در روزهاي گذشته معاون سخنگوي رياست اجرائيه گفته بود که توافق نامه صلح با حزب اسلامي نهايي شده است و نگراني هاي رياست اجرائيه برطرف گرديده است و اکنون اين توافق نامه از جانب رياست اجرائيه مورد تاييد قرار گرفته است. روز گذشته، داکتر عبدالله عبدالله رئيس اجرائيه در نشست شوراي وزيران گفت که در موافقتنامه صلح با حکمتيار هيچ  چيز خلاف منافع مردم افغانستان نيست.
رئيس اجرائيه در اين نشسته گفته است که ما چندين ماه است که اين پروسه را تعقيب مي کنيم و طبعا در جريان پروسه، بحث و مشوره هاي صورت مي گيرد. او اضافه نموده است که هرکس به پروسه صلح مي پيوندد، شريک مشکلات دولت افغانستان و هم چنان شريک استفاده از فرصت ها مي شود. آقاي عبدالله عبدالله  همچنان گفته است که کل مشکل افغانستان با اين مسئله حل نمي گردد و مشکلات ديگر باقي مي ماند، اما همه بايد اين را يک قدم بسوي صلح سرتاسري بدانيم.
از دير زماني بود که گفتگوهاي صلح بين شوراي عالي صلح و حزب اسلامي گلبدين حکمتيار ادامه داشت. پيش نويس اين موافقنامه چند ماه پيش از سوي شوراي عالي صلح و نماينده هاي حزب اسلامي تهيه شده بود، اما بعدا گلبدين حکمتيار رهبر حزب اسلامي شرط هاي تازه ي براي پيوستن به پروسه ي صلح دولت افغانستان وضع کرد. يکي از اين پيش شرط ها، تهيه يک جدول زمان بندي شده براي خروج نيروهاي خارجي از افغانستان بود.
اکنون مقامات حکومتي از نهايي شدن اين توافق نامه خبر ميدهند، متن اين توافق نامه هنوز با مردم و رسانه ها شريک ساخته نشده است و معلوم نيست که پيش شرط هاي جديد حزب اسلامي در متن توافق نامه مد نظر گرفته شده است و يا اينکه همان مسوده قبلي نهايي شده است. هرچند که شوراي عالي صلح قبلا گفته بود که در گفتگوها و پيش نويس توافق نامه  چيزي درباره خروج نيروهاي خارجي از افغانستان گفته نشده  و همچنان قرار بر اين شده بود که هيچ بندي به اين توافق نامه افزده و يا کاسته نشود.
جدا از اينکه صلح با حزب اسلامي روي چه ميکانيزم هاي صورت گرفته است و چه مواردي در آن گنجانده شده است، اما آيا توافق با حزب اسلامي حکمتيار مي تواند گره کور صلح در افغانستان را باز بکند؟ رئيس اجرائيه در نشست شوراي وزيران در اين مورد گفته است که:« يک فير مرمي اگر کمتر شود و ديگر دوام نکند، بخير مردم است.»
گفتگوهاي صلح حکومت افغانستان مدت ها است که با چالش مواجه شده است. پس از به نتيجه نرسيدن نشست هاي چهار جانبه بين افغانستان، پاکستان، آمريکا و چين، گفتگوهاي صلح بجز با حزب اسلامي حکمتيار، با سايرگروه هاي مخالف دولت افغانستان، در حالت تعليق قرار دارد. در نشست هاي چهار جانبه قرار بود که پاکستان طالبان را قانع بسازد که با دولت افغانستان به صورت رو در رو و مستقيم گفتگو بکند، اما طالبان حاضر به گفتگوي مستقيم با دولت افغانستان نشد و گفتگو را رد کرد و نشست هاي چهار جانبه بدون هيچ گونه نتيجه اي، پايان يافت.
پس از بي نتيجه ماندن گفتگوهاي چهار جانبه، خشونت ها در افغانستان افزايش يافت. طالبان حمله هاي شان را بالاي مراکز دولتي افزايش دادند و چندين ولسوالي بدست آنها سقوط کرد و سپس نيروهاي امنيتي افغانستان توانستند آن ولسوالي ها را بازپس بگيرند. حمله هاي گروهي، انتحار و انفجار نيز افزايش يافت و گروه طالبان مسئوليت بيشتر اين حمله ها را به عهده گرفت.
نهايي شدن توافق صلح با حزب اسلامي به رهبري گلبدين حکمتيار هرچند شايد نتواند تاثير ملموس روي کاهش خشونت ها و جنگ در افغانستان داشته باشد، اما همچنان که رئيس اجرائيه گفته است، حد اقل حزب اسلامي ديگر يک تهديد براي امنيت افغانستان به شمار نمي رود و خطرهاي که از جانب اين حزب متوجه امنيت و ثبات کشور بود، از بين مي رود و ديگر وجود نخواهد داشت.
اما از سوي ديگر معلوم نيست که حزب اسلامي و شخص آقاي حکمتيار با چه مفکوره و انديشه اي وارد ساختار سياسي دولت افغانستان مي شود. حکمتيار در گذشته اظهار نظرهاي جنجالي داشته است، او مشخصا از ولايت هاي باميان و دايکندي نام برده بود و از ولايت شدن دايکندي، انتقاد کرده بود. اين اظهارات واکنش هاي زيادي را در پي داشت و بسياري ها آن را محکوم کردند، اما بعضي از حلقات سياسي هم در قبال اين اظهارات رهبر حزب اسلامي سکوت کرده بودند.
معلوم نيست که حزب اسلامي تا چه اندازه توانسته است ديدگاه هايش را در قبال مردم افغانستان تعديل بکند. اما انتظار مي رود که مقامات شوراي عالي صلح با توجه به يک و نيم دهه مشق دموکراسي، مردم سالاري و در چارچوب قانون اساسي کشور که همه ي اتباع افغانستان را برخوردار از حقوق مساوي ميداند، توافق نامه ي صلح با حزب اسلامي را نهايي کرده باشند؛ تا از سوي دست آوردهاي پانزده سال اخير حفظ گردد و از سوي ديگر روند مردم سالاري، مشارکت سياسي و وحدت اقوام افغانستان آسيب نبيند.
آنچه که براي همه روشن شده است اين است که مردم افغانستان ديگر نمي خواهند به گذشته و جنگ هاي داخلي برگردند، همه ي مردم افغانستان از آن جنگ ها آسيب ها و رنج هاي فراوان ديده اند، خانه ها و زندگي شان ويران شده است و عزيزان شان را از دست داده اند، اظهار نظرهاي که معطوف به گذشته باشد و وحدت اقوام افغانستان را هدف قرار دهد، به سود هيچ قوم و گروهي نيست و منافع کلان ملي را آسيب مي رساند. اين اميدواري وجود دارد که حزب اسلامي نيز با درک واقعيت هاي سياسي و اجتماعي افغانستان وارد گفتگوهاي صلح شده باشد و در ساختار سياسي افغانستان جاي بگيرد. آنها بايد به اين درک رسيده باشند که اظهار نظرهاي معطوف به گذشته، نمي تواند جايگاه سياسي آنها را در بين مردم افغانستان احيا بکند، بلکه باعث انزواي سياسي و اجتماعي شان از سوي مردم، خواهند شد.
حکومت و مردم افغانستان براي آوردن صلح و ختم جنگ در افغانستان هزينه هاي زيادي پرداخته است، از مصارف گزاف مالي تا قرباني هاي بي شمار انساني و هزينه کردن اعتبار و حثيت حکومت افغانستان. اما اين هزينه هاي گزاف تا کنون هيچ دست آوردي براي مردم و دولت افغانستان نداشته است و اولين دست آورد آن، نهايي شدن توافق نامه صلح با حزب اسلامي به رهبري گلبدين حکمتيار است.
مردم افغانستان از جنگ و خشونت خسته شده اند، آنها براي تحکيم صلح و آوردن امنيت و آرامش در کشور شان، سختي هاي زيادي را متحمل شده اند و ديگر نمي خواهند که جنگ و خشونت هر روز جان انسان هاي بي گناه را بگيرد و يا با خطر مواجه سازد. صلح براي مردم يک آرزو است، اما مي خواهند که اين آروزي شان در چارچوب قانون اساسي و ارزش هاي مدني و انساني جامعه ي افغانستان بر آورده گردد. هر گروه و حزبي که با پذيرفتن قانون اساسي و ارزش هاي مدني و اجتماعي افغانستان به پروسه ي صلح بپيوند براي مردم افغانستان، يک گام مثبت در راستاي صلح دايمي پنداشته مي شود و اميدواري خلق مي کند.
اما از سوي ديگر حکومت افغانستان نبايد فراموش کند که صلح نبايد به معناي ناديده گرفتن عدالت در حق قربانيان جنگ و خشونت باشد و مانع از دسترسي آنها به عدالت گردد. تامين عدالت در چارچوب قوانين کشور، حق هر شهروند افغانستان  است و حکومت هيچگاه نبايد اين نکته را در سياست ها و استراتيژي صلح خود، ناديده بگيرد.