صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۳۱ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

سیاست خزنده مسکو در برابر افغانستان

-

سیاست خزنده مسکو در برابر افغانستان

پیامد طولانی شدن جنگ به مراتب زیانبار بارتر از خود جنگ است. افغانستان از جمله ی کشورهایی است که طولانی ترین نبرد ها را در میان کشورهای جنگزده ی جهان در کارنامه خود ثبت کرده است.  
به هر اندازه که چرخه ی جنگ در این کشور شتاب گرفته به همان میزان ابعاد پیچیده تر و وسیع تر به خود گرفته است به ویژه در سالیان اخیر، این پیچیدگی به یگ گره کور مبدل شده است که راه بیرون رفت را با دشواری های زیاد روبرو ساخته است.
با فروپاشی نظام امارتی طالبان و نزدیکی بی سابقه جامعه جهانی به خصوص حضور پررنگ نظامیان خاجی در افغانستان، امیدواری های پایان جنگ و پدیدار شدن یک فضای تازه زندگی برای مردمان خسته از جنگ این سامان پدیدار شد، اما با گذشت سال ها باز هم غریو جنگ نه تنها که از کوی و برزن این دیار خاموش نشد، بلکه وحشتناک تر از پیش به راه خود دوام داد و پای برخی کشورهای بیگانه از تحولات کشور را در جنگ این کشور هم کشاند.
اداره ترامپ بعد از یک و نیم دهه حضور خود و متحدینش در تحولات افغانستان در صدد برآمده است تا ناکارایی مدیریت جنگ و ناکامی امریکا و ناتو در افغانستان را مورد ارزیابی مجدد قرار داده و به تناسب وضع موجود به اقدامات و راهبرد تازه ای برای مهار جنگ و جلوگیری از وخامت بیشتر اوضاع در افغانستان مبادرت نماید.
شماری از پژوهشگران غربی هم به این باور هستند که بحران افغانستان به درستی مدیریت نگردید و امکانات هنگفت مالی و اقتصادی که در مسیر جنگ و مهار تروریزم در بیش از یک ونیم دهه در افغانستان هزینه شد، نتایج چندان ملموسی از آن به دست نیامد و با گذشت هر روز بحران ناامنی هم ابعاد بیشتر به خود گرفت و رقبای منطقه ای و بین المللی ایالات متحده امریکا هم از این موقعیت استفاده کرده و کم کم راه نفوذ خود در تحولات این کشور را شناسایی کردند.
بعد از شکست داعش در موصل و تضعیف این گروه در جبهات سوریه از جمله رقه، شرایط منطقه  در حال دیگرگونی است و این دیگرگونی ها بر اوضاع افغانستان هم بی تاثیر نیست و احتمالا که رقابت قدرت های بزرگ که پیش از این بیشترینه در خاور میانه خود را  نشان می داد بعد از این معطوف به افغانستان گردد و ممکن این کشور را با بحران های تازه تری روبرو نماید.
اخیرا ضمیر کابلوف نماینده خاص روسیه در امور افغانستان از اوضاع این کشور شدیدا ابراز نگرانی کرده و برکوتاهی حکومت افغانستان و نظامیان خارجی در امر مبارزه با داعش تاکید کرده است. وی می گوید که داعش در افغانستان و به ویژه در شمال این کشور در حال افزایش است و این امر بر امنیت روسیه و کشورهای مشترک المنافع سایه افگنده و مرزهای ما را با خطر مواجه ساخته است. بناا ما نمی توانیم در برابر این تحولات بی تفاوتی اختیار کنیم و شاهد پیشامدهای ناگوارتر باشیم، بلکه ما وظیفه خود می دانیم که از تمام گزینه ها از جمله گزینه نظامی علیه تحرکات داعش در نزدیکی مرزهای خویش در شمال افغانستان کار گیریم تا این گروه را با شکست مواجه سازیم.
البته این اظهارات تاکنون هیچ واکنش رسمی در پی نداشته است، اما کارشناسان سیاسی این نوع اظهارات را سرآغاز یک تحول جدید در افغانستان تلقی می کنند. ارزیابی ها نشان می دهد که روسیه از آغازین روزهای شکست طالبان و به وجود آمدن مرحله نوین سیاسی در افغانستان، مسایل این کشور را با حساسیت دنبال کرده و قدم به قدم به این کشور نزدیک شده است.
نشست چند جانبه ی مسکو برای افغانستان که حتی پای نماینده کابل را هم  در آن اجلاس کشاند، نشان دهنده تلاش مسکو و حضور پرقدرت آن کشور  در رابطه به مسایل سیاسی و امنیتی افغانستان است.
در این نشست ها که معطوف به صلح در افغانستان بود، اما تلاش ها در جهت شناسایی طالبان به عنوان یک گروه سیاسی صورت گرفت و سر انجام، طالبان و حامیان منطقه ای اش مخصوصا پاکستان امتیازات این نشست را به نفع خود کمایی کردند.
با همه خوشبینی و بدبینی هایی که نسبت به سیاست های روسیه در قبال افغانستان تاهنوز نشان داده شده است، اما برای حکومت افغانستان یک چالش تازه به حساب می آید. اگر چالش ها به گونه درست آن مدیریت نشود به تدریج به یک بحران بزرگ تبدیل می گردد که در مهارش در آن صورت بسیار هزینه بردار خواهد بود. به ویژه در شرایط فعلی افغانستان که بر علاوه چالش های جنگ و ناامنی و مشکلات فقر و بیکاری، جبهه بندی های جدید سیاسی، کشور را در یک کشمکش تازه قرار داده است.
حکومت افغانستان اولا باید تلاش کند تا برای مشکلات داخلی یک راه حل معقول و واقعبینانه ارایه بدارد چرا که همین نوع تشنجات یکی از بسترهای پیچش اوضاع و دخالت کشورهای بیرونی در امورات داخلی یک کشور بحران زده است و در قدم بعدی بکوشد تا بحران را درست مدیربت کند و اجازه ندهد تا کشورش میدان باز برای رقابت دیگران گردد و هر کس از این آب گل آلود ماهی مقصود خود را صید، اما قربانی این رقابت ها مردم افغانستان باشد.
سوریه یکی از کشورهای مثال زدنی است که سال های متمادی جنگ و کشتار را در خود تجربه کرده است. این جنگ طولانی پای بسیاری از کشورها را نیزدر منازعات خود بکشاند و قربانی های زیادی از مردم سوریه گرفت و میلیون ها تن از این کشور آواره شدند، اما حکومت دمشق با قامت راست در برابر همه مشکلات ایستاد و بحران پیش آمده را به یک شکلی مدیریت کرد و سرانجام داعشیان را با شکست روبرو ساخت.
البته شرایط سوریه با افغانستان متفاوت است، اما مدیریت بحران در این جا هم یک اصل بنیادی است که حکومت باید تدابیر لازم را اتخاذ و این نگرانی را از بین ببرد که افغانستان به یک سوریه دیگر تبدیل شود.

دیدگاه شما