اول هفته گذشته، رئيس جمهور در جلسه کابينه خارج از آجندا بر عبور لين برق 500 کيلو ولت ترکمنستان از مسير سالنگ تأکيد نمود. در پي آن بسياري از شهروندان کشور در فضاي مجازي اعتراض نمودند. اعتراض ‎ها اما، محدود به فضاي مجازي نماند. شوراي عالي مردمي تشکيل شد و به حکومت 72 ساعت براي بازنگري در تصميم شان دادند. حکومت از مجراي وزارت انرژي و آب و شرکت برشنا واکنش نشان داد. واکنش اين دو نهاد اما، بيش از آنکه معقول و مستدل باشد توخالي و توأم با تکبر و غرور بود. ديروز، اما تظاهرات گسترده در باميان صورت گرفت. هزاران تن به رسم اعتراض به خيابان ‎ها آمدند و از حکومت وحدت ملي خواستند که براساس مطالعات و پيشنهاد شرکت فيشنر عمل نمايد. به نظر مي رسد که تظاهرات مردم باميان آغاز يک حرکت مردمي است. اين حرکت در ولايات ديگر و کشورهاي بيروني نيز ادامه خواهد يافت. اين حرکت ‎ها بيانگر تقابل مردم و حکومت بر سر انکشاف متوازن و منافع ملي را مي رساند.
شرکت آلماني فيشنر که مسئول تدوين ماسترپلان کشور و مطالعه مسير عبور لين برق 500 کيلو ولت ترکمنستان بود گفته است که لين برق 500 کيلو ولت ترکمنستان بايد از باميان عبور نمايد. زماني که اين شرکت مسئوليت بررسي و مطالعه مسير لين برق باميان را بر عهده داشت حکومت از اين شرکت تقاضا نموده بود که مسير سالنگ را نيز مورد بررسي و مطالعه قرار دهد. اين شرکت بعد از مطالعات و بررسي ‎ها مسير باميان را بر سالنگ ترجيح مي دهد. اکنون اما، حکومت استدلال مي کند که در دوره حکومت حامد کرزي، رئيس جمهور قبلي افغانستان تصميم بر انتقال لين برق 500 کيلو ولت ترکمنستان از مسير سالنگ گرفته شده است. بنابراين، حکومت فعلي تنها مسئول اجرايي کردن آن تصميم است. استدلال حکومت بي مورد است. وقتي مسئله قانون اساسي در ميان آيد، مسئله عدالت اجتماعي و انکشاف متوازن مطرح باشد بازنگري به تصميم حکومت قبلي(برفرض اينکه حکومت قبلي چنين تصميم گرفته باشد) يک ضرورت است. بنابراين، استدلال حکومت و مقامات در شرکت برشنا و وزارت آب و برق معقول به نظر نمي رسد.
شرکت فيشنر آلماني در گزارش خود به حکومت گفته است: انتقال برق 500 کيلو ولت ترکمنستان از مسير سالنگ پرهزينه است. زيرا، باعث قطع برق پايتخت براي مدت زيادي خواهد شد. در زمستان که پايه برق در ولايت بغلان از سوي گروه هاي شورشي تخريب گرديده بود و برق کابل براي حدود يک ماه قطع گرديده بود. شرکت برشنا اعلان نمود که بر اثر تخريب پايه برق و قطع برق کابل چندين ميليون دالر متضرر شده است. اکنون اگر برق 500 کيلو ولت ترکمنستان از مسير سالنگ بگذرد جدا از اينکه تهديدات زيادي متوجه آن است تنها قطع برق کابل منجر مي شود که ميليون ‎ها دالر شرکت برشنا متضرر شود. برعکس، اگر برق 500 کيلوولت ترکمنستان از مسير باميان بگذرد تهديد متوجه شرکت برشنا نيست. بنابراين، به سود مردم کابل و شرکت برشنا است که لين برق 500 کيلو ولت از مسير باميان بگذرد.
شرکت فيشنر آورده است که عبور لين برق 500 کيلو ولت از مسير باميان منجر به رونق اقتصادي، انکشاف متوازن مي شود. زيرا، بسياري از معادن افغانستان از اين برق مستفيد خواهد شد. معادن ذغال سنگ در سمنگان، سيغان آشپشته ولايت باميان و معدن حاجي ‎گگ و ... از اين برق مستفيد خواهد شد. فراموش نکنيم که ذغال سنگ يکي از مهمترين منبع توليد انرژي است. به عنوان مثال؛ دنمارک 80 درصد انرژي مورد نياز خود را از ذغال سنگ مي گيرد. بنابراين، عبور لين برق از مسير باميان مي تواند به رونق اقتصادي و افزايش توليد انرژي در افغانستان منجر شود. امري که عين منافع ملي کشور است. نمي توان استدلال کرد که توليد انرژي از ذغال سنگ و يا بهبود در استخراج معادن افغانستان و يا رشد صنعت و گردشگري در باميان خلاف منافع ملي است. خواست مردم هيچ ناهمخواني با منافع ملي ندارد. خواست مردم عين منافع ملي است. به ديگر سخن، مردم بهبود در وضعيت کار و استخراج معادن افغانستان را مي خواهد، مردم دنبال رشد صنعت و گردشگري در يک ولايت محروم است، مردم خواهان افزايش درآمد سرانه ملي است. در مقابل اما، حکومت خلاف خواست ‎هاي مردم را مطرح مي کند.
گسترش تظاهرات براي حکومت وحدت ملي هزينه بر است. به چند دليل. حکومت با مشکلات زيادي دست و پنچه نرم مي کند. بنابراين، خلق مشکل منجر به ضعف بيشتر حکومت مي شود. فراموش نکنيم که رئيس جمهور و رئيس اجرائيه تا هنوز به وعده ‎هاي انتخاباتي خود عمل ننموده است. در وضعيت که حکومت قادر به پاسخگويي خواست ‎هاي مردم نيست و به جاي برآوردن نيازها و عمل بر مبناي مطالعات تخنيکي و علمي به منطقه کور قبيله روي مي آورد، مسلما عمر حکومت را کوتاه مي سازد. ‎ از طرف ديگر، گروه ‎ها و جريان ‎هاي در صدد صيد ماهي دلخواه خود است. شوراي حراست و ثبات افغانستان قبل از اين خواهان برگزاري زودهنگام بود. با شکل گيري تظاهرات گسترده در کابل و ديگر ولايات آن ‎ها تا حدودي به خواست ‎هاي خود نزديک مي شود. بنابراين، حکومت وحدت ملي در وضعيت نيست که در برابر مردم ايستادگي نمايد. ‎ فراموش نکنيم که تقابل حکومت با مردم همان چيزي است که دشمنان مردم افغانستان مي خواهد. از تقابل حکومت و مردم بيشترين سود ممکن را دشمنان مردم افغانستان مي برد. بنابراين، حکومت نبايد فرصت آن را فراهم کند که دشمنان مردم افغانستان از وضعيت سود ببرد و از مردم قرباني بيشتر بگيرد و حکومت را به چالش بکشد. ‎
معقول ‎ترين کار ممکن اين است که حکومت با شجاعت تمام اعلان نمايد که برق 500 کيلو ولت ترکمنستان از مسير باميان مي گذرد. اين مهم منجر به افزايش محبوبيت رهبران حکومت وحدت ملي مي شود. فراموش نکنيم که اشرف غني، رئيس جمهور و عبدالله عبدالله، رئيس اجرائيه حکومت وحدت ملي محبوبيت خود را از دست داده ‎اند. کسب مشروعيت از مردم مستلزم شجاعت است. رئيس جمهور اگر در وضعيت کنوني تصميم خود را در مورد انتقال لين برق 500 کيلو ولت ترکمنستان تغيير ندهد بدون شک، سياستمدار نيست و از سياست چيزي نمي فهمد. ‎ زيرا، احتمال آن وجود دارد که همانند تظاهرات 20 عقرب مردم دوباره به خيابان ‎ها بيايد. اين بار اما، احتمال کشانده شدن تظاهرات به خشونت بيشتر است. زيرا، گروه ‎هاي سودجو و استفاده ‎گر منتظر فرصت است. بنابراين، بهترين راه ممکن آن است که رئيس جمهور با شجاعت تمام اعلان نمايد که برق 500 کيلو ولت از مسير باميان مي گذرد.
در پايان بايد گفت که در نظام هاي مردمي و به خصوص در کشورهاي که گروه هاي مخالف مسلح دولت قدرتمند است تقابل حکومت با مردم به سود حکومت نيست. اين مسئله مي تواند تضعيف حکومت را افزايش دهد. زيرا، حيات حکومت وابسته به حمايت مردم است. در صورت که مردم خود را از حکومت سلب نمايد در آن صورت گروه هاي مخالف مسلح دولت به آساني قدرت سياسي را به دست مي گيرد و به عمر حکومت پايان مي بخشد. از اين جهت حکومت بايد سخن از انکشاف متوازن و منافع ملي بزند.