جمعه گذشته نخست وزير هند براي اولين مرتبه جهت افتتاح ساختمان جديد پارلمان کشور وارد کابل گرديد. نخست وزير در هنگام افتتاح ساختمان جديد پارلمان کشور اظهار داشت که صلح در افغانستان برقرار خواهد شد و هند در هر قدم با افغانستان همراه خواهد بود. نخست وزير در ادامه افزود؛ کساني که در پي به ‌دست آوردن قدرت از راه اسلحه و زور هستند و مي‌خواهند خانه‌هاي مردم را ويران کنند، بايد بيايند و قدرت را از راه انتخابات بدست آورند و در بازسازي کشورشان سهم بگيرند.

وي تاکيد ورزيد که ساختمان جديد پارلمان بايد مکاني باشد براي تمام افغان‌ها و مکاني باشد که خواب‌هاي آن ها به حقيقت بپيوندد و نيز يک آينده‌ي بهتر براي آن‌ها فراهم شود. وي براي اثبات اين همراهي خويش تاکيد ورزيد که هند در نظر دارد تا 500 بورسيه را براي فاميل‌هاي شهداي سربازان افغان اهدا کند.

رئيس جمهور کشور نيز ضمن قدرداني از همکاري هاي عمده کشور هند در پاسخ اظهار داشت که ساختمان جديد پارلمان به اين معني است که يکي از بزرگترين قدرت‌هاي مردم سالار در جهان با مردم سالاري افغانستان دست همکاري داده است. رئيس جمهور در ادامه تاکيد ورزيد که هند با تحويل دهي سه چرخبال نظامي به کشور قدم بزرگ ديگري را در راستاي همکاري در امنيت افغانستان برداشته است. رئيس جمهور هم چنين افزود که در روابط ميان افغانستان و هند هيچ دروغي وجود ندارد و نخواهد داشت و نيز تمام روابط اين دو کشور بر اساس راستي و صداقت خواهد بود.

هم چنين گزارش ها حاکي از آن است که نخست وزير هند، پس از وداع با مقام هاي افغانستان در سفري از پيش اعلام نشده همان روز وارد لاهور پاکستان گرديد. اين نخستين ديدار نخست وزير هند از پاکستان در دوازده سال اخير دانسته مي شود. گفته مي شود که نخست وزير هند در حساب تويترش نوشته است که با توقف در فرودگاه لاهور در مسير بازگشت به دهلي، با علاقمندي در انتظار ملاقات با نخست وزير پاکستان هستم. وي در ادامه افزوده است براي نواز شريف در روز تولدش آرزوي بهروزي کردم. در مقابل نخست وزير پاکستان نيز از پيشنهاد همتاي هندي خود استقبال کرده آن را گام مهم و مثمري در راه نزديکي دو کشور رقيب خواند. وي افزوده است که دو رهبر توافق کرده اند؛ تا آغاز مذاکرات دو جانبه را ادامه داده و ارتباطات دو طرف را افزايش بخشيده و يکجا باهم کار کنند؛ تا روابط خوب و حسنه ميان دو کشور همسايه ايجاد شود.

از جانب ديگر گزارش ها حاکي از آنست که جنرال راحيل شريف فرمانده ارتش پاکستان براي ديدار با عالي ترين مقام هاي دولتي و نظامي افغانستان، به کابل سفر نموده است. هدف از انجام اين سفر مهم، پيگيري تلاش‌ها براي از سرگيري مذاکرات صلح ميان طالبان و دولت افغانستان خوانده شده است؛ مذاکراتي که برخي منابع از آغاز مجدد آن در آينده اي نزديک خبر داده اند. بنابراين نشان ها از آنست که ترافيک سفرهاي سياسي در روزهاي اخير در کابل سنگين شده است.

آنچه اکنون مهم به نظر مي رسد اين است که حکومت افغانستان چگونه اين ترافيک سنگين سفرهاي سياسي مقام هاي هند و پاکستان را مديريت نموده و به نفع کشور و تحکيم صلح و ثبات از آن بهره برداري نمايند. چون کاملا روشن است که يکي از چالش هاي اساسي و بحران زاي منطقه چگونگي مناسبات رقابت  آميز ميان هند داراي بمب هسته اي و پاکستان داراي بمب هسته اي به مثابه دو سنگ آسيا و قرار گرفتن افغانستان در ميانه آن مي باشد. از آنجاي که افغانستان براي رسيدن به صلح و استقرار ثبات به همکاري جهان و بخصوص کشورهاي همجوار شديدا نيازمند مي باشد؛ بنابراين چگونگي ايجاد توازن ميان همسايگان و بويژه هند و پاکستان که ارتباط تنگاتنگي با اوضاع جاري کشور دارند سخت حياتي و تعيين کننده مي باشد.

ترديد نمي توان داشت که استقبال گرمي که از رييس جمهور هند در سفر اخير وي به کابل به عمل آمد نه تنها نشان از اهميت جايگاه هند در نزد سياست‌مداران و افکار عامه در افغانستان دارد، بلکه نشان‌دهنده شکل‌گيري سياست خارجي مستقلانه ‌تري در دستگاه سياست خارجي افغانستان پس از چندين دهه مي ‌باشد. اين فرصتي است که در سايه افزايش فشارهاي بين‌المللي بر کشورهاي همسايه افغانستان به‌وجود آمده است و به ما کمک کرده تا به آهستگي کوشش کنيم خود را از زير نفوذ مستقيم همسايگان قدرتمند خود رها سازيم. حقيقت تاريخ معاصر ما اين است که هيچ ‌گاهي نتوانسته‌ايم مبناي منافع ملي را در دستگاه ديپلماسي خود در عمل به‌کار گيريم و روابط خود را با جهان خارج بر اين اصل استوار سازيم. در کشور ما نه تنها تنظيم سياست‌هاي خارجي که حتا بسياري سياست‌هاي داخلي نيز با دخالت‌هاي مستقيم و غير‌مستقيم همسايگان روبرو بوده است. دقيقا چنين شرايط حساس و دقيقي را اينک نسبت به ايجاد مناسبات و روابط با کشور همجوار ديگر يعني پاکستان نيز در پيش روي داريم. سياستمداران کشور بايستي به مقام هاي ارشد پاکستاني اين بايست اين اعتماد و نشانه ها را بقبولانند که افغانستان در پي يک روابط گرم و دوستانه با همه همسايگان خود مي باشد. افغانستان هرگز دوست ندارد که خاک و سياست هايش سنگر يا اهرم فشار در عرصه رقابت هاي مربوط به کشورهاي رقيب گردد. دوستي و گرمي افغانستان با هر کشور همجوار فقط مبتني است بر منافع ملي و ضرورت هاي اساسي که افغانستان براي دست يابي به صلح وثبات و سازندگي دارد. حکومت افغانستان بايد با درايت و ديپلماسي قوي به همسايگان توجيه کند که آنان نبايد روش و سياست عدم توازن را بر دستگاه ديپلماسي افغانستان تحميل نمايند.

احتمالا حکومت پاکستان با نگرش و تعريفي که از جايگاه افغانستان در سياست خارجي خود و نوع رابطه‌اي که با هند دارد، دوستي افغانستان و هند را شايد به نفع خود تلقي ننمايند و به همين جهت همواره نسبت به اين مناسبات بدگماني داشته اند. اما حقيقت اين است که اين بدگماني شايد بخشي از آن در تلقي و برداشت منفي سياستگران پاکستاني نهفته باشد وبخش ديگر آن در عدم توانمندي سياستگران کشور در طي سال هاي گذشته؛ اما در نهايت و در شرايط کنوني بايدتاکيد ورزيد که هم پاکستان بايستي ديدگاه منفي خود را در زمينه تقويت روابط دوستي افغانستان با همسايگانش بويژه هند اصلاح نمايد و حتا بايد سعي ورزد که زمينه را براي روابط عادي و همکاري‌هاي سه ‌جانبه و منطقه‌‌اي افغانستان و پاکستان و هند فراهم آورد؛ و هم مقام هاي افغانستان با استفاده از هنر و قدرت ديپلماسي اين اعتماد و باور را براي همسايگان بوجود آورند.

اما از جانب ديگر نمي توان انکار ورزيد که هند در طول ساليان گذشته و بخصوص در دوره اخير نقش مثبت و سازنده در بازسازي و پيشرفت پروژه هاي سازندگي در افغانستان به عنوان يکي از شرکاي اصلي بين‌المللي داشته است. اين مسئله را هرگز نمي توان اندک شمرد و يا در معادلات سياسي آن را دست کم شمرد. اما نکته مهم اين است که وجود و تحکيم مناسبات افغانستان و هند و نيز حمايت هاي مستمر هند به افغانستان نبايد در زاويه يا دايره رقابت هاي هند و پاکستان تعبير و تفسير و تحليل گردد. درباره  اين نکته هم سياست گران کشور و هم مقام هاي هندي هوشيار باشند. زيرا خلاصه‌کردن نقش مثبت و سازنده هند در افغانستان در دشمني و رقابت اين کشور با پاکستان نه تنها مشکلات موجود در روابط بين افغانستان و پاکستان را برطرف نمي‌ سازد، بلکه باعث پيچيدگي بيشتر موضوع خواهد گرديد.

بنابراين حقيقت اين است که حکومت افغانستان به هر قيمت و با تمام توان ديپلماتيک بکوشد که توازن را در سياست هاي بين المللي و منطقه اي خود و به ويژه با همسايگانش از جمله پاکستان و هند حفظ کند. زيرا چنين روحيه و زمينه همکاري‏ در زمينه‏‌هاي مختلف از سوي کشور هاي ياد شده با افغانستان براي دست يابي به صلح و پايان بخشيدن و مقابله با ناامني، هم براي بازسازي کشور و انسجام در سياست هاي داخلي و خارجي که تامين کننده منافع ملي است، بسيار حايز اهميت و تعيين کننده خواهد بود.