صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۱۰ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

کشورهای آسیای میانه دیپلوماسی افغانی را تقویت می کنند

-

کشورهای آسیای میانه دیپلوماسی افغانی را تقویت می کنند

کشورهای آسیای مرکزی همواره متوجه وضعیت در افغانستان بوده اند، اما همیشه، نقش برجسته ای را در دیپلوماسی های منطقه نگرفته است.  قزاقستان که به زودی ریاستش در شورای امنیت سازمان ملل به پایان می رسد، جای که این کشور گفتگوها در مورد افغانستان را در اولویت قرار داده بود. ازبکستان در جریان سال های گذشته به دلیل انزوا در تعاملات منطقه ای متضرر شده است، مسوولیتی را رهبری می کند تا آسیای مرکزی را به گونه فعال در امور افغانستان شامل سازد.
کشور قزاقستان نخستین کشور آسیای مرکزی می باشد که چوکی غیر دایمی ریاست شورای امنیت سازمان ملل متحد را عهده دار شد. این کشور در ماه جنوری افغانستان را به عنوان یک اولویت در اجندای این شورا شامل ساخت. در اوایل همین ماه سفیر قزاقستان در شورای امنیت سازمان ملل نماینده گان شورای امنیت در کابل را رهبری کرد. این نخستین دیدار یک مقام قزاقستانی از سال 2010 میلادی به اینسو از افغانستان بود. هفته بعد، شورای امنیت سازمان ملل روی موضوع افغانستان گفتگو کردند، هدف از این جلسه ساختن یک هماهنگی منطقه ای میان افغانستان و کشورهای آسیای مرکزی بود که به امنیت و توسعه ارتباط دارد.
در آغاز این  نشست آنتینیو گوتریش سرمنشی عمومی سازمان ملل متحد از آغاز آن ابراز خرسندی نموده آنرا " یک نشانه از همکاری میان اعضای این سازمان در آسیای مرکزی و افغانستان دانست. وی گفت، کشورهای آسیای مرکزی نقش عمده ای را در این عرصه در افغانستان می توانند بازی کنند". اگر چه تمرکز عمده سرمنشی سازمان ملل روی کشورهای آسیای مرکزی بود تا نسبت به افغانستان، وی روی توسعه نیز صحبت کرد اما گفت که انزوا گرایی هنوز به عنوان یک چالش باقی مانده است. وی گفت:" کشور ها در منطقه اسیاسی مرکزی هیچگاهی نمی توانند به تنهایی به هدف خویش برسند. همه از دید جغرافیایی محصور شده اند، اما شماری از این کشورها در طی ده ها از نگاه اقتصادی انکشاف نموده اند." سرمنشی سازمان ملل افزود:" من از دیدن نشانه های اخیر تغییرات خوشحالم." وی گفت که ما باید به بحث های منطقه ای بپردازیم که شامل مدیریت آب، همکاری های انرژی و افزایش تجارت منطقه ای می باشد.
گوتریش در مورد نشست پروسه کابل نیز صحبت کرد که قرار است در ماه فبروری برگزار شود که در آن دولت افغانستان می تواند دیدگاه و نظریاتش را در مورد صلح و امنیت منطقه بیان نماید. آقای گوتریش گفت:" با هماهنگی و سرمایه گذاری بزرگتر منطقه ای، آسیای مرکزی و افغانستان این ظرفیت را دارند که به عنوان سمبولی از گفتگو، صلح و نقطه تشویقی برای ارتباط فرهنگ ها، ادیان و تمدن ها بدل شود."
کیرات عبدالرحمنوف وزیر خارجه قزاقستان، در 19 ماه جنوری  بیانیه ریاست جمهوری کشورش را در سازمان ملل ارایه کرد. وی یک بار دیگر با تایید تعهدات شورا به " حاکمیت، استقلال و تمامیت ارضی افغانستان و کشورهای آسیای مرکزی تاکید نمود." در این بیانیه وی، به نگرانی ها نسبت به گروه های تروریستی که در منطقه فعال اند و دست به عملیات می زنند همچنان وی در مورد افزایش اهمیت حضور و مشارکت زنان نیز صحبت کرد. همچنین در بیانیه اش در باره مدیریت بیشتر مرزها، مبارزه برضد مواد مخدر، توسعه اقتصادی و غیره که بدون مشارکت آسیای مرکزی غیر عملی می باشد نیز صحبت نمود.
حکمت خلیل کرزی معین وزارت خارجه افغانستان نیز گفت در جریان سال های گذشته  افغانستان " همواره بر اهمیت ارتباطات بین همه کشورهای منطقه آگاه بوده بخصوص کشورهای آسیای مرکزی بوده است." وی همچنین گفته است که در این جریان فرصت های نیز از دست رفته است که می توانست در توسعه همکاری های منطقه مفید باشد. آقای کرزی گفت:" در سال گذشته پویایی جدید در همکاری های ما میان کشورهای آسیای مرکزی شکل گرفته است." حرکت جدید از سوی ازبکستان آغاز گردیده است . با روی کار آمدن رهبری جدید در ازبکستان این کشور تلاش ها برای تعامل مثبت را با همه همسایه های این کشور و افغانستان آغاز کرده است.
کرزی گفت نشست پروسه کابل که در ماه فبروری برگذار می شود، ازبکستان  در ماه مارچ میزبان یک کنفرانس در افغانستان خواهد بود. ابتکارات روی کار آمده تازه امیدها برای گفتگوها میان کابل و گروه های مسلح را افزایش داده است. در حاشیه این نشست نخستن دیدار سی 5 جمع افغانستان برگذار خواهد شد. سی 5 یک ابتکار است که شامل پنج کشور آسیای برعلاوه امریکا می شود. این ابتکار از سوی واشنکتن در واپسین روزهای حکومت اوباما ایجاد گردید.  هدف از این ابتکار آوردن کشورهای آسیای مرکزی در مر مرکزی دیپلوماسی ها می باشد.
کنفرانس تاشکند در مورد افغانستان نیز در راس نشست رؤسای پنج کشور آسیایی برگزار خواهد شد این ابتکار از سوی رییس جمهور ازبکستان روی دست گرفته شده است. قبل از نشست سالانه سازمان ملل متحد وزیر امور خارجه ازبکستان از واشنگتن دیدار کرد. در یک نشست در کتابخانه کانگریس امریکا کامیلوف گفت که نخستین دیدار راسای جمهور کشورهای آسیای مرکزی در ماه مارچ در آستانه برگذار خواهد شد.
نتایج مثبت تغییرات منطقه ای در آسیای مرکزی می تواند روی افغانستان تاثیر گذار باشد که نمی توان آن را نادیده گرفت. در هردو بعد تجارت و لوجیستیک آسیای مرکزی می تواند نقش کلیدی داشته باشد. روز دو شنبه، وزیر مالیه افغانستان گفت که براساس توافقنامه اخیر که میان کابل و تاشکند به امضا رسیده ، ازبکستان فیس ترانزیت برای اجناس افغانستان را به نصف کاهش داده است.
تقویت تجارت و خطوط حمل و نقل میان افغانستان و کشورهای آسیای مرکزی می توانند توسط ایجاد خطوط هوایی و پروژه های خط آهن توسعه یابد. این کار به نوبه خویش سبب ثبات منطقه ای خواهد شد. از سوی دیگر برای آوردن صلح در افغانستان کمک خواهد کرد. چند روز محدود پس از دیدار هیات شورای امنیت سازمان ملل متحد از کابل و اعلام امریکا از موفقیت استراتژی جدیدش در افغانستان برای فشار برطالبان برای مذاکره حملات پیچیده ای در کابل صورت گرفت که این گفته ها را زیر سوال می برد.
با این همه، اما ظاهرا به راحتی می توان به کنفرانس های متعدد شکست خورده و مذاکرات دولت افغانستان و گروه های مخالف در طی 17 سال گذشته اشاره کرد. در عین حال، برای آسیای مرکزی آسیب پذیر نخواهد بود تا منافع فعال خود را در همسایگی جنوب خود به دست آورد.  در حالی که تمام احزاب به طور دایم مفهوم صلح  برای افغانستان را تایید می کنند، تعداد کمی از آنها می گویند که افغانستان تنها می تواند یا باید این کار را به تنهایی انجام دهد.

منبع: دیپلومات

دیدگاه شما