کمپ مانوس در کشور پاپوا گینی نو موقعیت دارد. درین کمپ صدها پناهجو زنده گی میکنند که در میان انان شماری زیادی از شهروندان افغانستان نیز شامل هستند. این پناهجویان کسانی اند که تلاش کرده اند با استفاده از راه های غیر قانونی وارد استرالیا شوند ، اما روزگار سرنوشت انها را به این جزیره کشانده است.

پاپوآ گینهٔ نو کشوری است که در اقیانوس آرام موقعیت دارد. این کشور از نیمه خاوری جزیره گینه نو و شمار زیادی از جزایر دور از ساحل تشکیل شده‌است. جمعیت این کشور در حدود ۶ میلیون نفر و زبان رسمی ان انگلیسی است. پاپوآ گینه نو کشوری فقیر و کاملاً روستایی است و تنها ۱۸ درصد مردم آن شهرنشین هستند و بسیاری از نقاط آن را هنوز جنگل‌های دست‌نخورده و زیستگاه قبایل ابتدایی تشکیل می‌دهد.  

نام کشور پاپوا گینه نو اخیرا بیش از هر زمان دیگر رسانه ی شده است. اکنون نام این کشور کوچک در میان مردم افغانستان نیز زبان به زبان میشود. حضور ده ها شهروند افغان که درکمپهای این کشور زنده گی میکنند ، این کشور را برای افغانها نام اشنا ساخته است.

در ماه اگیست سال دوهزار وسیزده حکومت استرالیا با حکومت گینی نو توافقی را امضا کرد که به اساس ان پناهجویانی که با استفاده از کشتی وبصورت غیر قانونی وارد استرالیا میشدند به خاطر پروسس درخواست های پناهنده گی شان به این کشور فرستاده میشدند.

بتاریخ اول اگیست سال دوهزار وسیزده  وزارت مهاجرت استرالیا اعلام کرد که به اساس توافقنامه با دولت پاپوآ گینه نو، نخستین گروه از پناهجویانی که با قایق و به طور غیرقانونی به این سواحل این کشور وارد شده بودند، با هواپیما به جزیره مانوس، متعلق به گینه نو، فرستاده شدند. این گروه شامل حدود چهل نفر بود که اکثر آنان را پناهجویان ایرانی و افغان تشکیل می دادند. این افراد تا قبل از پرواز به جزیر مانوس، در بازداشتگاه پناهجویان در جزیره کریسمس، از سرزمین‌های تحت حاکمیت استرالیا در اقیانوس هند، نگهداری می‌شدند.

حکومت استرالیا هدف ازین تصمیم را تلاش برای منصرف کردن پناهجویان از سفرهای غیرقانونی به این کشور وجلوگیری از تلفات پناهجویان در مسیر استرالیا عنوان کرده بود. حکومت استرالیا همچنین گفته بود که تمامی پناهجویانی که به کمپ مانوس فرستاده میشوند دیگر چانس ورود به خاک استرالیا را نخواهند داشت.

مقامات استرالیایی میگفتند پناهجویانی که به پاپوا گینه نو فرستاده میشوند حتی در صورتی که شرایط پناهنده گی را هم داشته باشند برای همیشه درین جزیره مسکن گزین خواهند شد.

در حال  حاضر حدود سیزده صد پناهجو در کمپ مانوس در کشور پاپوا گینی نو نگهداری میشوند. تعدادی زیادی ازین پناهجویان افغانی هستند اما از کشورهای دیگر مانند پاکستان ، عراق ، ایران وسوریه نیز کسانی هستند که درین کمپ ها نگهداری میشوند. پناهجویانی که در ین کمپها به سرمیبرند از وضعیت رفاهی وبهداشتی این کمپ ها به شدت ناراض هستند. انان میگویند که به امکانات رفاهی وبهداشتی دسترسی ندارند. انان بارها دست به اعتراض زده وخواهان بهبود وضعیت این کمپ ها شده اند. با وجودکه حکومت استرالیا نیز قول داده است که وضعیت این کمپ ها را بهبود خواهد بخشید اما تا اکنون کدام تغییری در وضعیت زنده گی پناهجویان درین کمپ ها عملا مشاهده نشده است.

پناهجویان درین کمپ ها همچنین بارها تلاش کرده اند که ازین کمپ ها فرار کنند اما تا اکنون کسی موفق نشده است که خودش را ازین جزیره بیرون بکشد.  در مواردی هم اعتراضات پناهجویان به خشونت منجر شده است که در نتیجه ان تعدادی از پناهجویان مجروح و یا حتی جانهای شانرا از دست داده اند.

 حدود دوماه قبل در نتیجه اعتراضات پناهجویان در کمپ مانوس که منجر به خشونت ودرگیری نیز دستکم یک پناهجو کشته و هفتادو هفت تن دیگر نیز مجروح شدند. تا اکنون مشخص نشده است که این پناهجو که هویت ایرانی داشت از سوی چه کسی مورد ضرب قرار گرفته وکشته شده است اما مقامات مسئوول در پاپوا گینه نو گفتند که پناهجویان تلاش میکردند که از کمپ فرار کنند وزمانی که پولیس مانع فرار انان شد، انان با پولیس درگیر شدند.

این رویداد با واکنشهای تند مدافعان حقوق بشر و حقوق پناهجویان روبرو شد. بسیاری از نهادهای مدافع حقوق مهاجرین حکومت استرالیا به کم توجهی درقبال پناهجویانی که درین کمپ زنده گی میکنند متهم کردند.  به دنبال مرگ این پناهجو٬ وزارت خارجه ایران نیز سفیر استرالیا در تهران به این وزارت خانه احضار نموده و نسبت به بد رفتاری واعمال خشونت علیه پناهجویان اعتراض کرد.

بدنبال اعتراضات گسترده مدافعین حقوق بشر وحقوق پناهجویان از وضعیت زنده گی پناهجویان در کمپ مانوس، بتاریخ بیست ویکم ماه مارچ تونی ابوت نخست وزیر استرالیا برای دو روز به کشور پاپوا گینه نو سفر نموده و ازنزدیک کمپ های پناهجویان را مورد بررسی قرار داد. هدف از سفر تونی ابوت به کمپ مانوس بازدید از پناهجویان وتلاش برای حل معضلاتی که پناهجویان با ان روبرو اند خوانده شده است. تونی ابوت درین سفر با پیتر اونیل نخست وزیر پاپوا گینه نو نیز صحبت نمود.

تونی ابوت میگوید که اکثر پناهجویانی که اکنون درین کمپ نگهداری میشوند مهاجر واقعی نه ، بلکه مهاجرین اقتصادی هستند. به اساس تعریف سازمان ملل متحد ، مهاجر واقعی به کسی گفته میشود که به دلایل سیاسی ، امنیتی ، نژادی وعقیده تی مجبور شوند کشور شانرا ترک گویند. اینگونه افراد ازسوی سازمان ملل متحد کمک میشوند تا در کشوردیگری اسکان داده شود اما مهاجرین اقتصادی ازین امتیازات بهره مند شده نمیتواند. به همین دلیل احتمال دارد که تعدادی زیادی از پناهجویان که در حال حاضر در کمپ مانوس هستند دوباره به کشورهای شان باز گردانده شوند.

از سویی هم نخست وزیر پاپوا گینه نو گفته است که کشورش حاضر است تعدادی از پناهجویان را که پناهجوی واقعی تثبیت شوند برای همیشه در پاپوا گینه نو اسکان دهد. پیتر اونیل نخست وزیر پاپوا گینه نومیگوید که پارلمان این کشور تلاش میکند که زمینه های قانونی اسکان پناهجویان درین کشوررا به زودی مهیا سازند که به این ترتیب مهاجرین واقعی تثبیت و درین کشور اسکان گزین خواهند شد. نخست وزیرپاپوا گینه نو  همچنین گفت که تصامیم نهایی درین خصوص تا ختم می یا اوایل ماه جون گرفته خواهد شد.

کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهنده گان و سازمان عفو بین الملل هردو از تاخیر در بررسی درخواست های پناهجویان در کمپ مانوس ووضعیت رفاهی پناهجویان درین کمپها انتقاد کرده اند. اسکات موریسون وزیر مهاجرت استرالیا در واکنش به انتقاد این دو نهاد بین المللی گفته است که استرالیا تلاش میکنند که در خواست های پناهنده گی پناهجویان در کمپ مانوس به زودی ترین فرصت نهایی شود تا انانی که مستحق پناهنده گی نیستند در اسرع وقت دوباره به کشورهای شان باز گردانده شوند. از سویی هم وزیر خارجه پاپوا گینه نو گفته است توافقی که در ماه اگیست سال گذشته با حکومت استرالیا در مورد انتقال پناهچویان به کمپ مانوس اتخاذ شده بود ، برای یکسال دیگر نیز تمدید شده است.

پناهجویانی که به صورت غیر قانونی وارد استرالیا میشوند سرنوشت غم انگیزی  دارند. انان سختی های فراوانی را تحمل میکنند وپولهای هنگفتی را به مصرف میرسانند تا خودشانرا به ابهای استرالیا برسانند. بارها اتفاق افتاده است که کشتیهای حامل پناهجویان در مسیر استرالیا غرق شده است. طی دوازده سال گذشته صدها پناهجو هنگام سفر به سوی استرالیا در ابها غرق شده وتعدادی هم ناپدید شده اند که تا اکنون از سرنوشت انان خبری در دست نیست.