صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

شنبه ۱ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

محیط زیست سالم؛ زندگی سالم!

-

محیط زیست سالم؛ زندگی سالم!

ديروز روز جهاني محيط زيست بود. اداره ملي محيط زيست افغانستان نيز با انتشار اعلاميه مطبوعاتي گفته است از اين روز گرامي داشت به عمل مي آورد. اداره ملي محيط زيست گفته است شعار محيط زيستي امسال که از سوي برنامه محيط زيست سازمان ملل متحد برگزيده شده است« تجارت غير قانوني حيات وحش قابل تحمل نيست» است. اين شعار در حالي برگزيده شده است که سال گذشته و سال جاري گزارش هاي زيادي از تجارت و شکار غير قانوني حيات وحش در ولايت هرات و بعضي از ولايت هاي ديگر کشور، نشر شده است. اما در عموم وضعيت محيط زيست در کشور نگران کننده است و محيط زيست ما هر روز بيشتر آلوده مي شود.
محيط زيست سالم يکي از حقوق طبيعي انسان ها است، اما تامين اين حق طبيعي و داشتن محيط زيست سالم يکي از چالش هاي اساسي همه ي کشورهاي جهان است. از گذشته هاي دور تاکنون انسان ها براي رسيدن به آسايش و راحتي بيشتر سعي در تصاحب منابع زمين کرده اند. هر قدر انسان ها به پيشرفت و ترقي بيشتري دست پيدا کرده اند به همان ميزان نيز محيط زندگي خود را بيشتر آلوده کرده اند. طمع انسانها هميشه باعث نابودي و از بين رفتن منابع طبيعي شده است.  با وجود  اين، وقتي انسان متوجه شد که منابع طبيعي در حال تمام شدن است و خطرات ناشي از آلودگي محيط زيست هر روز بيشتر مي گردد، از اين رو به فکر محافظت از محيط زيست شد.
در سال 1972 سازمان ملل متحد براي اولين بار کنفرانسي را با موضوع « انسان و محيط زيست» در شهر استکهلم سويدن برگزار کرد. همزمان با برگزاري اين کنفرانس مجمع عمومي سازمان ملل متحد قطعنامه ي را تصويب کرد که منجر به تشکيل« برنامه محيط زيست سازمان ملل»(UNEP ) شد. بعد از آن، روز جهاني محيط زيست از سوي  برنامه محيط زيست سازمان ملل هر ساله در پنجم ماه جون تجليل مي گردد. سازمان ملل متحد اين روز را براي افزايش آگاهي مردم براي نگهداري محيط زيست و تحريک سياستمداران به گرفتن تصميماتي براي رويارويي با تخريب محيط زيست و گونه هاي زيستي جانوري، به عنوان روز ميحط زيست انتخاب کرده است.
طبيعت و محيط زيست، يکي از موهبت هاي خداوند است و ادامه حيات انسان ها به آن وابسته است. آلودگي محيط زيست بر کيفيت و چرخه طبيعي زندگي انسان ها اثر مي گذارد و پيامدهاي زيان باري براي زندگي انسان ها، حيوانات، گياهان و نباتات دارد.
جهان امروز به سرعت رو به صنعتي شدن گذاشته است. رشد بي رويه صنعت همانگونه که پيوندهاي انساني و خانوادگي را با چالش هاي جدي مواجه کرده است و افسرده گي و روان رنجور را به انسان ها به ارمغان آورده است، آخرين روزنه هاي اميد آنها را که جنگل ها و دشت هاي خرم و سرسبز باشد، نيز از بين برده است و به بجاي آنها آسمان خراش ها و کارخانه هاي صنعتي را جايگزين کرده است. انسان ها با رشد صنعت و صعنتي شدن، اکنون ميان ديوارهاي بتوني و آهني، دود و آلودگي هاي کارخانه هاي صنعتي زندگي مي کنند  و در حسرت تنفس هواي تازه و پاک هستند. احياي دوباره محيط زيست و جلوگيري از آلودگي بيشتري آن به معناي برگرداندن شادابي و طراوت به زندگي انسان ها خواهد بود و زندگي آنها را از آفاتي که بر اثر صنعتي شدن دامنگير شان شده است، نجات خواهد داد.
در افغانستان متاسفانه آگاهي از محيط زيست و حفاظت از آن بسيار پايين است. عبارت «حفاظت از  محيط زيست» در اين چند سال اخير کمي براي مردم ما آشنا شده  است. تا چند سال پيش اين عبارت براي بسياري از شهروندان افغانستان ناآشنا و غريب بود و به طبع آن، آنها نيز نگران طبيعت و محيط زيست خود نبودند. فکر مي کردند که هرگونه که بخواهند مي توانند از محيط زيست خود استفاده کنند و مصرف بيشتر از محيط زيست را به معني رفاه بيشتر مي دانستند، هيچ کسي فکر نمي کرد که سهم آينده گان ما از طبيعت چه مي شود و آنها نيز از طبيعتي که ما در آن زندگي مي کنيم، سهم دارند و ما مسئول هستيم که محيط و طبيعت سالم را به آنها ميراث بگذاريم.
متاسفانه مسئله حفاظت از محيط زيست اکنون نيز مانند بسياري ديگر از مسايل، براي مردم ما حل نشده است و هنوز هم شهروندان کشور به محيط زيست و حفاظت از آن توجه چنداني ندارند. آلودگي محيط زيست و هوا در شهر کابل و شهرهاي بزرگ کشور، از چالش هاي جدي محيط زيستي ما است و نياز است تا سياست گذاران و پاليسي سازان کشور، به آن توجه جدي نمايد و تدابيري لازم را در راستاي تامين محيط زيست سالم و عاري از آلودگي، روي دست گيرد.
تحولات سه دهه اخير در کشور، شيوههاي زندگي بخش وسيعي از مردم را به صورت ريشه اي و اساسي تغيير داده است. زيرا سه دهه پيش اکثريت مردم در روستاها زندگي مي کردند و شايد تنها براي خريد و فروش به شهرها مراجعه ميکردند. اما اکنون رجوع مردم به شهرها افزايش پيدا کرده است و بيشتر مردم به زندگي شهري و شهر نيشني روي آورده اند، کابل يکي از مقاصد اصلي بيشتري روستانيشنان کشور براي زندگي است و رجوع اکثر آنها به اين شهر، باعث افزايش جمعيت شده است. افزايش جمعيت هم يکي  از عوامل آلودگي محيط زيست در کابل به شمار مي رود. گفته مي شود کابل شهري است که براي نيم ميليون جمعيت ساخته شده است، اما جمعيت اين شهر هم اکنون به بيش از پنج ميليون نفر و بنا به بعضي گزارش ها حتي به هفت ميليون نفر رسيده است. بسياري از خانواده هاي روستايي افغانستان به دليل نبود کار و فقر اقتصادي مجبور به مهاجرت به شهرها مي شوند. همچنان بيشتر مهاجران افغانستاني که از کشورهاي پاکستان و ايران دوباره به افغانستان باز مي گردند، به ولايتهاي اصلي شان باز نمي گردند و به کابل يا يکي از شهرهاي ديگر افغانستان عودت مي کنند. اين مهاجرت ها باعث تراکم جمعيت در کابل شده است و بسياري از مشکلات محيط زيستي را به وجود آورده است.
افزايش زباله هاي شهري يکي ديگر از مشکلات محيط زيستي در شهرهاي کشور و بخصوص در شهر کابل، است.  بنا به بعضي گزارش ها، هر شهروند کابل روزانه بطور متوسط 400 گرم کثافت( زباله و فاضلاب) توليد مي کند که با توجه به آمار تخميني پنج ميليون جمعيت، روزانه بيش از 2000 تن کثافت توليد مي شود. مقداري کمي از اين زباله توسطه کارکنان تنظيف شهرداري کابل انتقال داده مي شود و مقدار زياد آن در سطح کشور انباشته و يا در هوا پراکنده مي شود.
يکي از دلايل انبار شدن زباله ها در شهر، افزايش جمعيت و عدمآگاهي مردم از فرهنگ شهر نشيني است. طبق آمارها تنها 3 درصد  از شهروندان کابل در پاکي شهر با شهرداري همکاراند. اکثر مردم به اين عقيده اند که شهرداري موظف است که زباله هاي آنان را از خانه هاي شان جمع آوري نمايد. اگر در جايي زباله داني هم وجود داشته باشد مردم به جاي انداختن زباله هاي شان در داخل زباله داني، آنها را در اطراف زباله دانيها مي اندازند. با اين حال آموزش فرهنگ شهرنشيني يکي از موارد مهم براي کاهش مشکلات محيط زيستي و شهري است.
آگاهي دهي به شهروندان در رابطه به محيط زيست و خطرات ناشي از آلودگي محيط زيست، بايد يکي از برنامه هاي اصلي مسئولان اداره محيط زيست باشد و  به شهروندان کشور گوشزد گردد که محيط سالم زندگي سالم را در پي خواهد داشت. توجه به حفاظت از محيط زيست و پاک نگهداشتن محيط زندگي، بايد از اولويت هاي اساسي زندگي هر شهروند باشد.

دیدگاه شما