صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

یکشنبه ۹ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

صلح، نقطه سرخط!

-

صلح، نقطه سرخط!

اخيرا دو موضوع صلح و جنگ بيش از پيش عناوين خبري را بخود اختصاص داده است. بر بنيادگزارشهاي موجود عملياتهاي نظامي در مناطق جنوبي و شمالي کشور شدت يافته است. شدت يافتن اين نبردها در شمال و جنوب اما با دو رويکرد متفاوت جريان دارد؛ در جنوب مخالفان مسلح بويژه طالبان ولسواليها و برخي مناطق را يکي پي ديگري در کنترل خود در ميآورند و مقامهاي نظامي و حکومتي آنرا عقب نشيني تاکتيکي و دفاعي توجيه مينمايند؛ ولي در شمال معاون دوم رئيس جمهور بر اساس آنچه خود حکم و دستور رئيس جمهور ميخواند تپه به تپه و ولسوالي به ولسوالي در پي طالبان بوده و سخن از شکست و ناکامي آنان و احتمالا به زانو در آوردن آنان بر زبان ميراند.
با توجه به تاريخچه روند صلح و اعلام حمايت هاي فراواني که از آن گرديده است و خوش بيني هايي در دست يابي آن داده شد؛ و نيز نبرد با تروريزم و مخالفين مسلح از سوي حکومت و جامعه بين المللي که در هر لحظه موفقيت هاي اين نبرد ها در رسانه ها بازتاب داده شده است، اما تاکنون هيچ يک براي مردم نمود عيني و واقعي پيدا ننموده است. آنچه براي مردم واقعيت دارد ادامه خشونت و جنگ و ناامني است. صلح و دست يابي به آن هم چنان در حد آرزو ها و رويا هاي دست نيافتني قرار دارد. به نظر مي رسد راز اصلي اين داستان بايد جاي ديگري باشد و قصه نيز قصه ديگري. بر اساس اين فرضيه صلح و جنگ دو روي يک سکه اند.
اما در ارتباط با تلاش هاي تازه تر در روند صلح پس از نشست چهارجانبه اميدواريها هم چنان دميده ميشوند. در اين اميد دادن از سرتاج عزيز مشاور امنيت ملي پاکستان تا وزير خارجه کشور و نيز معاون دوم رئيس جمهور در سنگرهاي نبرد همدست و داستان اند. مشاور امنيت ملي پاکستان ضمن اعلام حمايت جدي دولتش از روند صلح افغانستان اظهار داشته است که پاکستان در نگراني افغانستان از افزايش خشونتها بهحيث يک چالش کليدي شريک است و کاهش اين خشونتها يکي از مهمترين اهداف گفتوگوهاي صلح ميباشد. در آخرين اظهارات مشاور امنيت ملي پاکستان آمده است که وي حضور رهبران طالبان را در پاکستان به همراه خانواده هاي شان و برخورداري از آنچه حمايت صحي خوانده مي شود معترف گرديده است. هم چنين وي در ارتباط با روند صلح تاکيد ورزيده است که اگر رهبران طالبان براي گفتگو حاضر نشوند از خاک پاکستان اخراج خواهند شد. در همين حال وزير خارجه کشور نيز نسبت به روند صلح خوش بين بوده و اميدوار است که در ابتداي ماه مارچ، گفتوگوهاي رودررو با طالبان شروع شود. هم چنين معاون دوم رئيس جمهور که در سنگرهاي نبرد با طالبان حضور دارد در گفتگوهاي رسانه اي خود ابراز داشته است که به زودي يکي از مهمترين رهبران طالبان به روند صلح خواهد پيوست و با اين تحول نزديک به هشتاد درصد جنگ کاهش خواهش يافت. وي همچنين تاکيد ورزيده است که جنگ و صلح توأمان به پيش برده ميشود.
با وجود همه اين انتظارات و خوش بيني ها سخنگوي رسمي طالبان به رسانه ها اعلام داشته است که طالبان در هيچ گفتگوي رسمي و رو در روي با حکومت افغانستان شرکت نخواهند ورزيد. طالبان در اين اعلام موضع خويش گفته اند که تا وقتي نيروهاي خارجي حمله بر مواضع آن ها را متوقف نساخته و افغانستان را ترک ننمايند، با حکومت افغانستان هيچگونه مذاکره اي نخواهند داشت. به گزارش رسانه طالبان در بيانيه شان گفته اند: ما بار ديگر موضع خود را تکرار ميکنيم که تا هنگامي که اشغال نيروهاي خارجي پايان نيابد، تا وقتي که نام طالبان از فهرست سياه بينالمللي پاک نشود و تا وقتي که زندانيان آزاد نگردند، گفتگوها هيچ نتيجهاي نخواهند داشت. 
اين اعلام موضع سازش ناپذير طالبان زماني اعلام مي گردد که نمايندگان افغانستان، پاکستان، چين و آمريکا در چهارمين دور نشست چهارجانبه در کابل در طي اعلاميه مشترک اعلام کرده بودند که دور اول گفت وگوهاي رو در رو ميان هيئت حکومت افغانستان و نمايندگان گروههاي طالبان در هفته اول ماه مارچ در پاکستان برگزار خواهد شد. پاکستان، افغانستان، چين و آمريکا در نشست چهارجانبه ابراز اميدواري جدي کرده اند که طالبان به طرح گفتگو ها در هفتهي اول ماه مارچ پاسخ مثبت خواهند داد. اما اينک که به زمان برگزاري اين گفتگو نزديک مي شويم طالبان مخالفت جدي خود را با اين نشست اعلام داشته اند. آنان طي خبرنامه دلايل مخالفت خود را تصريح کرده و افزوده اند که همانگونه که در نشست پگواش گفته شد، تا زماني که اشغال افغانستان پايان نيابد، فهرست سياه برداشته نشود و زندانيان مظلوم رها نشوند، مذاکرات بي مفهوم و هدر دادن وقت است و نتيجهاي نخواهد داشت.
مخالفت صريح طالبان با گفتگو هاي رو در روي اعلام شده از سوي افغانستان، پاکستان ، امريکا و چين چالش جدي و تازه اي را بر روند پر فرازو نشيب و ناتمام صلح و جنگ در افغانستان ايجاد نمودند و بر خوش بيني ها و اميدواري هاي حکومت افغانستان و حتا ايالات متحده امريکا و پاکستان نيز نسبت به گفتگوهاي صلح نقطه ترديد گذاشته و آن را با ترديدهاي جدي مواجه ساخته است. در حالي که حکومت افغانستان اميدوار بود که در نتيجه نشست چهار جانبه و فيصله اين نشست که پاکستان نيز پس از سال ها از روابط با طالبان انکار مي ورزيد و سرانجام معترف گرديد ، اکنون طالبان نيز بگونه اي حاضر به گفتگو شوند. مخالفت طالبان با گفتگوي رو در روي با حکومت افغانستان و اعلام پيش شرط براي مذاکره پرسش هاي زيادي را نيز در ارتباط با خوش بيني هاي زود هنگام مقام هاي حکومتي و نيز چگونگي نفوذ پاکستان بر گروه طالبان و حتا ديپلماسي امريکايي ها و چينايي ها بر انگيخته است. حقيقت امر آنست که اعلام مخالفت طالبان در برابر نشست رو در روي با حکومت افغانستان و نتيجه تلاش هاي گروه هماهنگي چهارجانبه، روند پرچالش و دشوار صلح را بيش از پيش پيچيده تر ساخت و ترديد هاي زيادي را در عرصه هاي مختلف و مسايل گوناگون و چگونگي نقش هريک از اعضاي چهار جانبه آنگونه که خود مي گفتند بوجود آورده است. مهم تر از همه اين که شفافيت و صداقت اين روند بيش از گذشته و به تکرار زير سوال رفته است. اين سوال به اندازه اي جدي است که حتا اگر در خوش بينانه ترين حالت تصور نماييم که شماري از آنان در اولين دور نشست هاي رو در روي نيز کشانده شوند بخش هايي ديگري از طالبان عملاً در صلح اشتراک نخواهند داشت و تا برآورده شدن شرط هاي اعلام شده شان بر ضد حکومت و متحدانش خواهند جنگيد. در فرجام اين که اين اعلام موضع از سوي طالبان که هرگونه گفتگو با حکومت نفي گرديده است و پيش شرط هاي مشخصي نيز مطرح و بر آن تاکيد شده است مي توان دريافت که چشم انداز روند صلح با تيرگي و مسير آينده آن با دشواري و فراز ونشيب هاي سخت و پر از مانع روبرو خواهد بود. در نتيجه اين که با دوام اين شرايط ما پس از پانزده سال و تلاش هاي مستمر براي گفتگو و صلح با گذاشتن نقطه پاياني دوباره بر سر خط آمده و سراز نو آغاز کنيم. حال اين آغاز يا تلاش دوباره براي صلح و گفتگو و يا تشديد يک جنگ فيصله کن و تعيين کننده خواهد بود. اما هرگزينه اي که انتخاب گردد متاسفانه چرخة باطلي است که زندگي امروز و آينده جامعه و مردم ما را به گروگان خود گرفته و تاثير منفي و نااميد کننده اي را بر جاي خواهد گذاشت. بنابراين با پيش آمدن چنين شرايطي انتظار برده مي شود که نسبت به نتيجه بخش بودن روند صلح و گفتگوي احتمالي در آينده ميان حکومت و طالبان با نبود تضمين هاي لازم، نبايد بيش از اندازه خوش بينانه ابراز نظر نمود.

دیدگاه شما