صلح یک پدیده گمشده در افغانستان است که همه تلاش ها تاکنون در این راستا به بست منتهی شده است. نهادهای مختلفی در این جهت ایجاد شد تا شاید غایله جنگ، جای خود را به یک گفتمان سیاسی و سرانجام آشتی ملی بدهد، اما جنگ همچنان دوام پیدا کرد و هیچ پیامد مثبتی به دنبال نداشت.
شورای عالی صلح در شرایطی ایجاد شد که جنگ ها در کشور شدت بیشتر به خود گرفته بود و هزاران نیروی نظامی خارجی هم با طالبان و گروه های جنگ افروز در حال نبرد بودند. این شورا بر خلاف نهادهای قبلی با امکانات و نیروهای بیشتر به کار خود آغاز کرد تا به یک سلسله دستاوردهای تازه ای دست یابد، اما هرچه زمان گذشت ناکامی این نهاد بیشتر نمایان شد و گروه های مسلح درگیر دست بالاتری در این منازعات پیدا کردند و از طریق همین نهاد، امکانات مالی فراوانی به دست آورده و تجدید قوا نمودند و موفق شدند تا افراد در بند خود را از محابس افغانستان و حتی پاکستان و گوانتانامو رها و سنگرهای نبرد علیه حکومت را داغ تر نمایند.
در این مدت انتقادهای شدید از سوی مردم و نهادهای مدنی و حقوقی بالای شورای عالی صلح صورت گرفت و بر بی کفایتی و ناکارایی این نهاد تاکید به عمل آمد و مکررا از حکومت خواسته شد که دروازه این نهاد مصرفی بدون حاصل را ببندد و هزینه های هنگفت آن را در مورد پیشبرد جنگ در اختیار قوت های دفاعی کشور قرار دهد، اما حکومت هیچگاهی به این در خواست ها جواب مثبت نداد و این شورا را از نظر دور نداشته و کماکان به حمایت آن ادامه داد.
اخیرا حکومت افغانستان در صدد برامده است تا این شورا را بیش از گذشته ها مورد توجه قرار داده و امکانات زیادتر در اختیار آن قرار بدهد. انتخاب جدید ریاست این شورا و ازدیاد افراد تازه نفس در ساختار اداری و رهبری آن، نشانه های روشن از خوش بینی حکومت نسبت به این نهاد و کارایی آن در آینده برای بسترسازی گفتمان صلح و آوردن امنیت و ثبات در کشور است.
رهبری شورای عالی صلح هم اظهار داشته است که به زودی راهبرد تازه ی خود را در رابطه با گفتمان صلح و راه های نزدیکی با مخالفان مسلح در افغانستان ارایه خواهد کرد تا از این رهگذر به دستاوردهای تازه ای دست یابد و به معضلات جنگ  نقطه ی پایان گذاشته شود.
اما به نظر می رسد که صلح در افغانستان به یک مساله پیچیده تبدیل شده است که راه حل آن با دشواری های زیاد و فرصت های زمانبر روبرو است چرا که صلح در این کشور تنها یک موضوع داخلی نیست، بلکه جنبه جهانی و بین المللی نیز به خود گرفته است.
در بخش داخلی اما یک اجماع همگانی از ستون پایه ای اصلی صلح به حساب می آید. تا زمانی که حمایت همه جانبه مردمی شکل نگیرد، روند صلح با ناکامی همراه است و چون گذشته ها به نتایجی دست نخواهد یافت.
حمایت و همراهی مردم از این روند منوط به تعریف مشخص از صلح و تعریف جانب مصالحه می باشد که با چه کسانی صلح و با چه شرایطی باید مصالحه صورت بگیرد ؟ ارزیابی ها نشان می دهد که تاکنون هیچ نوع حمایتی در جهت اقدامات حکومت و شورای عالی صلح در ارتباط با روند صلح با مخالفین مسلح از سوی مردم وجود نداشته و این روند بریده از نظر و آرای مردم به پیش برده شده است. بنا براین لازم است تا حکومت و شورای عالی صلح در این روند جدید باید حمایت اقشار مردم و نهادهای مدنی و اجتماعی را در محور سیاست مصالحه اش جلب و آنان را از نقطه مقابل به جانب تعامل و همسویی بکشانند؛ در غیر آن نباید به کامیابی این روند انتظار داشت.
در بخش خارجی اما لابی گری فعال نیاز است تا اعتماد از دست رفته دوباره به دست آید و نظر نهادهای بیرونی نسبت به سیاست های جدید شورای عالی صلح معطوف و کوشش به عمل آید که کشورهای دوست افغانستان هم از این روند حمایت کنند و اقدامات لازم را جهت برداشتن موانع در این مورد روی دست بگیرند.
پاکستان یکی از موانع اصلی برای اعاده صلح و امنیت در افغانستان به حساب می آید. تا زمانی که چرخشی در دیدگاه اسلام آباد و سیاست های دولتمردان این کشور در قبال افغانستان رونما نگردد، امکان آوردن صلح در افغانستان امکان پذیر نیست.
رویکرد تازه ای اسلام آباد به روند گفتگوهای صلح با جانب افغانستان، نه به خاطر بسترسازی برای صلح واقعی، بلکه متاثر از سیاست ها و تحولات منطقه ای و جهانی است که در این اواخر شاهد آن هستیم. موضوع قطر و سرکوب داعش در عراق و سوریه و تدوین استراتژی تازه ی امنیتی ایالات متحده امریکا برای افغانستان که پاکستان هم در این دایره گنجانیده شده است از مسایلی اند که مقامات پاکستانی را به تحرکات بیشتر وا داشته است.
یکی از مقام های پاکستانی اخیرا اظهار داشت که تقویت صلح  در افغانستان یک اولویت است و پاکستان در این راستا حاضر است با دولت کابل همکاری صادقانه نماید و کابل هم باید مشوق های سیاسی را در اولویت کار خود قرار داده و طالبان را به گفتمان صلح دعوت نماید. سرتاج عزیز مشاور امنیت ملی این کشور نیز به گفتگوهای صلح به یگانه گزینه موثر تاکید کرد و در ضمن به بزرگنمایی طالبان هم پرداخت که طالبان یک گروه قدرت مند هستند و توانایی جنگ را تا سال های متمادی در افغانستان دارند و حکومت افغانستان باید تلاش کند نه از طریق جنگ، بلکه از رهگذر گفتگو با طالبان به تامین صلح و ثبات در کشور شان فکر نماید.
تجربه نشان داده است که پاکستان تنها در شرایط خاص و از سر تکتیک به روند گفتمان صلح روی خوش نشان می دهد اما در پشت پرده همان سیاست های اصلی خویش را تعقیب می نماید. تا زمانی که جامعه جهانی به ویژه ایالات متحده امریکا از اقدامات موثر بالای پاکستان کار نگیرد، رویکرد واقعی در استراتژی اسلام آباد رونما نخواهد شد.
شورای عالی صلح زمانی به موفقیت های لازم خواهد رسید که همه جوانب دخیل داخلی و بیرونی روند صلح را در سیاست های خود مدنظر قرار بدهد و در یک هماهنگی به حکومت در این راستا گام های اساسی بردارد. این شورا باید درک کند که به تنهایی قادر نیست تا این پروسه کلان ملی را به مرزهای کامیابی نزدیک نماید مگر این که تمامی مولفه های این روند را در متن سیاست های خود بگنجاند و دورنمای صلح در این کشور جنگ زده را با درایت و مدیریت به تصویر بکشد.