صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۳۱ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

ضرورت مبارزه با افراطگرایی در مراکز آموزشی

-

ضرورت مبارزه با افراطگرایی در مراکز آموزشی

در روزهاي اخير عکس هاي از پست هاي فيسبوکي يک استاد دانشگاه در شبکه هاي مجازي دست به دست مي شود که عليه زنان و برخي رسانه ها اعلان جهاد کرده است. او در صفحه فيسبوکش نوشته است:« جهاد عليه همين خبرنگاران که عليه اسلام و علما هر روز دارند کار مي کنند فرض عين است.» اين استاد دانشگاه در يک پست ديگر درباره زناني که در موسسه هاي خارجي کار مي کنند نوشته است: « چنين زناني را از دشمنان اصلي دين اسلام دانسته و جهاد اسلامي را عليه اين چنين زنان، فريضه الله کريم مي دانم.»
پست هاي فيسبوکي اين استاد دانشگاه از سوي بسياري از کاربران شبکه هاي اجتماعي به اشتراک گذاشته شده است و بسياري ها از رشد افراطگرايي در نهادهاي آموزشي ابراز نگراني کرده اند. همچنان «ني» نهاد حمايت کننده  رسانه هاي آزاد افغانستان در واکنش به اين اظهار نظرها، اعلاميه ي صادر کرده است و اينگونه اظهار نظرها را «غيرمسئولانه» و «غيرقانوني» خوانده است. اين نهاد حامي رسانه ها، از نهادهاي عدلي و قضايي خواسته است تا اينگونه اظهار نظرها در برابر رسانه ها را مورد پيگرد و بازجويي قرار دهد.
در سالهاي اخير چندين رويداد در دانشگاه هاي کشور اتفاق افتاده است که باعث شده است نگراني ها از نفوذ و رشد افراطگريي در دانشگاه هاي کشور افزايش يابد. تظاهرات در حمايت از گروه هاي افراطگرا و دستگيري دانشجويان به اتهام فعاليت هاي افراطي از نمونه هاي اينگونه رويدادها بوده است. چندي پيش عبدالحفيظ منصور يکي از نمايندگان مجلس، در جلسه ي عمومي مجلس نگراني خود را از رشد افراطگرايي در دانشگاهها اظهار داشت، آقاي منصور گفت:« ثفاقت اسلامي در دانشگاه ها تروريست پرورش مي دهد.» او همچنان نسبت به پيامدهاي رشد افراطگرايي هشدار داد و گفت: « اگر جلو سيل افراطگرايي گرفته نشود، بقاي افغانستان در خطر است.»
افغانستان يکي از قربانيان اصلي افراطگرايي است. سالهاست که فعاليت گروه هاي افراطگرا از مردم افغانستان قرباني مي گيرد، اما نفوذ اين پديده شوم در درون مراکز علمي و آموزشي کشور، نشان مي دهد که حکومت افغانستان و بخش نظام آموزشي کشور، کمتر به مبارزه فرهنگي با افراطگرايي پرداخته است و به اين مسئله اهميت داده است. از سوي ديگر، فعاليت هاي افراطگرايانه در دانشگاهها و مراکز آموزشي، ضرورت مبارزه با آن را در مراکز علمي کشور، آشکار مي سازد.
سربازان کشور بيش از يک و نيم دهه است که در ميدان نبرد و در بعد نظامي با افراطگرايي و گروه هاي افراطي مي جنگند، اما شواهد و قراين نشان مي دهد ما در سنگر مبارزه فرهنگي با افراطگرايي، موفق نبوده ايم و گروه هاي افراطگرا توانسته اند در دانشگاهها و مراکز آموزشي ما نفوذ کنند و از آدرس هاي اکادميک و معتبر عليه ارزش هاي مدني و انساني جامعه و عليه شهروندان کشور، اظهار نظر بکنند.
رشد افراطگرايي در دانشگاهها و مراکز آموزشي، يک خطر و تهديد جدي براي ارزش هاي مدني، رسانه هاي آزاد، آزادي بيان، آزادي هاي فردي، دموکراسي و نظام سياسي افغانستان است. گروه هاي افراطگرا تلاش دارند با نفوذ به مراکز علمي و آموزشي کشور، زمينه براي گسترش انديشه هاي افراطگرايانه ي شان را فراهم بسازند و در نتيجه بر ساختار قدرت در افغانستان تاثير بگذارند و بتوانند يکبار ديگر قدرت را در کشور به دست بگيرند.
پيشنه ي تاريخي پديده ي افراطگرايي نشان مي دهد که آنها همواره از دين به عنوان يک ابزار براي رسيدن به قدرت استفاده کرده اند. گروه هاي افراطي، نظام سياسي کنوني افغانستان را با باورهاي تندروانه ي شان سازگار نمي دانند و تلاش مي کنند که با استفاده از دين، مردم و گروه هاي اجتماعي را عليه حکومت افغانستان تحريک کنند. دانشگاه ها و مراکز آموزشي مي تواند براي آنها محل هاي  ايده آل براي گسترش انديشه هاي افراطگرايانه شان و تبليغ عليه نظام سياسي کشور، به شمار روند. آنها حضور خارجي ها و آزادي هاي فردي شهروندان کشور را دستمايه تبليغاتي شان قرار داده و تلاش دارند تا ذهنيت جوانان و نسل دانشگاهي کشور را نسبت به نظام سياسي افغانستان تغيير دهند و زمينه را براي ظهور دوباره شان و در دست گرفتن قدرت در طولاني مدت، فراهم بسازند.
از سوي ديگر، قرائت هاي افراطي از دين و برداشت هاي سطحي از آموزه هاي ديني، باعث مي شود که دين به حربه براي حمله به ارزشهاي مدني، انساني و اجتماعي تبديل شود. جهاد در دين اسلام شرايط خاص دارد و به هرکس حق داده نشده است که اعلان جهاد بکند. اما متاسفانه برخي از حلقات افراطي از باورهاي ديني و مذهبي مردم ما سوء استفاده مي کنند و تلاش مي کنند تحت نام حمايت از دين، ارزشهاي مدني و انساني جامعه را زير سئوال ببرد و آزادي بيان و آزادي هاي فردي شهروندان کشور را به چالش بکشد.
حکومت افغانستان بايد بصورت جدي با افراطگرايي در دانشگاهها و مراکز آموزشي کشور مبارزه کند و بسترهاي رشد افراطگرايي را از اين مراکز، برچيند. حکومت بايد درک کرده باشد که تنها با مبارزه مسلحانه نمي تواند در برابر افراطگرايي پيروز شود و امنيت و ثبات را در کشور تامين کند. از بين بردن مراکز رشد و گسترش انديشه هاي افراطگرايانه، بخش ديگري از مبارزه با افراطگرايي است که تا کنون به آن توجه جدي صورت نگرفته است.
دانشگاه ها در بسياري از کشورهاي جهان، منشأ تحولات مثبت و مهم اجتماعي اند. نهادهاي دانشجويي به عنوان نهادهاي آگاهي بخش و بخشي از جامعه ي مدني به شمار مي روند. اين نهادها حکومت و ديگر مراکز قدرت را نظارت مي کنند و فعاليت هاي آنها را به سود منافع عمومي جهت مي دهند، اما متاسفانه دانشگاههاي ما تبديل به محل نفوذ و گسترش افراطگرايي مي شود. در صورتيکه حکومت و مسئولين نهادهاي علمي و آموزشي کشور خطرات رشد افراطگرايي در اين مراکز را جدي نگيرند و با آن مبارزه نکنند، نبايد توقع داشته باشيم که ريشه هاي افراطگرايي از کشور برچيده شود و حکومت و نيروهاي امنيتي ما بتواند در ميدان نبرد با افراطگرايان، پيروز شود.
از بين بردن بسترهاي فکري افراطگرايي، مي تواند بر جامعه ي افغانستان نيز تاثير مثبت بگذارد، بسياري از گروه هاي افراطي تلاش دارند تا به تفرقه هاي مذهبي و قومي دامن بزنند، حتي ما شاهد بوديم که بر اثر اين تلاش ها دانشجويان دانشگاه کابل باهم درگير شدند. در صورتيکه بسترهاي فکري افراطگرايي از بين برده شود، همبستگي اجتماعي مردم بيشتر تقويت خواهد شد و تنش هاي اجتماعي ناشي از موضوعات مذهبي و قومي، کاهش خواهد يافت.
دانشگاه ها و مراکز آموزشي، محل هاي براي ظرفيت سازي و تامين نيروي انساني متخصص براي آينده ي کشور است. اکنون حکومت افغانستان با کمبود شديد نيروي انساني متخصص در بخش هاي مختلف مواجه است. بسياري از بخش هاي تخصصي با کمک متخصصين خارجي کارشان را ادامه مي دهد. دانشگاهها و مراکز آموزشي بايد بتوانند اين کمبود را جبران کند و نيروي انساني متخصص توليد کند. اما فعاليت هاي افراطگرايانه و رشد افرطگرايي مي تواند دانشگاه ها را از توليد نيروي متخصص باز دارند و سدي در مقابل پيشرفت علمي دانشگاه ها گردد.
مبارزه با رشد افراطگرايي در دانشگاه ها و برچيدن بسترهاي فکر و فرهنگي آن، مي تواند دانشگاههاي کشور را  به مراکزي علمي و آگاهي بخش تبديل کند و زمينه را براي توليد نيروي انساني متخصص، مسلکي و دانشمند فراهم بسازد. حکومت بايد تمام عوامل و فعاليت هاي را که باعث مي شود دانشگاههاي کشور از مسير علمي و اکادميک خود خارج گردد، شناسايي کند و مانع تداوم آنها شود.

دیدگاه شما