صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

پنجشنبه ۶ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

اهمیت راه ترانس‍پورتی بین المللی لاجورد برای افغانستان

-

اهمیت راه ترانس‍پورتی بین المللی لاجورد برای افغانستان

درک این موضوع ساده می باشد که افغانستان یک کشور محاط به خشکه برای رسیدن به بازار های جهانی بطور طبیعی با چالش های متعددی مواجه است. اگر طمع کشورهای همسایه برای قبض نمودن منابع طبیعی (آب، خاک، منابع معدنی و چراگاه )  و همچنین بدست گرفتن  بازار این کشور را به وضعیت محاط به خشکه بودن این کشور اضافه کنیم، بدون شک مشکلات افغانستان در رسیدن به کشور های دور دست ده ها برابر افزایش پیدا می کند.
افغانستان حد اقل در 16 سال پسین برای تأمین مایحتاج شهروندان خود، امتیاز بسیار کلان به دو کشور همسایه خود قایل شدند که نتیجه این امتیاز دهی برای ملت افغانستان ده ها میلیارد دلار هزینه داشت؛ ولی در عوض تولیدات داخلی کشور با رکود و ورشکستگی مواجه شد. نتیجه امتیاز دهی به همسایه ها و راضی کردن آنها برای بازنگهداشتن دروازه های ترانسپورتی شان برای افغانستان علاوه بر ورشکستگی مولدین داخلی ، صدها هزار شغل از بین رفت و مردم از بی کاری روانه کشورهای خارجی شدند.
کشور های همسایه با داد وگرفت های سیاسی و اقتصادی بین خود شان با زیرکی، افغانستان را دور زده و از هر طریق ممکن حتی ایجاد نیروی های شورشی ، تروریست و گروه های مسلح - فشار های موثر را برای نابود نمودن زمینه های اقتصادی افغانستان به کار گرفتند که نتیجه تلاش های آنها، افغانستان با جمعیت در حدود سی میلیون نفوس به عنوان «مارکیت» کالاهای بی کیفیت همسایه ها تبدیل شدند. به عبارت دیگر تمام در آمد های شهروندان کشور به جیب کشور های همسایه سرازیر می شود.
در سه سال اخیر خوشبختانه که رویکرد حکومت افغانستان در قبال بعضی کشور های همسایه تغییر مثبت برای حفظ منابع ملی نموده است و حکومت در عرضه فعالیت های اقتصادی در تلاش شد که  نقطه ضعفی که از مدت ها قبل احساس می کرد را ترمیم کند. برای همین منظور از موقعیت جغرافیایی مهم کشور استفاده موثرتری را  روی دست گرفته است  که یکی از این تلاش های موثر راه ترانسپورتی بین المللی  لاجورد به حیث یک  «راه بدیل» برای رسیدن به اروپای شرقی و اروپای غربی می باشد. راه ترانسپورتی بین المللی لاجورد که موافقتنامه آن در عقرب  1396 در عشق آباد بین جمهوری اسلامی افغانستان، جمهوری ترکمنستان، جمهوری آذربایجان، جمهوری گرجستان و ترکیه  به امضاء رسید، از دو جهت برای کشور ما اهمیت دارد:
1- اهمیت بعد تجارتی راه لاجورد برای افغانستان:
افغانستان در تبادلات تجارتی موانع زیادی برای رسیدن به بازار های جهان را دارد. حمل ونقل کالا از طریق دهلیزهای هوایی باتوجه به ماهیت واسطه حمل ونقل (طیاره) بطور طبیعی هزینه زیاد دارد. در بعضی موارد راه های زمینی بر روی تجارت افغانستان از طرف کشور های همسایه بطور عمدی مسدود می گردد و یا این که مسدودیت راه ها ناشی از تنش های مرزی یا سیاسی می باشد. راه لاجورد به چند طریق ذیل برای افغانستان از مفیدیت خوبی تجارتی برخوردارند:
الف : پیداکردن بازار برای تولیدات داخلی افغانستان:
محصولات داخلی افغانستان در سال های اخیر صنایع دستی ، میوه خشک  ، میوه تازه و سنگ های قیمتی است؛ ولی در آینده می تواند  محصولات جدید در کشور تولید شود که مشابه این محصولات در کشور های همسایه نیز می باشد. همسایه ها در رقابت با محصولات تولیدی کشور ما همیشه از صادرات محصولات مشابه افغانستان با تولیدات داخلی خود، به سایر کشور ها از مسیر ترانسپورتی قلمروشان مشکلات را برای تاجران افغانستان خلق نموده اند.
بنابراین راه ترانسپورتی لاجورد بدیل مناسب می باشد که تولید کنندگان داخلی بازار های خوبی در کشور های مسیر این را و کشور های ماوراء این مسیر پیدا کند. این مسیر افغانستان را با عبور از آسیا به بخش اروپایی کشورهای اتحاد جماهیر شوروی سابق ، کشور های غربی و از طریق دریای مدیترانه به شمال آفریقا و کشور های جنوب اروپای غربی وصل می سازد. از طرف دیگر به همین وسعت زمینه پیداکردن بازار برای فروش تولیدات داخلی افغانستان را فراهم می کند. همچنین دریای خزر(کسپین ) در مسیر این راه قراردارد که افغانستان را به روسیه و شمال ایران وصل خواهد کرد.
ب: پیداکردن محصولات تولیدی جدید و ارزان برای واردات:
افغانستان در دوره اخیر حکومت رئیس جمهور کرزی با کمبود شدید گندم مواجه شد و با تلاش و مدت زمان زیاد گندم قزاقستان با قیمت گران وارد کشور شد که فشارهای اقتصادی کمرشکن را برای مصرف کنندگان کم درآمد به وجود آورد و همچنین در سرمای زمستان تیل وارداتی توسط یکی از کشور های همسایه در مرز متوقف شد و برای بیش از دو ماه زمستان مردم افغانستان با وضعیت بدی مواجه شد. این مثال ها نشان می دهند که متکی بودن افغانستان به یک منبع تولیدی کارعاقلانه نمی باشد.
بنابراین مسیر ترانسپورتی لاجورد فرصت های تازه و وسیع را برای پیداکردن محصولات ارزان و با کیفیت برای واردات در افغانستان فراهم می کند. داد و گرفت افغانستان هراندازه که با کشور های مسیر این راه افزایش پیدا کند به همان اندازه فرصت ها برای مردم افغانستان افزایش پیدا خواهد کرد.
ج: ایجاد رقابت بین کشور های صادر کننده کالا به افغانستان:
مسیر ترانسپورتی راه لاجورد قبل از این که موافقتنامه اش به امضاء برسد، نگرانی های زیاد را به کشور های همسایه فراهم کردند و تلاش های متعددی را هم به منظور متوقف نمودن آن روی دست گرفت و همین اکنون نیز هیچ شک وجود ندارد که  تلاش نماید تا این مسیر را متوقف بسازد.
اما این مسیر می تواند رقابت زیادی را بین کشورهای صادر کننده کالا به افغانستان فراهم کند. افغانستان با این فرصت باید به جستجوی محصولاتی باشد که در نهایت برای کشور موثر، مفید و ارزان تمام شود. افغانستان به هر اندازه که وابستگی نیاز های مواد اولیه خود را از بعضی کشور های همسایه کاهش بدهد به همان اندازه در عرصه تجارت بین المللی موفق می باشد.
2- اهمیت بعد سیاسی راه لاجورد برای افغانستان:
در بعد سیاسی راه لاجورد برای افغانستان از اهمیت زیاد برخوردار است .در چانه زنی های سیاسی به نفع منافع ملی با بعضی کشورهای منطقه ، افغانستان بدون شک از جهت مسدود شدن راه های ترانسپورتی  تحت فشار قرارنخواهد گرفت. این امر می تواند دولت افغانستان را کمک کند که علاوه براین که در سطح داد و گرفت های بین المللی از نقطه قوت وارد شود، برای تنظیم امور داخلی و ایجاد ثبات در سطح ملی نیز موفق گردد.
بنابراین مسیر ترانسپورتی راه لاجورد یکی از دست آورد های مهم برای ملت افغانستان است و همچنین به هر تعداد راه جدید ترانسپورتی بین المللی دیگر که برای افغانستان فراهم گردد، دولت قدرت بیشتر برای عرضه خدمات و ثبات ملی بدست می آورد،از طرف دیگر افغانستان به چهار راه ترانزیت مبدل خواهد شد که عواید قابل توجه ای را بدست خواهد آورد و از طرف دیگر وابستگی کشور ما از مسیر های نیمه سیاسی کاهش پیدا نموده و مسیر ترقی  و رشد اقتصادی را طی خواهد نمود.

دیدگاه شما