صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

پنجشنبه ۱۳ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

هر دو جبهه گرم است

-

هر دو جبهه گرم است

گروه طالبان نسبت به هر سالي ديگر، جبهة نبرد در برابر نظاميان كشور را گرم نگهداشته است. در سال هاي پار به ندرت به جنگ هاي رو درويِ طولاني روي مي آورد، بلكه عمدتا جنگ هاي چريكي انجام داده و پس از يكي دو ساعت درگيري عقب نشيني كرده و به پناهگاه هاي امن مي رفت و در مناطق تحت تسلط خود افراد ملكي را به گونه هاي متفاوت اذيت و آزار مي نمود. بدين ترتيب در فصل زمستان تحرك چنداني نداشت و گه گاهي برخي از حملههاي انتحاري را سازمان دهي مي كرد.
اما اين سال برعكس همهي سال هاست. جنگ را به گونهاي بي سابقه شدت بخشيد. در فصل بهار بي سابقه ترين نبردها را در برابر دولت سازمان دهي كرد. حضور گستردهي نظامي در ولايت هاي شمالي و تصرف ولايت كندز براي چند روز، از نمادهاي شدت جنگ در اين سال است. حتي در فصل سرماي زمستان نيز آرام ننشسته است. حملات را در ولسوالي هاي ولايت هاي هلمند، جوزجان و بغلان تشديد كرده است. تحركات نظامي اين گروه در بغلان باعث شد كه هفته ها كابل نشينان «خو» كرده با برق و وسايل برقي، تاريك مانده و دشواري هاي طاقت فرسايي را تحمل كنند. در همين حال، طوري كه نظاميان خارجي و تحليلگران داخلي تحليل كرده و پيشبيني مي كنند، بهار، تابستان و خزان سال آينده سال تشديد هرچه بهتر جنگ خواهد بود. هم گروه طالبان حملات اش را شدت مي بخشد و هم گروه به مراتب تندروتر و خطرناك تر از اين گروه، داعش فعاليت هاي تخريبي و تروريستي اش را از حوزهي جلال آباد به ديگر ولايت ها گسترش خواهد داد. بر اساس گزارش كه از سوي خبرگزاري مركزي به نشر رسيد، گروه داعش در سال پيشرو در صدد تسخير مناطق مركزي است. البته اين گزارش و اين خبر به شدت نگران كننده و هراس ناك، مشكوك و سياسي مي نمايد، يعني ممكن است برخي از حلقات سياسي به كمك دستگاه هاي اطلاعاتي بيروني در صدد حساس كردن هرچه بيشتر مردم، ايجاد فضاي رعب و وحشت و به پا ايستاد كردن مردم پيش از داعش باشند، ولي به هرحال بايد مورد بررسي قرار گرفته و جدي پنداشته شود. بنابراين، جبهة جنگ و نبرد گرم است. گروه طالبان از هيچ حمله و ضربت زدن به دولت جمهوري اسلامي دريغ نمي كند. حتي در اين اواخر به اماكن و تاسيسات عمومي مانند پايه هاي برق اهميت نمي دهد. با اين كه مي دانست خانه هاي اليت هاي سياسي هميشه وقت روشن بوده و تاريك نمي شود بلكه خانههاي مردم تاريك شده و زيانهاي بي شمار اقتصادي مي بينند، بازهم تخريب كرد.
اما در آن طرف صفحه، جبهة صلح، گفتوگوهاي سياسي و صحبت از ترك جنگ نيز گرم است. پس از اين كه نشستهاي چهارجانبهاي ميان افغانستان، پاكستان، چين و آمريكا بهراه افتاده و بدون حضور نمايندگان طالبان، در پيوند به آغاز مذاكرات سياسي صحبت مي شود، گپ صلح بيش از پيش گرم است. مهمترين اولويت حكومت نيز همين امر شده است. شوراي عالي صلح كه ماه ها بي سرنوشت بود، اكنون صاحب رييس، شش معاون و چند مشاور شده است و در نشست چهارجانبهاي كه روز سه شنبه برگزار گرديد، پيش رفت نسبي به چشم آمده و از زمان شروع مذاكرات صحبت شده است. جالب و جذاب اين است كه گروه طالبان نيز اعلام آمادگي كرده و از سلسله نشستهاي چهارجانبه اظهار خرسندي كرده است. بر اساس فيصلهاي نشست چهارجانبهاي روز سه شنبه كمتر از ده روز ديگر گفتوگوي رو در رو با گروه طالبان در پاكستان آغاز خواهد شد. از اينرهگذر صفحهاي صلح و جبهة گفتوگوهاي سياسي گرم است.
در حال كه نشستهاي چهارجانبه ميان چهار كشور به قوت خود باقي بوده و يكي پي ديگر در كابل و اسلام آباد برگزار مي شود و به خاطر حضور آمريكا و چين و نيز تقلاهاي نظاميان پاكستاني خوشبينيهاي را نيز به همراه داشته است، پرسش هاي مهم اين خواهد بود كه با كدام گروه طالبان بايد نشست و به صورت رو در رو گفتوگو كرد؟. آيا دولت پاكستان همهي گروه هاي طالبان را به گفتوگوي رو در رو مي كشاند؟ اگر يكي از گروه ها حاضر به گفتوگو نشود، چه مي شود؟.
پس از مرگ ملاعمر امير المؤمنين تك چشمِ گروه طالبان، انسجام دروني اين گروه نيز از هم پاشيده است. انگار ملاعمر وحدت سياسي و انسجام گروهي را نيز با خود به گور برده است. البته در جامعههاي سنتي و به تبع ساختارهاي سنتي هميشه لرزان و بي ثبات است. گروه ها و مجموعههاي اجتماعي و سياسي بر محور فرد شكل مي گيرد و به محض غيابت فردِ محور، انشعابهاي كلان رخ داده و يك گروه و سازمان به چندين محور تقسيم مي شود. اكنون كه ملاعمر نيست، پيروان فدايياش برسر تعيين جانشين اختلاف دارند. هريكي خود و يا فرد مورد نظرش را لايق جانشيني ملاي بزرگ ديده و ديگران را لايق ندانسته و رد مي كند. برخي از فرماندهان طالبان جلسات مكرر تشكيل داده و سر انجام ملا اختر محمد منصور را به عنوان رهبر جديد برگزيدند و او هم بيانيهها و مواضع متفاوت از قبلاش را ايراد كرد. ولي انتخاب منصور مورد توافق ديگر فرماندهان و حتي خانوادهي ملاعمر قرار نگرفت. فرماندهان مخالف و ناراض از ملا منصور چهار اطراف ملا رسول گردهم آمده و او را لايق جانشيني ملاي بزرگ مي دانند. اما همين ناراضيها نيز توافق نظر كلي نداشته و به دستههاي ديگر تقسيم مي گردند. حلقهاي ملا رسول حلقهاي ملا منصور را مامور استخباراتي پاكستان معرفي كرده و به اين باور هستند كه او به اشارهي دولت پاكستان عمل مي كند.
اختلاف ميان گروه طالبان به حدي تيره شده كه ديگر نويسندگان و سياستمداران از واژهاي گروه استفاده نكرده بلكه از واژهاي گروه هاي طالبان استفاده مي كنند. در نشست چهارجانبهاي كه در كابل برگزار شده بود نيز شركت كنندگان از طالبان به عنوان گروه هاي طالبان نام بردند.
به نظر مي رسد كه اكنون تشخيص و تفكيك گروه يا گروه هاي مذاكره كننده دشوار است. از ميان گروه ها و دستههاي كه خواهان گفتوگو با دولت هستند، كدامها هستند؟ در نشست چهارجانبهاي كابل از تمامي گروه هاي طالبان نام برده شده و خواسته شد كه در نشست رو در رو نمايندگان شان را معرفي نمايند. اما بدون ترديد كه برخي از گروه هاي آنان خواستار گفتوگو نبوده و بر طبل جنگ تا زمان حضور نيروهاي نظامي و غير نظامي خارجي مي كوبند و نمايندهي نيز نخواهند فرستاد.
در نهايت، مردم چارهي جز صبر، انتظار و خوشبيني ندارند. در طول سالهاي گذشته به هر پيمانهاي كه صداي شان را به گوش اليتهاي قدرت به ويژه سكانداران ارگ رياست جمهوري رسانيده و خواستار برخورد قاطع و شديد با دشمن شدند، عكساش را مشاهده كردند. حالا ناگزير اند صبر كنند و به نتايج رفت و آمدها و نشستهاي نكتايي پوشان خوش تيپ خوشبين و اميدوار باشند.

دیدگاه شما