق يا مخالف خودشان را با ذكر ادله شان ابراز مي دارند. لايحه پس از رأي گيري و نظر خواهي و تصويب، به دولت ابلاغ مي شود كه به آن كار مبادرت ورزد يا از آن صرف نظر نمايد. البته خود نمايندگان نيز با تصويب طرح هايي دولت را مكلف به انجام كارهايي مي نمايند. نظارت بر فرآيند هزينه ها و در آمد ملي تصويب بودجه سالانه كشور و تدوين برنامه هاي توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي نيز از وظايف قوه مقننه يا شوراي ملي است.
4-      رأي اعتماد
يكي ديگر از وظايف مهم پارلمان دادن رأي اعتماد به هيأت دولت است. وقتي رئيس جمهور وزرا را براي كسب رأي اعتماد به پارلمان معرفي كرد، وظيفه نمايندگان مجلس است كه صلاحيت، شايستگي، مديريت، تحصيلات، تديّن و سوابق تك تك وزراي پيشنهاد شده را بررسي كنند و چنانچه لايق، مدير، متعهد و كاردان بود به او راي اعتماد بدهند و در غير اين صورت رئيس جمهور بايستي فرد ديگري را براي وزارت مورد نظر به مجلس معرفي كند.
5-      صلاحيت استيضاح
استيضاح يعني توضيح خواستن نمايندگان مجلس از وزير يا هيأت دولت. وقتي براي نمايندگان مجلس نسبت به عملكرد اعضاي كابينه دولت شبهه و ترديد و يا ابهامي پيش بيايد، آن ها را براي روشن گري و تبيين به مجلس فرا مي خوانند. به عنوان نمونه نمايندگان ملت حق دارند وزيري را به خاطر نقض قوانين، مسامحه در اجراي قوانين، سوء سياست داخلي و خارجي و ... براي مدتي معيني به مجلس خواسته و استيضاح نمايند و چنانچه وزير با ذكر دليل و دادن توضيح، قناعت نمايندگان را گرفت، كار به همين جا ختم مي شود و در غير اين صورت نمايندگان مي توانند به نفع يا ضرر او صحبت كرده و بعدا به رأي گذاشته شود، چنانچه رأي موافق به حد نصاب رسيد به كارش ادامه مي دهد و الا بايستي كناره گيري نمايد. بنابراين نظارت بر عملكرد دولت و هيأت حاكمه از  حياتي ترين مسئوليت هاي پارلمان هر كشور است، لذا اكثرا پارلمان ها در قبال دولت رويه ي  انتقاد را دارند و به اصطلاح اپوزیسيون محسوب مي گردند؛ تا با تحت فشار گرفتن هيأت حاكمه آنان را در انجام وظايف شان كوشاتر بسازند. لذا گفته شده كه كشور و دولتي آرام و رو به رشد و توسعه است كه پارلماني نقاد و نا آرام داشته باشد.
6-      اطلاع رساني
افزايش آگاهي و بصيرت درباره مسائلي كه به نحوي در فرآيند قانون گذاري مؤثر است، يك ضرورت است. بنا براين مجلس قانونگذاري گاهي اقدام به مطالعات و نشر آگاهي هاي مورد نياز مي كند تا آگاهي ها و توانايي هاي علمي نمايندگان را بالا ببرد.
7-      برآوردن خواست هاي مشروع موكلين
اين قسمت از وظايف پارلمان كه از آنِ تمام مردم افغانستان مي باشد نيست ولي از آن جايي كه وكلا از مناطق و از شهرهاي متفاوت انتخاب مي شوند؛ در قبال مشكلات موكلين شان نيز نبايد بي تفاوت باشند، و اين از وظايف شخصي هر وكيل است كه دفتري را براي شنيدن مشكلات موكلين رجوع كننده اختصاص داده و مدت زماني به مشكلات آنان گوش فرادهد و حتي الامكان در رفع مشكلاتشان تا جايي كه مغاير با منافع كلي كشوري و ملي نباشد، تلاش نمايد.
با توجه به آن چه برشمردیم، بیش از پیش به اهمیت جایگاه پارلمان در ساختار سیاسی یک کشور پی می بریم. کارآمدی پارلمان به عنوان یک شورا و یک جامعه کوچک با صلاحیت و لیاقت اعضای منتخب آن ارتباط مستقیم دارد. یک پارلمان خالی از تخصص و تعهد نمی تواند قوه مجریه را به پاسخگویی وادارد و قوه قضائیه را مجبور به برخورد جدی با متخلفین کند. به همان میزان که آگاهی و اطلاع از مشکلات کشور برای یک نماینده پارلمان مهم است، تعهد و صداقت وی در پیشبرد برنامه هایش نیز باید محک زده شود. یکی از روش های انتخاب آگاهانه رجوع به نظر متخصصین و مطالعه کارنامه کاندیدان این مجلس است.