صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

پنجشنبه ۹ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

آزادی بیان و محدودیت‌های آن درافغاانستان

-

آزادی بیان  و محدودیت‌های آن درافغاانستان

حق آزادي بيان، از بنيادي ترين و اساسي ترين حقوق انساني محسوب گرديده و يک حق مهم از حقوق بشري افراد در جامعه تلقي شده است. بدون شک آزادي بيان نقش زيادي درخلاقيت، توسعه و شكوفايي استعداد هاي انساني داشته و باعث تقويت دموكراسي در جامعه مي شود. بنا براين مي توان گفت آزادي بيان،  از بارزترين جلوه هاي آزادي انسان است. طبيعت آزاد انسان اقتضا مي کند كه آزادانه بتواند ديدگاههاي خود را بيان نمايد. آزادانه بگويد، بنويسد، نقاشي كند و يا در قالب هاي هنري، انديشه ها و عقايد خود را بيان نمايد. ايجاد محدوديت به صورت خود سرانه و بدون دليل قانوني، بر خلاف طبيعت انساني بوده و مغاير با حقوق و آزادي هاي طبيعي انسان مي باشد.
آزادي بيان، تنها وسيله اي است که افراد در جامعه مي تواند ديدگاه ها و انديشه هاي سياسي، اجتماعي و فردي خود را به ديگران منتقل نمايند. حق آزادي بيان در ماد سي و چهارم قانون اساسي افغانستان نيز مورد توجه قرار گرفته و به رسيمت شناخته شده است: « آزادي بيان از تعرض مصؤن است هر افغان حق دارد فكر خود را به وسيله گفتار، نوشته، تصوير و يا وسايل ديگر، بارعايت احكام مندرج اين قانون اساسي اظهار نمايد. هر افغان حق دارد مطابق به احكام قانون، به طبع و نشر مطالب، بدون ارائه قبلي آن به مقامات دولتي، بپردازد. احکام مربوط به  مطابع، راديو، تلويزيون، نشر مطبوعات و ساير وسايل ارتباط جمعي توسط قانون تنظيم مي گردد «
به همين جهت است که برخوردار شدن افراد از اين حق و حمايت جدي از آن، در اسناد بين المللي حقوق بشر، مورد تأکيد قرار گرفته است از جمله در ميثاق بين المللي حقوق مدني و سياسي، چنين بيان شده است که: « همه افراد حق آزادي بيان دارند؛ اين حق شامل آزادي حيثيت وجود، دريافت و دادن همه ي انواع اطلاعات و ايده ها بدون توجه به مرزهاي سرزميني مي گردد، خواه اين ايده ها و اطلاعات به صورت شفاهي، كتبي و يا به صورت چاپي و يا اينكه در قالب و شكل هنري بوده و يا اينكه از طريق رسانه هاي گروهي و يا هر وسيله ي دلخواه ديگر باشد.»
اما بايد توجه داشت که آزادي بيان به صورت يک حق مطلق نبوده و تابع محدويديتهاي مي باشد و افراد در استفاده از اين حق آزادي مطلق ندارند بلکه تدکيد اين است که بايد محدوديتهاي آزادي بيان مراعات گردد. چنانکه در اسناد بين المللي نيز آمده است که اعمال اين حق، تابع محدوديت هاي ذيل است:
احترام به حقوق يا حيثيت ديگران.
حفظ امنيت ، نظم عمومي، سلامت يا اخلاق عمومي.
از نظر ديني و آموزه هاي مذهبي نيز محدوديتهاي براي آزادي بيان مطرح شده است و معيارهاي براي استفاده از اين حق تبيين شده است و تاکيد گرديده است که افراد نمي توانند به بهانه آزادي بيان از آن معيارها عدول نمايند. در صورت که آزادي بيان باعث تحير، گمراهي و بي ديني مردم گردد، قابل پذيرش نبوده و به هيچ وجه توهين و تحقير آدمهارا  نمي پذيرد. بنا براين سخنان بيهوده که هدف از آن متشنج نمودن اوضاع کشور بوده و سبب گمراه کردن مردم و مغشوش نمودن آذهان مردم شود، جواز نداشته و سخت نکوهش شده است. لذا ما بارومند هستيم که آزادي بيان و خصوصا رسانه هاي جمعي به حد قابل پذيرش است که موجب اخلال در نظم جامعه و توهين به مقدسات و باروهاي اقوام باهم برادر و برابر افغانستان نگردد. و همچنين آزادي بيان نبايد باعث تحريف و وارونه جلوه دادن حقايق، واقعيتهاي اجتماعي، آموزه هاي ديني و مذهبي شود. بلکه آزادي بيان بايد منجر شود به انتقال معلومات مفيد و کار آمد و کسب معلومات درست و ارزشهاي ديني، مذهبي و انساني. 
و همچنين آزادي بيان نبايد با اصول و ارزشهاي اخلاقي در تعارض واقع گردد و نبايد منجر به تهمت، افشاي اسرار زندگي وشخصي افراد، بدگويي ،غيبت و در نهايت ترويج فساد و منکرات شود. بنابراين، محدوديتهاي آزادي بيان  بايد مورد توجه جدي قرار بگيرد و همه اي دانشمندان اصل احترام به کرامت انساني و عزت انسانهارا ملاک و معيار استفاده از اين نوع آزاديها قرار داده و تاکيد نموده اند که نبايد به هيچ فردي بي احترامي صورت گرفته و شرافت افراد لکه دار گردد، فاش نمودن اسرار زندگي خصوصي افراد ممنوع شده است. توهين و تحقير انسانها به عنوان عمل مغاير با کرامت و ارزشهاي انساني تلقي گرديده است. نسبت دادن کذب و غيبت کردن ار ديگري و تهمت زدن گناه بزرگ شمرده شده است. و همچنين فاش کردن مکالمات تلفني افراد و افشاي مخابرات،  استراق سمع و هرگونه تجسس مغاير با آزاديهاي عمومي و کرامت انساني ممنوع دانسته شده است مگر در موارد که قانون تجويز نمايد.
با توجه به قانون اساسي افغانستان و قوانين نافذه ديگر، ضمن پذرش اصل آزادي بيان براي افراد در جامعه، بر حفظ ارزشهاي حقوق بشري، حفظ نظم عمومي و مصالح جمعي تاکيد شده است. بنا بر اين در اين جامعه همه ما مکلف به حمايت از آزدي انديشه، آزادي بيان و آزادي قلم هستيم، ولي نبايد از آزادي در هتک حرمت افراد و شخصيتها، آزادي در توطئه و آزادي برعليه نظام و نظم عمومي و ترويج فساد دفاع نماييم ما نمي توانيم به بهانه برخوردار بودن از اين نوع آزادي همه اصول و ارزشهاي انساني، اخلاقي و اجتماعي را زير پاه نموده و کشور را به هرج و مرج و جامعه را به سمت وسوي بي نظمي سوق دهيم.

دیدگاه شما