مردم افغانستان سالها است که از جنگ رنج مي برند. بهايي جنگ را اما همواره افراد غيرنظامي پرداخته است؛ چه در زمان جنگ هاي داخلي و چه اکنون، آنها اين بار سنگين را بردوش کشيده اند. مهاجرت هاي داخلي و خارجي و از دست دادن زندگي و آرامش، بهاي بوده است که تا امروز مردم افغانستان پرداخته اند.
اين روزها در ولايت هلمند جنگ ميان گروه طالبان و نيروهاي امنيتي افغانستان ادامه دارد. خبرگزاري فرانسه نوشته است که عمليات نيروهاي امنيتي افغانستان با حمايت هوايي نيروهاي آمريکايي بالاي مناطق تحت کنترول طالبان باعث شده است که مردم محل بصورت گروهي خانه هاي شان را ترک کنند و به شهر لشکرگاه مرکز ولايت هلمند بيايند.
همچنان سخنگوي والي هلمند گفته است که در چند هفته ي اخير حدو 30000 تن در ولايت هلمند بي جا شده اند و اکثريت آنها به شهر لشکرگاه پناه برده اند. گفته مي شود اين بي جا شده گان با خانواده ها، اطفال و زنان شان روي سرک مي خوابند و با کمبود غذا، آب آشاميدني و ساير نيازمندي هاي اوليه مواجه هستند.
جنگ در هلمند هر روز شدت بيشتري مي يابد و نگراني ها از افتادن شهر لشکرگاه مرکز اين ولايت، به دست طالبان، افزايش يافته است. رسانه ها از قول باشندگان اين شهر گزارش کرده اند که جنگجويان گروه طالبان با اسلحه هاي سنگين و دوربين دار و همچنان با امکانات زياد، مجهز هستند، در حاليکه سربازان افغانستان دچار کمبود تجهيزات هستند و غذا و ساير نيازمندي ها آنها نيز درست تامين نمي شود.
گفته مي شود هم اکنون گروه طالبان از 14 ولسوالي هلمند کنترول 10 ولسوالي آن را در دست دارند و يا هم با تهديد شديد و احتمال سقوط مواجه کرده اند. همچنان گفته مي شود طالبان به تازگي گروهي بنام« قطعه سرخ» تشکيل داده اند که با تجهيزات مدرن به شمول دوربين هاي شب بين مجهز هستند و آموزش هاي نظامي ديده اند. اين گروه به شدت در هلمند عليه نيروهاي امنيتي کشور مي جنگند.
هلمند در طول يک و نيم دهه ي اخير از امنيت کامل برخوردار نشده است. اين ولايت همواره نا امن بوده است و به عنوان يگانه منبع مواد مخدر، از اهميت خاصي براي گروه هاي تروريستي برخور دار بوده است. گروه هاي تروريستي همواره تلاش کرده اند تا حد اقل کنترول بخش هاي از هلمند را در دست داشته باشند تا بتوانند از قاچاق مواد مخدر، منابع مالي شان را تقويت کنند و امکانات و تجهيزات بدست بياورند.
بعد از اينکه رئيس جمهور در پارلمان کشور اعلان کرد که اولويت حکومت افغانستان جنگ است نه صلح، جنگ در گوشه هاي از کشور و از جمله در ولايت هلمند شدت بيشتري يافته است. اين جنگ ها علاوه بر اينکه از نيروهاي امنيتي افغانستان تلفات مي گيرد و ده ها سرباز امنيتي کشور در اين جنگ ها جان شان را از دست داده اند، به مردم عادي و غير نظاميان نيز خسارات جبران ناپذيري وارد کرده است و زندگي آنها را متلاشي نموده است.
بيجا شدن حدو سي هزار نفر در ولايت هلمند، بهاي سنگيني است که مردم هلمند بخاطر تداوم جنگ در اين ولايت مي پردازند. زندگي اين مردم از هم پاشيده است و آنها ديگر چيزي به نام خانه و سر پناه ندارند. جنگ آنها را مجبور کرده است که خانه و زندگي شان را رها کرده و بخاطر زنده ماندن در سرک ها و زير خيمه و در وضعيت سخت و دشوار زندگي کنند.
در ماههاي اخير سازمان عفو بين الملل نيز از افزايش بيجا شدگان داخلي در افغانستان خبر داده بود. سازمان عفو بين الملل نوشته بود که رقم بيجاشدگان داخلي افغانستان در سال 2013 ميلادي، 500 هزار نفر بود و اکنون اين رقم به 1.2 ميليون نفر افزايش پيدا کرده است. عفو بين الملل در اين گزارش تحقيقي خود مشکلات بيجاشده گان داخلي را نيز برشمرده بود و گفته بود که آنها از نبود سرپناه، غذا، آب، خدمات صحي و فرصت هاي تحصيلي و شغلي رنج مي برند.
گزارش عفو بين الملل نشان مي داد که جنگ و تداوم نا امني يکي از عوامل اصلي افزايش بيجاشده گان داخلي است. اکنون با شدت يافتن جنگ هلمند و بيجا شدن بيش از سي هزار نفر، جنگ به عنوان اولين عامل بيجاشدن شهروندان کشور شناخته مي شود و ثابت مي سازد که تداوم جنگ و عدم تامين امنيت ولايت هاي کشور از سوي حکومت، مي تواند به بحران بيجاشده گان داخلي بينجامد و شهروندان بيشتر را آواره بسازد.
بيجاشده گان علاوه بر اينکه معضلات اجتماعي را افزايش مي دهند و نظم زندگي اجتماعي را مختل مي سازند، خود شان نيز در معرض آسيب هاي فراوان قرار دارند. اکثر خانواده هاي بيجاشده در خيمه ها زندگي مي کنند و هنگام بارندگي ها، سرماي زمستان  و گرماي تابستان شديدا آسيب پذير اند و به وسايل و امکانات گرم کننده و يا سرد کننده دسترسي ندارند. سالمندان، کودکان، زنان باردار و اشخاص بيمار در ميان بيجاشده گان داخلي از آسيب پذيري بيشتري برخور دار اند و نيازمند مراقبت هاي جدي  تر مي باشند. اين مشکلات، شرايط زندگي را براي آن ها بسيار سخت و رقت بار مي سازد و آن ها را در معرض بيماري هاي گوناگون قرارمي دهد. به همين خاطر شماري از اين افراد آسيب پذير به اثر سرما يا گرما يا بيماري جان شان  را از دست مي دهند.
غيرنظاميان و افراد ملکي در جريان جنگ علاوه بر اينکه آواره مي شوند و خانه و زندگي شان را از دست مي دهند، در بسياري مواقع هدف گلوله از سوي طرف هاي جنگ و نظاميان قرار مي گيرند و جان شان را نيز از دست مي دهند. چندي پيش دفتر سازمان ملل متحد در کابل اعلان کرد که تلفات غيرنظاميان در شش ماه نخست سال 2016 افزايش يافته است و گروه هاي مسلح مخالف دولت افغانستان مسئوليت بيشتر هدف قراردادن غيرنظاميان را دارد.
سه دهه جنگ در افغانستان بيشتر از اين که گروه ها و طرف هاي درگير را صدمه بزند، مردم ملکي و بي گناه را به خاک و خون کشانده است. گروه طالبان نيز به بهانه هاي مختلف مردان، زنان و کودکان بي دفاع کشور ما را به گلوله بستند و زندگي شان را گرفتند. در پانزده سال اخير نيز همواره غيرنظاميان و افراد ملکي قرباني جنگ و خشونت در افغانستان بوده اند. حملات انتحاري، انفجار ماين هاي کنار جاده و حملات تروريستي همواره از مردم قرباني گرفته است.
اين روزها علاوه بر اينکه جنگ در ولايت هلمند شدت بيشتري يافته است و افراد ملکي و غيرنظامي را آواره کرده است در ساير نقاط کشور نيز جنگ جريان دارد و هر روزه از شهروندان کشور قرباني مي گيرد. نيروهاي امنيتي نيز طبق گزارشهاي رسانه هاي بين المللي با کمبود تجهيزات و امکانات و حمايت هاي سياسي مواجه هستند و در خط مقدم جنگ به سختي و با دشواري هاي فراوان از سنگر شان دفاع مي کنند.
اگر وضعيت به همين گونه تداوم پيدا کند و نيروهاي امنيتي کشور نتوانند کنترول ولسوالي هاي هلمند را در دست بگيرند، افرادي ملکي و غيرنظاميان بيشتري در ولايت هلمند آواره خواهند شد و با سرنوشت نامعلوم و دشواري روبرو خواهند بود.
حکومت وحدت ملي و مسئولين امنيتي کشور با محاسبه تبعات زيانبار اين جنگ ها براي افراد ملکي، بايد تلاش کنند تا کنترول ولسوالي هاي هلمند را دست بگيرند و جنگ را متوقف بسازند، تا از فروپاشي زندگي افراد بيشتر جلوگيري به عمل آمده باشد و حد اقل آنها بتوانند در خانه هاي شان شب روز را بسر ببرند و مجبور نباشند که روي سرک ها زندگي کنند.