پروسه صلح با تشکيل حکومت وحدت ملي به صورت جدي دنبال شد. نتيجه کار حکومت وحدت ملي نشست روبرو با نمايندگان گروه طالبان در اسلام آباد بود. دور بعدي نشست ميان حکومت افغانستان و نمايندگان گروه طالبان نيز مشخص شد. چند روز بعد از اين نشست خبر مرگ ملا عمر، رهبر گروه طالبان در رسانه ها درز کرد. آنچه براي مقامات حکومت کابل شوکه آور بود اين مسئله بود که ملا عمر خيلي وقت پيش مرده بود و خبر مرگ او از حکومت افغانستان و گروه طالبان مخفي نگه داشته بودند. حکومت افغانستان از يک طرف احساس مي کرد که در پشت صحنه سازمان استخبارات نظامي پاکستان قرار دارد و از طرف ديگر، احساس نمودند که گروه طالبان طرف اصلي گفتگوي صلح نيست. بلکه گروه طالبان ابزاري در برابر حکومت پاکستان است. با انشعاب گروه طالبان اين مسئله روشن تر گرديد. ملا داد الله در يک مصاحبه‏اي صراحتا بيان داشت که آي.اس.آي پاکستان درخواست ها و مطالبات از او داشت که مخالف منافع افغانستان بود. همه اين مسائل باعث شد که حکومت افغانستان به روند صلح بدبين گردد و پروسه صلح به بن بست کشيده شود.

بعد از خبر مرگ ملا عمر، رهبر گروه طالبان پروسه صلح متوقف شد. گروه طالبان اعلان نمودند تا زماني که نيرو هاي خارجي در افغانستان حضور داشته باشد، آن ها دست از جنگ خواهد کشيد. حکومت افغانستان ديگر سخن جدي در مورد پروسه صلح به ميان نياورد. در مقابل، رفتار ها و کنش هاي نخبگان سياسي حکومت کابل عدم صداقت حکومت پاکستان را نشانه گرفتند. روابط کابل-اسلام آباد وارد شيب پيدا کرد. تلاش ها اما، در بيرون از کابل براي آغاز دوباره پروسه صلح دوام کرد. حکومت پاکستان، کشور هاي غربي از جمله ايالات متحده آمريکا و کشور هاي اروپايي به شمول ناروي، آلمان و انگليس تلاش نمودند تا حکومت افغانستان را دوباره به پروسه صلح بازگرداند.

حکومت پاکستان با همکاري قطر و ايالات متحده آمريکا و آلمان دفتر قطر را دوباره بازگشايي کرد. نماينده هاي جديد گروه طالبان در اين دفتر مستقر شدند. صحبت هاي دو جانبه و سه جانبه ميان مقامات کابل، اسلام آباد و لندن صورت گرفت. با توجه به حرکات صورت گرفته به نظر مي رسد که پروسه صلح جان تازه گرفته است. نگارنده در يک نوشتاري توضيح داد که بازگشايي دفتر قطر تأثيري بر روند گفتگوي هاي صلح خواهد داشت. با اين حال، اشتباه است اگر ديدار اشرف غني، رئيس جمهور و نواز شريف نخست وزير پاکستان را بي تأثير بر روند گفتگو هاي صلح دانست. بنابراين، لازم است که ابعاد و جنبه و علل آغاز دوباره گفتگوي صلح را مورد کندکاو قرار دهيم. آيا آغاز دوباره گفتگوي صلح نتيجه اي در پي خواهد داشت؟ چرا پروسه صلح در زمان کنوني جان دوباره گرفته است؟ چرا در زمان اوج حملات گروه طالبان هيچ گاه مسئله صلح به صورت جدي مطرح نشد؟ در ذيل تلاش مي کنم اين مسئله را به بررسي بگيرم.

تجربه سال ها جنگ گروه طالبان با حکومت افغانستان نشان مي دهد که در فصل سرما حملات اين گروه به خاطر سردي هوا کاهش مي يابد. گروه طالبان به خاطر عدم امکانات قادر به انجام حملات نيست. به همين خاطر، در فصل زمستان آن ها به لانه هاي زمستاني خود مي رود و در خواب زمستاني مي رود. در فص بهار، يکبار ديگر با انگيزه و نيروي بيشتر حملات خود را آغاز مي کند. اکنون، که فصل سرما فرا رسيده و گروه طالبان به لانه هاي زمستاني خود مي رود، پروسه صلح آغاز مي گردد. آيا اين رفتار بازي با حکومت کابل نيست. باور نگارنده بر اين است که در فصل زمستان گروه طالبان قادر به سازماندهي هيچ حمله اي نيست. از اين جهت، چراغ سبز براي گفتگو با حکومت افغانستان نشان مي دهد تا اين طريق بتواند به امکانات بيشتر دست يابد.

کاهش حملات در ماه هاي آينده را نبايد نتيجه گفتگوي صلح دانست. زيرا، کاهش حملات به خاطر سردي هوا و خسبيدن گروه طالبان در لانه هاي زمستاني خود است.

بازگشايي دفتر قطر در فصل سرما يکي از مهمترين امتيازات براي گروه طالبان است. زيرا، گروه طالبان توسط اين دفتر مي تواند کمک هاي زيادي را از کشور هاي عربي به دست آورد. زيرا، باور خيلي از اعراب اين است که گروه طالبان در افغانستان جهاد مي کند و بر همين اساس به گروه طالبان کمک مي کند. بازگشايي دفتر قطر به اين گروه کمک مي کند تا به شکل قانوني بتواند کمک ها را دريافت نموده و در بهار سال با قدرتمندي تمام حملات خود را آغاز نمايد.

گروه طالبان وقتي به صراحت تمام اعلان مي دارد که يکي از پيش شرط هاي گفتگو و مصالحه با حکومت افغانستان خارج شدن نيرو هاي خارجي از افغانستان است. اين نمايانگر آن است که ديدگاه اين گروه تا هنوز تغيير نکرده است. اشتباه است اگر بپنداريم که گروه طالبان جريان هاي معتدل دارد و پروسه صلح مي تواند جريان معتدل گروه طالبان جذب حکومت افغانستان نمايد. جذب شدن سران گروه طالبان در گذشته نشان داده است که هيچ سودي براي حکومت نداشته است بلکه آن ها با جذب شدن به امکانات زيادي دست يافته است. گزارش هاي در هفته هاي گذشته منتشر شد که يک فرمانده گروه طالبان براي چندمين بار وارد پروسه صلح شده است و دوباره به صفوف گروه طالبان پيوسته است. اين مورد نشان مي دهد که گروه طالبان از مجرا هاي مختلف براي دست يابي به امکانات استفاده نموده است.

در شرايط کنوني که حملات گروه طالبان به خاطر سردي هوا کاهش مي يابد و با توجه به اينکه اختلافات جدي در صفوف گروه طالبان بروز نموده است به نظر مي رسد که آغاز دوباره پروسه صلح يک امر بي معني است. در خبر ها آمده است که ملا اختر محمد منصور، رهبر جديد گروه طالبان زخمي شده است و يا هم کشته شده است. در شرايطي که آن ها دچار انشعاب شده است و در آينده احتمال چند پارچگي بيشتر در صفوف گروه طالبان وجود دارد، پروسه صلح براي حکومت افغانستان هيچ سودي ندارد. حکومت افغانستان وارد بازي مي شود که ديگران آن را شروع کرده است و در صدد آن است تا حکومت افغانستان وارد اين بازي گردد و از اين طريق امتيازات از حکومت کابل به دست آورد.

بنابراين، در زماني که حملات گروه طالبان شديد بود و حتي منجر به سقوط يکي از ولايت هاي کشور شد، هيچ صداي مبني بر آغاز دوباره پروسه صلح شنيده نشد. اکنون که اين گروه دچار چند پارچگي شده است و فصل سرما فرارسيده است صدا هاي مبني بر آغاز دوباره روند صلح شنيده مي شود. باور نگارنده بر اين است که آغاز دوباره پروسه صلح بيش از آن که منتج به نتيجه گردد، يک نوع بازي است که از حکومت کابل امتياز مي گيرد. بنابراين، حکومت بايد با آگاهي  و توجه به تجربه گذشته عمل نمايد و نگذارد گروه شورشي و بازيگران ديگر از اين روند از حکومت امتياز بگيرد.‏