صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۱۰ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

مبارزه با مواد مخدر از حرف تا عمل

-

مبارزه با مواد مخدر از حرف تا عمل

در يک و نيم دهه گذشته مبارزه با کشت و قاچاق مواد مخدر و پيوند آن با گروه هاي تروريستي و بنيادگرا به صورت جدي مورد توجه واقع نشده است. در عين حال، معتاد شدن شهروندان کشور به مواد مخدر نيز کمترين اهميت را داشته است. در دوره حامد کرزي، رئيس جمهور پيشين افغانستان مبارزه با مواد مخدر بيشتر مسئوليت کشورهاي بيروني به خصوص بريتانيا بود. حکومت افغانستان هيچ استراتژي براي مبارزه با کشت، قاچاق و کاهش و مداواي معتادين روي دست نداشت. اکنون نيز وضعيت چندان تغيير نکرده است. وزارت مبارزه با مواد مخدر تنها دست به تبليغات براي جلوگيري از استفاده ترياک زده است. با اين حال، اين تبليغات محدود بوده و سراسر کشور را شامل نمي شود. آيا حکومت قادر به مبارزه با کشت، چاقاق مواد مخدر است؟ برنامه ها و استراتژي حکومت چيست؟
در زمان حکومت حامد کرزي، رئيس جمهور پيشين کشور با وجود وزارت مبارزه با مواد مخدر اما، استراتژي مشخص و تعريف شده وجود نداشت. بيشترين کار از سوي بريتانيا صورت گرفته است. وزارت مبارزه با مواد مخدر حتي آماري در مورد ميزان توليد ترياک در افغانستان ندارد. آماري که ارائه مي شود برگرفته از تحقيقات نهاد هاي بين المللي است. بريتانيا بيشترين سهم را در مبارزه با مواد مخدر در افغانستان داشته است. با اين حال، اين کشور نيز در امر مبارزه با مواد مخدر در افغانستان موفق نبوده است. زيرا، هر ساله کشت ترياک در افغانستان افزايش داشته است. افزايش کشت ترياک خود بيانگر شکست سياست هاي حکومت و جامعه جهاني در امر مبارزه با کشت و قاچاق مواد مخدر در کشور مي باشد. بنابراين، در يک ارزيابي کلي مي توان گفت که حکومت حامد کرزي، در امر مبارزه با کشت و قاچاق مواد مخدر ناکام بوده است. در عين حال، در دوره حکومت او شهروندان بيشتر کشور به اين مواد معتاد شده ‎‎اند و کمتر به مسئله ترک اعتياد معتادين در اين دوره توجه صورت گرفته است.
در دوره کمپاين انتخابات سوم همه کانديدان مبارزه با کشت و قاچاق و تداوي معتادين را از جمله برنامه هاي کاري خود عنوان نمودند. به ديگر سخن، مبارزه با کشت و قاچاق مواد مخدر جزئي برنامه هاي مهم کانديدان رياست جمهوري بود. اما، در نزديک به دو سال گذشته حکومت وحدت ملي گام هاي کوچک را برداشت اما، برنامه و سياست کلي براي مبارزه با کشت و قاچاق مواد مخدر ارائه ننمود. به عنوان مثال؛ چندي پيش، حکومت وحدت ملي طرح توسعه کشت زعفران را روي دست گرفت و کشت زعفران را به عنوان گزينه بديل کشت ترياک مطرح نمود. اما، تا هنوز گزارش از چگونگي پيشرفت کار در توسعه کشت زعفران از سوي حکومت ارائه نشده است. حکومت چه تعداد از دهقان ها را متقاعد به کشت زعفران نموده است؟ چه تعداد از دهقان ها در کشت زعفران آموزش ديده اند. در کدام ولايات و ولسوالي ها زعفران محصول مي دهد و حکومت در کدام ولايات و ولسوالي ها به دنبال پياده نمودن طرح توسعه کشت زعفران است؟ اين پرسش ها بي پاسخ است و حکومت هيچ آماري در اين مورد ندارد.
براساس مطالعات موسسات بين المللي گروه طالبان بيشترين سود را از کشت و قاچاق مواد مخدر مي برد. اين گروه در حدود 40 در صد نيازمندي مالي خود را از طريق کشت و قاچاق مواد مخدر تأمين مي کند. به احتمال زياد، حکومت و وزارت مبارزه با مواد مخدر مطالعات در اين زمينه انجام نداده است. اگر هم انجام داده است تا هنوز گزارش مطالعات اين وزارت در اختيار رسانه ها قرار نگرفته است. در چنين وضعيتي سخت و دشوار است که با کشت و قاچاق مواد مخدر مبارزه کرد و يا ارتباط گروه طالبان با دهقانان و قاچاقچيان را قطع نمود.
تبليغات که وزارت مبارزه با مواد مخدر راه اندازي نموده است بي تأثير نيست. اما، مبارزه با کشت و قاچاق مواد مخدر، قطع ارتباط گروه طالبان و ديگر گروه هاي تروريستي با دهقانان و قاچاقچيان و جلوگيري از معتاد شدن شهروندان و يا کاهش معتادين کشور تنها با يک تبليغات ممکن و عملي نيست. براي مبارزه با کشت و قاچاق مواد مخدر، قطع ارتباط گروه طالبان و ... نيازمند يک استراتژي مدون و تعريف شده مي باشيم که براساس آن هم واکنش و رفتارهاي کارگزاران وزارت جهت دهي شود و هم نيروهاي امنيتي بتواند در چارچوب آن عمل نمايد. در يک، نگاه کلي مي توان گفت که حکومت وحدت ملي با وجود اقدامات که روي دست گرفته اند و بهتر از حکومت قبلي عمل نموده است اما، آن چنان که بايد موفق نبوده است.
بخش از ناکامي بر مي گردد به وزارت مبارزه با مواد مخدر. در نزديک به دو سال گذشته اين وزارت بايد قادر به تدوين يک استراتژي مبارزه با کشت، قاچاق مواد مخدر مي شد. اکنون تخصيص بودجه در امر مبارزه با کشت و قاچاق مواد مخدر از سوي وزارت هدر مي رود. اين وزارت نتوانسته از کشت ترياک را کاهش دهد و نه قادر به کاهش تعداد معتادين در کشور بوده است. اقدامات وزارت در راستاي تداوي معتادين تنها خلاصه به پايتخت کشور مي شود. ولايات کشور همچنان در فقدان مراکز ترک اعتياد به سر مي برد. در برخي از ولايات مراکز ترک اعتياد وجود دارد اما، استندرد نيست و از امکانات بسيار ابتدايي برخوردار است و يا ظرفيت پايين در تداوي معتادين دارد.
ترياک محصول اقتصاد جنگي است. از اين جهت، گروه طالبان و ديگر گروه هاي تروريستي و بنيادگرا بيشترين سود را از کشت و قاچاق اين محصول مي برد. در طرف مقابل، اقتصاد جامعه ضربه مي بيند. کشت ترياک سهم قابل توجهي در افزايش دامنه ناامني دارد. ريشه هاي ناامني و کشته شدن نظاميان و افراد ملکي را مي توان در کشت و قاچاق مواد مخدر پيوند داد. تا زماني که ترياک در سطح وسيع کشت مي شود و حکومت به صورت جدي با اين پديده مبارزه نکند کشور همچنان در ناامني به سر خواهد برد و ما هر روز شاهد کشته شدن نظاميان و افراد ملکي خواهيم بود. در امر مبارزه با مواد مخدر بيش از هر چيز نيازمند استراتژي و طرح جايگزين ترياک براي دهقانان مي باشيم. محصول جايگزين بايد بتواند سود معادل کشت ترياک براي دهقانان داشته باشد تا دهقانان حداقل تشويق به کشت محصول جايگزين ترياک گردد. با اين حال، تنها معرفي نمودن محصول جايگزين به دهقانان کافي نمي باشد. حکومت بايد دهقانان را آموزش دهد و برخي کمک هاي اوليه و اساسي را براي دهقانان ارائه نمايد. در عين حال، در بازاريابي و فروش محصولات کمک نمايد. در وضعيت کنوني که کشت ترياک و فروش آن آزادانه صورت مي گيرد سخن گفتن از مبارزه با آن يک نوع خود مسخره کردن است.
بنابراين، استراتژي براي مبارزه با کشت و قاچاق مواد مخدر، جلوگيري از استفاده آن يک امر ضروري است. در فقدان استراتژي ما قادر به مبارزه نخواهيم بود. تقويت نهاد هاي عدلي و قضايي و حاکميت قانون در امر مبارزه با مواد مخدر همان قدر ضروري و جدي مي باشد.

دیدگاه شما