سياست با رقابت سياسي به گونة جدي پيوند يافته است. رقابت روح و جوهرة سياست است. بدون رقابت اصلا نمي توان از سياست سخن گفت. رقابت در دنياي سياست، به كم ياب بودن قدرت اشاره مي كند. برسر منابع كم ياب رقابت هاي جدي جريان دارد؛ رقابت هاي كه ميان سرمايه گذاران در داخل و خارج و نيز رقابت هاي كلان كه ميان كشورها برسر منابع اقتصادي و بازارها وجود دارد. گروه هاي متفاوت در جامعه هاي سياسي هستند كه در صدد كسب قدرت هستند. اما چون قدرت بايد در اختيار يك نخبه و يا يك جناح سياسي باشد، همواره رقابت بين جناح هاي سياسي دوام دارد. هر جناح و هر نخبة سياسي مي كوشد خود را مطرح و رقيب اش را منزوي كند.

جامعة سياسي افغانستان سرزمين رقابت سياسي عريان، برهنه و خشونت مدار بوده است. سلاطين و شاهان تلاش كردند رقيب هاي شان را به صورت كلي از صحنه حذف كنند. از اين رهگذر با نيزه و شمشير و يا با توپ و تانك به استقبال رقيب ها رفته اند. رويكرد رقابت سياسي خشونت مدار را مي توان در دروان جهادگران هم ديد و در دوران طالبان شديدتر شد.

اما پس از سقوط امارت طالباني و رخ كشيدن نظام جمهوري اسلامي كه دست كم آزادگي را براي مردم نويد داد، رقابت هاي سياسي نيز مسالمت آميز و نرم شده است. خواست جناح هاي سياسي همان كه بود، است؛ كسب قدرت سياسي. اما ديگر از دست زدن به خشونت و فشار دادن دكمه هاي تفنگ سخن به ميان نمي آيد.

تا به حال سه بار انتخابات به معناي رقابت سياسي ميان جناح هاي سياسي و گزينش يكي از آن ها از جانب مردم، برگزار شده است. در انتخابات اول جنبه هاي رقابتي كم رنگ بود كه حامدكرزي برنده شد، در انتخابات دوم، رقابت پررنگ تر شد ولي بازهم كرزي پست اش را حفظ كرد و در انتخابات سوم، به اوج رسيد.

رقابت هاي بيروني ميان جناح هاي سياسي كه در دو طرف معادله قرار گرفته بودند، روز يك شنبه 30 سنبله به پايان رسيد. رقابت سخت و جان كاهِ بود. جان كاه به خاطر فشارهاي كه به مردم وارد كرد. جامعة افغانستان از بي كاري براي هميشه رنج برده و همواره فقير و بي بضاعت هستند، اما رقابت هاي سياسي دو جناح، بيشتر مردم را فشار داد.

سر انجام نه برندة برنده و نه بازندة بازنده. يكي رييس جمهور و ديگري رييس اجرايي شد. قدرت حكومتي بين دو جناح تقسيم گرديد. موافقت نامه سياسي با تلاش هاي امريكا، كرزي و نخبگان جهادي كه بازيگران سياسي فضاي كنوني هستند، به امضا رسيده و بدون فاصله، كمسيون انتخابات نتيجه را اعلام كرد. با امضاي موافقت نامه سياسي و با اعلام نتيجه انتخابات اما بدون ارائه رقم راي هاي دو تيم، رقابت هاي بيروني بين جناح هاي سياسي پايان يافت و اما رقابت هاي دروني به تازگي شروع شده است.

بدون ترديد اكنون بگو مگوها، چانه زني ها و شايد تنش هاي سياسي در درون دو جناح جريان دارد. هر نخبه و جريانِ خود را قوي تر معرفي كرده و ضمن ترسيم نقش پررنگ اش در كسب راي، خواستار امتياز كلان تر و سهم گيري بيشتر تر است. مشكل اصلي كه دو جناح دارد، وعده هاي گرم در دروان مبارزات سياسي و جذب نيروهاي ذي نفوذ و قلتِ كرسي هاي حكومتي در زمان كنوني ست. در دوران مبارزات انتخاباتي هر نخبه و جريان را وعده سپرده اند كه ما سهم كلان را به شما خواهيم داد، اما حالا شايد گير مانده اند كه بين تقاضاهاي بيشتر و كرسي هاي كمتر چگونه جمع كنند.

اين وضعيت باعث مي گردد كه رقابت هاي سياسي نيروهاي بازيگر در درون هر دو جناح آغاز و به اوج خود رسد. هر نخبه و نيروي سياسي خواهد كوشيد تا خود را بالا كشيده و رقيب اش را به حاشيه راند. در اين صورت مي تواند سهم قابل ملاحظة را كمايي كند.

بيم و هراس كه وجود دارد، تنش آلود شدن رقابت هاي سياسي درون تيمي بين دو جناح است. مبادا نيروهاي سياسي شامل در هر دو جناح، برسر تقسيم قدرت بين هم به توافق نرسند. اگر دو رييس قادر به چانه زني نباشند و توانايي اقناع سازي را نداشته باشند، بدون ترديد نيروهاي سياسي كه در عرض هم ايستاده اند به نوبة خود با يك ديگر رو به رو خواهند شد و شايد روابط شان با شخص اول نيز تنش آلود گردد. از اين رهگذر فضاي سياسي بار ديگر شاهد پيدايش بحران سياسي تازه خواهد بود. البته ممكن است مانند تنش هاي سياسي بيرون تيمي كلان و تهديد زا نباشد، اما بدون ترديد وضعيت را بي ثبات خواهد ساخت. نكتة اجرايي ساختن مفاد توافق نامة سياسي بين دو جناح است. اگر تنش هاي سياسي درون تيمي آغاز گردد، بدون ترديد، معادلات و در نهايت وزنه هاي سياسي دو طرف تغيير كرده و تعهدات نسبت به اجرايي ساختن مفاد توافق نامه سست خواهد شد.

به هر حال، اميدواري كه وجود دارد اين است كه دو رييس با در نظر گرفتن واقعيت هاي سياسي، مصلحت ها و با چانه زني و اقناع سازي قادر به پيشگيري از بروز هر گونه بحران سياسي ديگر گردند. همان گونه كه تركيب حكومت در سطح ملي نماد ملي تعريف شده و نام اش را وحدت ملي نهاده اند، امتيازدهي ها و سهم دهي هاي سياسي كه در درون تيم ها نيز صورت مي گيرد، بايستي نماد از وحدت ملي و حضور همة گروه هاي قومي در ساختار قدرت باشد.

اما اگر دو رييس، تيمي و جناحي عمل نكرده و اسير گرايش و بينش هاي قوم مدارانه گردند، وضعيت امنيتي به شدت تهديد آميز تر از تنش سياسي ميان دو جناح مي گردد. هر دو سرگرم رقابت ها و چالش هاي دروني خود بوده و تصميم گيري در مورد مسايل عمومي و كلان كشوري در تاقچة بلند اداره باقي خواهد ماند. آن گاه گذشته از اين كه فرصت هاي بازسازي و نوسازي مي سوزد، فرصت طلايي براي حمله ها و تهاجم هاي دشمن فراهم مي شود. آنان از كشيدگي هاي نظامي كه از كشيدگي هاي سياسي مايه مي گيرد، استفاده نموده و تهديدهاي را كلان را خلق خواهند نمود.