صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۱۰ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

روابط متوازن باکشورهای همسایه، تقویت روند صلح و ایجاد کمربند دفاعی در برابر تروریسم

-

روابط متوازن باکشورهای همسایه، تقویت روند صلح و ایجاد کمربند دفاعی در برابر تروریسم

محمد اشرف غنی رئیس جمهور روز یک شنبه به ایران سفر کرد و در آن جا مورد استقبال حسن روحانی رئیس جمهوری ایران قرار گرفت. این سفر در حالی صورت می گیرد که به لحاظ امنیتی و سیاسی افغانستان در برابر دو گزینه صلح و جنگ قرار دارد؛ از یکسو به اثر تلاش های که دولت برای قانع ساختن و جلب همکاری کشورهای چون عربستان، امارات، پاکستان و چین برای آغاز روند صلح انجام داده، کشور، در انتظار به کار افتادن موتور این گفتگوهاست، از سوی هم باتوجه به حرکت های افراطی و بنیادگرایانه ی که در سطح منطقه تحت نام داعش شروع شده و این گروه دارد در افغانستان نیز به جلب وجذب گروه های افراطی و راه اندازی عملیات های تروریستی می پردازد، تهدیدهای امنیتی را نیز برای مردم افغانستان آلارم می زند، که حکایت از حملات احتمالی تروریستی و جنگ های سختی می کند. طوری که دیده می شود با گرم شدن هوا و از بین رفتن موانع طبیعیِ فرا راه جنگ، در این روزها حملات هراس افگنانه و تروریستی گروه های تندور افزایش یافته و از مردم افغانستان قربانی می گیرد.

به این صورت، دولت در برابر دو راه کاملاً مهم اما متفاوت قرار دارد. یکی صلح و دیگر جنگ است؛ مسایلی که عوامل داخلی آن نسبتاً یکسان و مشابه ولی عوامل خارجی آن متفاوت و ناهمگون است. نکته اساسی در رابطه به این مسایل هم این است که راه مقابله با عوامل خارجی- منطقه ای این پدیده ها(که می تواند افغانستان را در جنگ و یا صلح یاری رساند) به مراتب مهمتر و پیچیده تر است از راه مقابله با عوامل داخلی(کسانی که تحت عناوین مختلف علیه دولت و ملت افغانستان می جنگند). چه این که تروریسم و بنیاد گرایی یک مساله منطقه ی و فرامرزی است و لذا، برای این که دولت با کسانی صلح بکند و یا با کسانی بجنگند، همکاری های منطقه ی برای رسیدن به هدف یک ضرورت است. این مامول بدان جهت مهم است که تروریستان که هر روز مردم را به خاک و خون می کشانند و یا به صورت مدام و معنادار شهروندان را به خاطر برآورده شدن خواست های شان به گروگان می گیرند، نیروهای خودجوش بومی نیستند که مثلاً برای جهاد دست به اسلحه برده باشند، بلکه آنان تروریستانِ اند که به گفته رئیس جمهور پیشین «اصلحه بیگانه ها را بردوش دارند» و نیز به گفته عبدالرب رسول سیاف یکی از رهبران جهادی، «آنان اختیار از خود ندارند، چون که مزدور اند». از این رو، توقع داشتن تصمیمِ مستقلانه از سوی گروهای افراطی، یک توقع دقیق نیست؛ تروریستان که در جلال آباد، بدخشان، خوست، پکتیا، میدان وردگ، غزنی و سایر نقاط کشور دست به دهشت و ترور می زنند و مردم را به گروگان می گیرند، صف شان مشخص است.

بنابراین، حالا، بهتر است که دولت در برنامه های که برای صلح و ثبات دارد جدیت و دقت بیشتر به خرچ دهد. در قدم اول، موضوع صلح با طالبان که از سوی پاکستان نوید داده شد و حتی زمان آن نیز اعلان گردید باید روشن شود. پاکستان پس از آن که اعلان کرده طالبان برای گفتگوهای صلح آماده است، عملاً هیچ گام مشخصی را برای عملی سازی این وعده برنداشته است. اگرچه در بخش اقتصادی وعده های را برای افغانستان داده است، اما در بخش امنیتی در کنار امیدواری را که برای دولت منتقل کرده، جنرالان خانه نشین و باز نشسته آن همواره با پیش کشیدن کارهای که در حمایت از طالبان پاکستان انجام داده است، دولت و مردم افغانستان را تهدید می کنند که اگر این بار کابل از دل آنان راه نرود، بازهم از طالبان و هراس افگنان حمایت کرده و نیز به خاطر وحشت و دهشت که آنان با حملات انتحاری، کشتن مردم بیگناه و تخریب منابع عام المنفعه راه  می اندازند، کف خواهند زد. بدین لحاظ،پاکستان باید برای تقویت و دوام حسن نیت وفضای همکاری که بین دو کشور ایجاد گردیده اقدامات روشن و عملی را در راستای گفتگوهای صلح بردارد و هم چنان جلوکسانی را که در این شرایط حساس با پخش و نشر موضوعات حساسیت برانگیر و نفرت انگیر بین مردمان دوکشور ناراحتی ودوری ایجاد می کنند، بگیرد.

در غیر آن، ادامه بی ثباتی در افغانستان، ادامه بی ثباتی در منطقه خواهد بود. همان گونه که کودکان افغانستان مورد حملات بی رحمانه و تروریستی قرار میگرند، کودکان پاکستان نیز مورد حملات تروریستی قرار خواهند گرفت، چنانچه که تاحالا شده است. این بدان معناست که تروریسم خوب و بد ندارد، بلکه تروریسم وافراط گرایی، یک معضل منطقه ی است که ضرر آن به همه می رسد. ضررهای که تروریسم بر امنیت، اقتصاد و همزیستی منطقه ی ایجاد کرده، چیزی نیست که آن را کسی منفعت خود بداند و به خاطر آن بر طالبان کف بزند. پس خوب است که کشورهای منطقه به جای بازی های معنا دار و زور گویی با صداقت و همکاری برای مبارزه با افراط گرایی و تامین ثبات در منطقه تلاش نمایند.

آن چه که در این خصوص برای دولت افغانستان مهم و اساسی می نماید، جهت گیری سیاست و موضع است که بر اساس آن بتواند چالش ها و موانع فرا راه صلح و ثبات در کشور را بر دارد و زمینه را برای تقویت ثبات و رشد اقتصادی کشور فراهم سازد.

از آن جای که فعلاً کشور همزمان با دو گزینه جنگ و صلح مواجه است و کشورهای منطقه هم به صورت مستقیم یا غیر مستقیم مورد تهدید تروریسم و بنیاد گرایی قرار دارند، خوب است که دولت در قسمت روابط خارجی و بهره برداری از فرصت های منطقه ی، با ایجاد توازن در روابط با کشورهای منطقه(که با یکدیگر روابط متضاد و یا یکسان دارند)، فضای سیاسی و منطقه ی را به نفع افغانستان مدیریت کرده و راه را برای تقویت ثبات و تحقق صلح در کشور هموارسازد.

برای رسیدن به صلح و ثبات، همان طوری که افغانستان با دو گزینه ی جنگ و صلح مواجه است، از هردو گزینه برای دستیابی به صلح و ثبات در کشور استفاده گردد؛ طوری که هم از همکاری ها و تلاش های منطقه ی برای تقویت روند صلح استفاده شود و هم از اراده ی همکاری کشورهای منطقه و جهان با افغانستان در زمینه مبارزه با تروریسم برای شکست عوامل نا امنی و تقویت ثبات استفاده گردد، البته چیزی که در این جا مهم است، ایجاد موازنه بین کشورها است و موازنه هم چیزی نیست که تنها با وعده و امید ایجاد گردد بلکه دولت باید توازن روابط خود با کشورهای منطقه را بر اساس  منافع ملی مردم افغانستان و عملکرد و راستی آزمایی کشورهای منطقه برقرار سازد. که به این صورت می توان، از هردو فرصت با محور قرار دادن صلح و ثبات منطقه ی که بنیاد منافع جمعی را در سطح منطقه تشکیل می دهد، استفاده کرد:

استفاده از همکاری های منطقه ی برای برای تقویت روند صلح؛

از فرصت های که در سطح منطقه برای تقویت روند صلح در کشور ایجاد گردیده باید به صورت اساسی و فوری استفاده گردد. زیرا اولاً، میزان همکاری های منطقه ی در این خصوص که طالبان را وادار به گفتگوهای صلح کرده باشد به این حد نبوده است، و ثانیاً، حرکت های بنیادگرایی جدید، تهدید های جدید را به میان خواهد آورد، که برای مقابله با آن تهدید ها حد اقل نباید دیگر معضل بنام طالب وجود نداشته باشد.

استفاده از همکاری های منطقه ی برای مبارزه با هراس افگنان و تقویت ثبات؛

زمینه و فرصت های که در سطح منطقه و جهان برای مقابله با تروریسم وجود دارند، نیز نظر به رشد افراطیت و بنیادگرایی در سطح منطقه بسیار مهم و اساسی می باشد. به ویژه این که دولت جمهوری اسلامی افغانستان در یک مقیاس کلان  تلاش های را برای راه اندازی روند صلح آغاز شده است، وطبعاً، روند صلح بدون برداشتن موانع و چالش های که وجود دارد ویا موانعی که به تازگی تحت عنوان داعش سر بر می آورد، پیروز نخواهد بود.

پس خوب است که دولت درکنار کمک ها و تعهدات جامعه ی جهانی که برای مبارزه با تروریسم برای افغانستان داده اند، از همکاری ها و فرصت های منطقه ی نیز استفاده نماید. همکاری منطقوی می توانند یک حلقه و کمبربند دفاعی خوبی در برابر تروریستان ایجاد کند که می توان به وسیله ی آن هم ثبات و آرامی را در افغانستان و منطقه تامین کرد و هم با معضل چون مواد مخدر مبارزه کرد. روسیه، هند و ایران کشورهای قدرت مندِ منطقه ی است که می توانند در این راستا افغانستان را یاری رسانند. اما مساله ی که باعث می شود افغانستان از همکاری های آن ها به خوبی استفاده نتواند، مشکلات است که روسیه با امریکا، هند با پاکستان و ایران با عربستان دارد.

اکنون، این کار کابل است که چگونه می تواند برای تامین صلح و ثبات، بین این قدرت های که روابط متضادی بایکدیگر دارند، با افغانستان، فضای مشترک همکاری به وجود بیاورد که از طریق آن صلح و امنیت در سراسر منطقه تقویت بخشیده شود.

دیدگاه شما