بدنبال رويدادهاي اخير کشور به ويژه رخدادهاي خونين کندوز و نيز طرح چگونگي خروج نيروهاي خارجي از کشور، اين نگراني کشور و حاميان بين المللي افغانستان را دوباره دربرگرفت که مبادا با خروج نيروهاي خارجي از کشور، دست آوردهاي چندسال گذشته در اثر تحرکات مخالفين مسلح که از حمايت قاطع بيروني برخوردار هستند از بين برود؛ و نه تنها دست آوردهاي مشترک از بين برود بلکه افغانستان بار ديگر به پايگاه و خوابگاه تروريزم بين المللي بدل شده و جهان و کشورهاي همسايه افغانستان را در معرض تهديد قرار دهد.

شدت اين نگراني به اندازي جدي و غيرقابل کتمان بود که در نخستين مرحله رئيس ايالات متحده امريکا مجبور گرديد که در اين باره واکنش نشان داده و موضع ايالات متحده امريکا را بعنوان يکي از کشور هاي مهم و تاثير گذار در تحولات بيش از يک دهه گذشته افغانستان و نيز مهم ترين نيرو و قدرت تصميم گيرنده در امر مبارزه با تروريزم و تحکيم ثبات روشن سازد. رييس ‌جمهوري امريکا با اعلام تجديد نظر سياست قبلي اش مبني بر خارج کردن بخش عمده سربازان امريکايي از افغانستان تا پايان سال 2016 اعلام داشت: حضور 14 ساله نظامي امريکا در اين کشور را تمديد کرده و وظيفه خارج کردن سربازان امريکايي از اين کشور را به رييس جمهوري بعدي محول مي‌کند. خبرگزاري رويترز در اين باره گزارش مي دهد که باراک اوباما، رييس جمهوري امريکا گفته است: نيروهاي امنيتي افغانستان به اندازه کافي به منظور مديريت وضعيت امنيتي «بسيار شکننده» اين کشور قدرتمند نيستند و امريکا در سال 2016 همچنان 9800 نيروي خود را در اين کشور حفظ خواهد کرد. رييس جمهوري امريکا با تاکيد بيان داشته است که اجازه نمي‌دهد افغانستان به پناهگاه تروريست‌هايي تبديل شود که به دنبال حمله به کشورمان هستند. وي در ادامه افزوده است که وضعيت امنيتي در افغانستان هنوز بسيار شکننده است. نظاميان ما در اين شرايط دو مأموريت محدود و مشخص را برعهده خواهند داشت: آموزش نيروهاي افغان و حمايت از عمليات ضدتروريستي. وي در اين زمينه سخنان فراتر از مسئوليت و تصميم کاخ سفيد را بيان داشت. وي گفت:‌ ما به همکاري خود با شرکا و متحدان‌مان ادامه مي‌دهيم تا با برداشتن گام‌هايي در افغانستان پس از سال 2016، با ما همراه شوند. تلاش‌ها براي به ارمغان آوردن پيشرفت و عدالت براي مردم افغانستان نيازمند حمايت مستحکم ايالات متحده است. براي مردم افغانستان که شديدا آسيب ديده‌اند، پاي بندي امريکا به شما براي ايجاد يک افغانستان ايمن، پايدار و متحد هم چنان به طور مستحکم ادامه خواهد داشت.

در پي اين اعلام اوباما دبير کل ناتو نيز حمايت و استقبال خود را از اين تصميم اعلام داشت. اسپوتنيک، ينس استولتنبرگ، دبيرکل ائتلاف نظامي ناتو در اين باره اعلام کرد از تصميم رييس جمهور امريکا به منظور اعمال تاخير در فرآيند خروج سربازان امريکايي از افغانستان حمايت مي‌کند. وي تاکيد ورزيد اين تصميم نمايانگر تداوم تعهد هم‌پيمانان ناتو و شرکاي ما است.

لازم به ياد آوري است که هيات مجلس سناي آمريکا در ديدار با رييس جمهور کشور نيز بر همين مواضع تاکيد ورزيد. در اين ديدار که در ارگ رياست جمهوري کشور انجام شد، هر دو طرف در مورد گسترش همکاري هاي دو جانبه، مبارزه با تروريزم، اوضاع امنيتي افغانستان و منطقه و تداوم کمک هاي آمريکا به افغانستان بحث و تبادل نظر صورت گرفت. رئيس اين هيئت سناتور ميچ مکانل با تاکيد بيان داشت: ما در کنار مردم افغانستان باقي خواهيم ماند و نمي خواهيم تجربه عراق در افغانستان تکرار گردد.در ادامه برخي از حاميان بين المللي افغانستان نيز بسرعت مواضع شان را روشن نموده و از اين سياست واشنگتن حمايت ورزيدند. چنانچه وزارت دفاع آلمان در اين رابطه تاکيد کرد که سربازان اين کشور در افغانستان باقي خواهند ماند. سخنگوي امور دفاعي اين کشور گفت: پايگاه نظامي ارتش فدرال در مزارشريف در شمال افغانستان عامل مهم ثبات در منطقه است. در همين حال ايتاليا نيز از حضور سربازان خود در کشور خبر دادند. متيو رنتسي نخست وزير ايتاليا روز جمعه گذشته بر حفظ نظاميان اين کشور در خاک افغانستان به مدت يک سال ديگر تاکيد نمود.

حال طرح اين موضوع مهم به نظر مي رسد که اعلام استراتژي جديد ايالات متحده امريکا و هم پيمانان بين المللي افغانستان بر بنياد منافع مشترک و متقابل صورت گرفته است. در چنين شرايطي افغانستان چه واکنشي فراتر از استقبال نمودن از ادامه حضور و حمايت بين المللي مي تواند در پيش گيرد؟

به تعبير روشنتر افغانستان از زمره کشورهايي است که در طول تاريخ خويش کمتر توانسته است که از فرصت‌هاي پيش آمده در عرصه داخلي و خارجي بخوبي و بايسته به سود خويش بهره برداري نمايد. سيزده سال گذشته يکي از بهترين نمونه‌هاي است که ادعاي گفته شده را تاييد مي‌نمايد.

با سقوط طالبان و حضور جامعه بين المللي در کشور و سرازير شدن کمک‌هاي بين المللي و اقبال بي‌مانند داخلي اين خوش بيني را بوجود آورد و به شدت آن را تقويت بخشيد که افغانستان بطور قطع دوران تاريک خود را پشت سرنهاده و روزهاي خوش و روشني را استقبال خواهد نمود. اما با گذشت سيزده سال، شرايط آشفته و ناامن کنوني نشان مي‌دهد که آنچه گفته شد يک روياي خام و بي‌بنياد چيزي بيش نبوده است. وضعيت نابسامان کنوني حکايت از آن دارد که سياستمداران کشور با آنکه تجارب تاريخي مهم و بسياري را پشت سرنهاده اند، ولي نتوانستند اين تجارب را در رقم زدن سرنوشت آينده خويش بصورت مطلوب بکارگيرند. سيزده سال گذشته که از فرصت‌هاي طلايي و استثنايي براي کشور محسوب مي‌گرديد در اثر سوء مديريت و عدم صداقت مديران ارشد کشور با کمترين دست آورد سپري گرديد. اکنون کشور و حکومت آن بر سر سفره خالي و با انبوهي از دشواري‌ها و نابساماني‌ها و ناامني‌هاي فزاينده مانده اند. ناگفته نبايد گذاشت که چگونگي کارکرد جامعه بين المللي نيز در افغانستان قابل نقد و بررسي است که پرداختن به آن در اين نوشتار ميسر نيست و به فرصت ديگر واگذار مي‌گردد. اما نکته نهايي اينست که سوء مديريت حکومت افغانستان و عملکرد ناقص جامعه بين المللي در کشور سبب گرديده است که از تجارب بدست آمده و فرصت مناسب فراهم شده استفاده درست صورت نگيرد.

اما در شرايط کنوني که ناامني گسترده از هر سوي کشور را فراگرفته است؛ هم چنين رکود اقتصادي بر چرخ‌هاي اقتصاد جامعه مستولي گرديده است؛ سرخوردگي و نااميدي از آينده مناسب و قابل اعتماد فرد فرد اجتماع را منزوي و نااميد گردانيده است؛ کشور در عرصه بين المللي هر روز به گوشه انزوا رانده مي‌شود و.... در چنين وضعيتي اعلام اين خبر که نيروهاي بين المللي پس از سال 2016 و پايان يافتن عمليات قاطع بازهم به حضور خود در کشور ادامه خواهند داد، فرصت ديگري را فراروي سياستگران و مديران کشور قرار خواهد داد. اين مسئله از آنجا مهم است که گفته شده است که ادامه حضور نيروهاي ناتو با عنوان حمايت همه جانبه در عرصه‌هاي مختلف همراه مي‌باشد. انتظار برده مي‌شود که در فرصت فراهم شده دولتمردان کشور براي ايجاد و تقويت بنيادهاي اقتصادي و اجتماعي و فرهنگي کشور برنامه ريزي دقيق داشته باشند و با انگيزه و رغبت دلسوزانه به منافع ملي و آينده کشور از اين فرصت پيش آمده بهره برداري نمايند. هم چنين جامعه بين المللي نيز با توجه به تجارب سيزده سال گذشته در چگونگي انجام ماموريت خويش تجديد نظر نموده و با رفع کاستي‌ها راهکارهاي مناسب و موثر حمايتي را در پيش گيرند. بنابراين چنانچه از آخرين فرصت پيش آمده در جهت تقويت اراده داخلي و بسترهاي موجود در کشور و تجارب کمايي شده بهره برداري مناسب صورت گيرد مي‌توان در رفتن بسوي آينده روشن اميدوار بود.