برمبناي دستور رييس جمهور محمد اشرف غني، وزيران يا اعضاي حکومت، ملکف اند تابرنامة کاري صد روزة شان را با رسانه هاي همگاني و در حقيقت با مردم کشور در ميان بگذارند.براي مردم ترسيم کنند که در صد روز آينده، مي خواهند چه گام هاي را بردارند. البته در جاي خود اين امر ارزشمند و ستودني است.

 زيرا که نخبگان قدرت و مديران ارشد حکومتي را به پاسخ دهي ملزم مي کند و از اين رهگذر، حکومت مردم بيشتر معنا مي يابد.

حالا بحث اين است که وزيران چه نوع مباحث را به عنوان برنامه هاي شان طرح و ارائه کنند تا قادر به برداشتن گام هاي عملي شوند؟

به عبارت ديگر، وزيران چه وعده هاي بدهند تا توان پاسخ گويي را داشته باشند؟ وعده هاي کلان يا خرد؟

تا به حال وزارت خانه هاي ارشاد، حج و اوقاف، تجارت و صنايع، مخابرات، عدليه و...... برنامه هاي کاري شان را در صد روز نخست، اعلان کرده اند.

روز گذشته وزارت امور داخله برنامة کاري صد روزه اش را اعلان کرد؛ آغاز روند خلع سلاح گروه هاي مسلح غير مسوول، مبارزه با فساد، کاهش تلفات پوليس و مطالعه روي گروه هاي تروريستي نوظهور از جمله برنامه هاي کاري اين وزارت در صد روز خواهد بود.

چگونگي اعلام برنامه هاي کاري وزيران، يک واقعيت تلخ جامعة ما را بازگو مي کند.

زمان که مرام نامه هاي احزاب سياسي، سازمان هاي اجتماعي و اقتصادي را مطالعه کنيم، اهداف آرماني و ايده آل به صورت جدي به چشم مي آيد.

 در اين صورت اگر به آن اهداف آرماني و ايده آل عمل شود، بدون ترديد که شاهد تحقق جامعه آرماني و ايده آل خواهيم بود.

سازمان ها و شرکت هاي اقتصادي ـ اجتماعي که در کشور فعاليت مي کنند، همه از برنامه هاي مشخص و کادرهاي مجرب سخن مي زنند.

 اگر دانشگاه/ پوهنتون خصوصي يا مکتب خصوصي است از برنامه هاي درسي و آموزشي به روز/ آبديت، اساتيد مجرب و ورزيده و امکانات تجهيزات مدرن سخن مي گويند، اما زمان که مراجعه شود، فيصدي کم از وعده هاي داده شده به چشم مي آيد.

سازمان ها و نهادهاي دولتي نيز شعارهاي کلان و جذاب سر مي دهند، اما کارآمدي اندک را مردم مشاهده مي کند.

اين نوشتار مي خواهد اين نکته را مطرح کند که کلان گويي در آغاز کار سازمان ها و مديران ارشد، تبديل به يک رويه و عرف در فرهنگ مديريتي ما تبديل شده است.

زمان که مدير و رييس يک سازمان خصوصي يا دولتي، برنامه هاي اش را اعلام مي کند و حتي زمان که نامزدان رياست جمهوري و نامزدان عضويت در پارلمان جهت کسب راي تبليغات مي کنند، هر چه دل شان خواست مي گويند و در بروشورها نوشته و در ميان مردم پخش مي کنند.

  اما بعد از گذر زمان قادر به اجرايي کردن و عمل به آن ها شعارها و وعده هاي گفته شده و نوشته شده نبوده و در ميان مردم به عنوان مسوولين بي کفايت معرفي مي شوند.

بنابراين، به نظر مي رسد که وزيران و دست اندرکاران آن ها در گزينش مباحث به عنوان برنامة کاري در صد روز، از دقت نظر لازم کار نمي گيرند.

 با تمام احترام به همة وزيران که برنامه هاي کاري شان را مطرح کردند و خواهند کرد، با تاسف اعلان برنامه نيز مانند خيلي موارد ديگر در اين سرزمين ساده گرفته مي شود.

به نظر مي آيد که همة نامزد وزيران برنامه هاي کلان را به عنوان برنامه هاي صد روزة شان گزينش کرده اند که عملي کردن برخي از آن برنامه ها دشوار مي نمايد.

ظاهرا که رييس جمهور غني بار سنگين انتقادها را از شانة خودش به گونه اي برداشته است.

در حال که وخامت وضعيت امنيتي، نا به ساماني هاي اقتصادي و چالش هاي عديدة ديگر، انتقادهاي شديد شهروندان را متوجه شخص ايشان مي کرد،

 از اين رهگذر، خواسته است وزيران را به عنوان مسوولين معرفي کند.

 البته مسوول هستند. اما اعلان برنامة کاري و پاسخ گو بودن آن به مردم به نظر نمي رسد که از جنبة حقوقي لازم برخوردار باشد.

نظام سياسي کشور، دموکراسي نمايندگي است.

مردم رييس جمهور و نمايندگان پارلمان را به عنوان نمايندگان شان بر مي گزينند.

رييس جمهور به عنوان مسوول و مدير درجه اول و نمايندگان پارلمان به عنوان ناظر بر اعمال حکومت.

 از اين رو، اگر قرار است وزيران مورد بازپرسي قرار گرفته و از کارکردهاي شان پاسخ دهي داشته باشند، همان پاسخ دهي در برابر پارلمان کفايت مي کند.

به هر صورت به نظر مي رسد که رييس جمهور، خواسته است انتقادهاي شديد را از سر شانه هاي خود دور کرده و به شانه هاي وزيران اش منتقل کند.

کلان بودن و آرماني بودن برخي از برنامه هاي وزيران در صد روز کاري، پرواضح است که عملي نشدن و اجرايي نشدن را در پي دارد.

 وقت يک وزير در برابر ملت تعهد مي کند که در صد روز کاري، با فساد مبارزه مي کند،

 اصلاحات لازم را اعمال مي کند و...... اما قادر به انجام اش نگردد، در برابر مردم بي پاسخ خواهد ماند.

   اين امر، بي اعتمادي مردم نسبت به دولت مردان و مديران ارشد حکومتي را به دنبال خواهد داشت.

در اين صورت مردم نسبت به ظرفيت دولت مردان بي باور مي گردند. از اين پس به هر پيمانة که رييس کشور يا وزيران از برنامه و تدبير و وعده هاي مهم سخن زنند، مردم با ديد بي اعتمادي خواهند نگريست.

از اين روي، به نظر اين نوشتار، بهتر است که وزيران محترم، در گزينش مباحث به عنوان برنامه هاي کاري شان در صد روز، از دقت نظر لازم کار گرفته و مباحث را در برنامة صد روزة شان جاي ندهند که قادر به انجام آن نمي گردند.

طرح برنامه هاي کلان و وعده هاي جذاب ممکن است در هنگامة اعلان خوشايند باشد.

براي وزير و وزارت ميان رسانه ها و مردم جايگاه ويژه باز نمايد و همه از طرح برنامه هاي کلان اين گونه برداشت کنند که مدير شايسته و کارکن در راس فلان وزارت خانه قرار دارد.

 اما بايد به خاطر سپرد که برنامه نيازمند عمل و برداشتن گام هاي عملي است.