استراتیژی دونالد ترامپ در قبال افغانستان و آسیای جنوبی که بعد از مدت‌ها انتظار اعلان شد، اصولاً ادامۀ همان استراتیژی‌های موردی و مقطعی است که رؤسای جمهور‌ سابق امریکا برای یک و نیم دهه گذشته آن را اجرا می‌کردند؛ استراتیژی‌های که به نحوی به بی‌ثباتی در افغانستان و منطقه منجر شد.
علی‌رغم «تمایل» اولیۀ رئیس جمهور ترامپ به خروج کامل از افغانستان، به نظر می رسد که رئیس جمهور امریکا تسلیم فشار جنرالانش مبنی بر حضور در افغانستان شده است؛ اما روشن است که هنوز هم در پالیسی آقای ترامپ برای تغییر شرایط گذشته که برای نمونه منجر به گسترش حضور، رشد و سربازگیری داعش و انجام حملات مکرر در عراق شد، تدبیری سنجیده نشده است.
اکنون این امکان وجود دارد که آن اشتباهات در افغانستان نیز تکرار شود که دلایل آن را می توان در ذیل برشمرد:
نکته اول، استراتیژی امنیتی فعلی افغانستان صراحت ندارد؛ زیرا مشخص نیست که آیا این استراتیژی برای مبارزه با شورشگری است یا برای مبارزه با تروریزم. در مورد نقش و تعداد سربازان امریکایی که در افغانستان مستقر خواهند شد نیز ابهام وجود دارد. بدون موجودیت یک دیدگاه واضح درباره وضعیت نهایی، حصول نتایج پایدار و قابل افتخار از طریق افزایش تعداد سربازان امریکایی و حضور درازمدت در این کشور قابل پیش‌بینی نیست.
نکته دوم، جایگزین کردن رویکرد وابسته به زمان با رویکرد وابسته به شرایط یک تغییر مفید نسبت به استراتیژی سابق امریکا است؛ اما وضاحت زیادی وجود ندارد که چگونه شرایط طوری تغییر داده خواهد شد که دیگر مکان مناسب برای بیست سازمان تروریستی شناسایی شده از طرف امریکا که در افغانستان و پاکستان فعال هستند، نباشد. تصمیم ترامپ مبنی بر استفاده از عملیات تهاجمی نظامی با تاکید محض بر پیروزی و بدون توجه به ملت سازی در افغانستان به تنهایی شرایط حاکم بر این منطقه را تغییر نخواهد داد. شرایط فعلی به گروههای تروریستی اجازه می دهد تا برای خود حمایت و کمک جلب کنند و فضا را برای آنها فراهم می سازد تا اجندای خشونت و تخریب را بدون قایل شدن کم ترین تمایز و تفاوت در عمل پیاده کنند.
نکته سوم، ایالات متحده از یک سو به کمک به افغانستان متعهد شده است و از سوی دیگر هشدار می دهد که حمایت امریکا از این کشور یک چک سفید نیست. در عین حال، هیچ سخنی از تلاشها برای ارتقای ظرفیت نهادهای حکومت افغانستان در راستای بهبود حکومتداری و عرضه خدمات به مردم وجود ندارد.
نکته چهارم، رئیس جمهور ترامپ از احتمال یک سازش در آینده سخن گفته است. مهم است که مذاکرات برای سازش و توافق بعد از تقویت ظرفیت و قدرت چانه زنی و مذاکرۀ حکومت افغانستان و ظرفیت نهادی آن برای جلوگیری از تخریب و تضعیف توسط عناصر داخلی صورت گیرد. مهمتر از این مساله، انتخابات ریاست جمهوری 2019 افغانستان است که اگر به سرنوشت انتخابات گذشته دچار شود، فاجعه بار خواهد بود.
نکته پنجم، استراتیژی ترامپ برای افغانستان حول محور نقش امریکا می چرخد و هیچ گونه نقشی برای روسیه، چین، امارات متحده عربی، عربستان سعودی یا سایر قدرتهای منطقه ای در نظر گرفته نشده است. بدون یک استراتیژی منطقة محور برای جلب همکاری کشورهای منطقه یا مهار نقش آفرینی منفی آنها، این قدرت ها- بخصوص پاکستان و ایران- از هر طریقی به تلاش هایشان برای حفظ قدرت و نفوذ خود در این کشور ادامه خواهند داد. رابطۀ تنش آلود ایران و امریکا این وضعیت را پیچیده تر خواهد ساخت.
نکته ششم، رئیس جمهور ترامپ گفته که پاکستان اغلب اوقات برای عاملین هرج و مرج، خشونت و دهشت پناهگاههای امن فراهم می کند. علیرغم شرمساز ساختن پاکستان در انظار عمومی، آقای ترامپ نگفته چگونه هزینه تداوم این پالیسی را برای پاکستان بالا خواهد برد.
از سوی دیگر به نظر میرسد که نهادهای هندی و افغانی از استراتیژی جدید ترامپ بسیار خوشحال هستند. انتقاد ترامپ از پاکستان به دلیل فراهم کردن پناهگاههای امن برای سازمانهای تروریستی با درخواست از هند برای کمک بیشتر به افغانستان همراه بود. چنین انتقاد از پاکستان و درخواست کمک از هند نسبت به افغانستان، حکایت از وجود تفاوت آشکار با رویکرد حکومت‌های قبلی امریکا دارد. حکومتهای پیشین امریکا نقش هند را کم جلوه می دادند تا پاکستان را که همکاری اش در عملیات ضد تروریستی امریکا در افغانستان ضروری است، ازخود دور نسازند.
رویکرد نرم هند- تعهد به کمک انکشافی به ارزش بیش از 3 میلیارد دالر برای پروژههای انکشافی بزرگ وکوچک در افغانستان-  محبوبیت قابل توجهی را در میان افغانها برای این کشور ایجاد کرده است؛ اما قرار گرفتن هند به لحاظ نظامی در کنار امریکا برای حمایت از افغانستان از میزان این محبوبیت وحسن نیت در قبال هند خواهد کاست؛ به همین گونه رویکرد محدود امنیتی فعلی مبنی بر تکیه بیشتر بر عملیات نظامی می تواند منجر به افزایش تلفات ملکی و خسارات جانبی شود.
بنابراین، هند باید پالیسی اش را عاقلانه طرح کند و انتظاراتش را به دقت تعیین کند. برای موفقیت مشارکت معنی دار امریکا و هند در ایجاد ثبات در افغانستان، به یک رویکرد جامع درازمدت نیاز است.
در سکتور امنیتی، به آموزش نیروهای امنیتی افغان در زمینۀ عملیات ضد شورش ضرورت است؛ باید بر ایجاد نیروی مؤثر پولیس و میکانیزم های تطبیق قانون بیشتر تمرکز صورت گیرد؛ زیرا هر دو مورد از عناصر اصلی هر نوع استراتیژی ایجاد ثبات به شمار می روند؛ اما فراتر از آماج قراردادن هدفمندانه گروههای تروریستی، ایالات متحده باید یک استراتیژی مؤثر را برای مبارزه با تمویل تروریزم تدوین کند تا «اقتصاد جنگی» در هم کوبیده شود و از سوی دیگر باید شرایطی که آنها را قادر می سازد تا در منطقه فعال بمانند، تغییر یابد.
فقر و عدم دسترسی به خدمات اساسی، افغانها مخصوصاً ساکنین مناطق روستایی و حاشیه ای را مجبور کرده تا به گروههای مسلح بپیوندند یا از آنها حمایت کنند؛ بنابراین به یک پلان جامع و یکپارچه اقتصادی نیاز است تا از آن طریق به آنها مهارت‌های لازم آموزش داده شود، و نیز تجهیزات و تسهیلات برای زراعت، مرغداری، باغداری و دسترسی به بازار فراهم گردد تا اقتصاد افغانستان احیا شده و رشد کند. بورسیههای تحصیلی برای افغانها درهند مخصوصاً در رشته های اداره عامه، مدیریت انتخابات و امور قضایی، در رفع خلاء عدم موجودیت یک کتلۀ بزرگ تحصیل کردگان کمک خواهد کرد. جایگزین های اقتصادی و فرصت های کاری از حمایت موجود برای شورشیان در مناطق روستایی افغانستان خواهد کاست و از سوی دیگر وابستگی مردم را به تجارت تریاک نیز که یک عامل کلیدی در تمویل تروریزم است، کاهش خواهد داد.
برای یک مشارکت معنی دار در افغانستان، دهلی جدید باید  امریکا را به حمایت و فعالیت بیشتر در افغانستان تشویق کند. دیدار جیمز متیس از دهلی نو در این هفته فرصتی خوبی را برای هند فراهم می‌کند تا موقف خود را با جزئیات بیشتر برای وی تشریح کند.
افغان ها مدت ها پیش با امضا نمودن موافقتنامه همکاری استراتیژیک در اکتوبر 2011 با هند از این کشور خواسته بود که نقش یک همکار و شریک قابل اعتماد را بازی کند و اکنون وقت آن است که هند این نقش را با جدیت بیشتر ایفا کند.