تاريخ سیاسی کشور فرازونشيب‌های بسیاری در خود جای داده است. یکی از آن موارد دقت و تأمل بر رویدادهای است كه در ماه حوت اتفاق افتاده است. چنددهه پیش اتحادجماهير شوروي سابق در موقف و جایگاه سياسي، نظامي و اقتصادي یکی از مهم ترین و تاثیرگذارترین قدرت‌های جهان در ردیف امریکا قرار داشت. اراکین کرملین بنابرخصلت کشورگشایی یا آنچه به آن گسترش انقلاب کبیر پرولتری و سوسیالیستی نام نهاده بودند، همه روزه و در هرماه و هرسال كودتاها و حوادثي را به نفع نظام كمونيستي در هر كشور وسرزميني که اراده می نمودند راه اندازي مي‌كردند. آنان بدین باور بودند که كمونيزم آخرين مرحله حيات تكاملي بشر است كه خواه ناخوا و در اثر جبرتاریخ جوامع بشري را رهبري مي نمايد و تاريخ هرگز به عقب برنمي‌گردد.

از جمله كشورهاي كه در دام گسترده کرملین نشینان قرار گرفت و عناصر وابسته به آنان با طرح یک کودتای خونین قدرت را بدست گرفتند افغانستان بود. هفت ثور سال 1357 کودتای خونینی برضد محمدداودخان رئیس جمهور وقت کشور بدست گروه‌های سیاسی طرفدار مسکو بنام حزب دموکراتیک خلق افغانستان که متشکل از دو جناح حزب خلق و حزب پرچم بودند بوقوع پیوست. در نتيجه اين كودتاي خونین و در اثر بکاربستن سیاست‌های خام و بی بنیاد زمامداران تازه بدوران رسیده هزاران تن از شخصيت‌هاي علمی و سیاسی و اجتماعی دستگیر و روانه زندان‌هاي رژيم گردیده و هزاران تن دیگر طي محاكمه‌های به اصطلاح انقلابي و صحرايي به جرم مخالفت و براندازی نظام خلقی محکوم و به شهادت رسيدند؛ از همه فاجعه بارتر اینکه هزاران تن ديگر یا به طور دسته جمعي زنده بگور شدند یا اینکه بدون سرنوشت و گمنام ناپدید شدند.

وقوع کودتای هفت ثور و اعمال سیاست‌های ضدخلقی سبب گردید که وقایع و رویدادهای دیگر در تاریخ کشور نطفه به بندد. ازجمله آن شروع قیام‌های مردمی و نیز اشغال افغانستان توسط نيروي هاي تا دندان مسلح شوروي سابق در 6 جدي 1358. درست سی و پنج سال پيش در چنين روزهایي در غرب کشور يعني شهر هرات باستان در اثر شدت یافتن نارضایتی مردم بخاطر رفتار و سیاست‌های ضدمردمی رژیم وقت قيامي عليه حكومت كمونيستي وقت شکل گرفت كه نه تنها در نوع خود در تاریخ کشور بي‌نظير بود، بلكه نقطه آغازي براي شروع دیگر قیام‌های مردمی در سراسر کشو بر ضدرژیم وقت شد. همانطور که یادآور شدیم هنوز از كودتاي خونین هفتم ثور سال 1357 و روي كار آمدن حزب دموکراتیک خلق چندي نگذشته بود كه نشانه‌هاي نارضايتي مردم از حاكمان جديد آشكار شد. دولت وقت به محض روي كار آمدن باورها و اعتقادات ديني و بسیاری از هنجارهای اجتماعی مردم را به تمسخر گرفت که در نتیجه مردم بر عليه چنین سياست‌هاي به اصطلاح اصلاحي دولت واكنش شديد نشان دادند. شروع نارضایتی‌ها و برخی از تحرکات و فعالیت‌های پراکنده در روستاها و نواحی مختلف ولایت هرات سرانجام منجر به این گردید که در 24 حوت سال 1357 قيام تاريخي و بزرگی با شركت اقشار مختلف مردم اعم از روحانيون شيعه و سني، شهري و روستايي، دهقان و كارگران و كارمند بوقوع بپيوندد و نقطه عطفي در تاريخ مبارزات مردم مسلمان افغانستان بوجود آورد. هرچند توده‌های مردم در اين قيام تلفات سنگینی را متحمل گردیدند، ولي اين حركت شجاعانه مردم، رژيم كمونيستي را به شدت وحشت زده كرد و دولت كمونيستي طی یک واکنش انفعالی همراه با کشتار مردم، کشورهای بیرونی را متهم ساخت كه سلاح و امكانات در اختيار مخالفین قرار داده است و آن‌ها را به قيام مسلحانه تشويق كرده است.

هرچند قيام مردم هرات پس از چند روز با بکاربردن نیروهای نظامی بویژه مستشاران و نظامیان روسی بظاهر سركوب گردید، اما این قیام آغازگر گسترش مبارزه و جنگ مسلحانه مردم هرات و دیگر ولایات کشور بر علیه رژیم کمونیستی وقت گردید. از آن هنگام بود كه مردم در سراسر کشور مبارزه را جدي گرفته و فصلي تازه براي مبارزه مردم مسلمان افغانستان ترسیم نمود.

رویدادی دیگر که در تاریخ سیاسی و اجتماعی کشور ما فراموش نشدنی می‌باشد قیام خونین سه حوت مردم کابل در سال 1358 می‌باشد. همانگونه که یاد آورشدیم رژیم کمونیستی پس از آنکه در سرکوب قیام‌های مردم ناکام ماند و از جانب دیگر زمامداران کرملین نیز موقعیت سیاسی و استراتژیک خود را در خطر دیدند خواستند با یک اقدام قاطع و غیر مترقبه به همه این ماجراها خاتمه ببخشند. این اقدام قاطع و غیر مترقبه هجوم به افغانستان و اشغال نظامی کشور بود. دقیقا هنوز چندماهی از حضور نیروهای شوروی در کشور نگذشته بود که بار دیگر مردم افغانستان انزجار و نفرت خود را از اشغالگران بگونه‌های مختلف تبارز دادند. اما این مخالفت‌ها بگوش اشغالگران و عوامل داخلی آنان کارگر نیفتاد، بلکه بر عکس درجهت سرکوب اعتراض ها و قیام ها کوشیدند. سرانجام ادامه چنان رفتاری و گسترش ناامنی، وحشت و دهشت، کشتار شهروندان بی‎گناه، سرکوب روحانیان و مبلغان دینی، و... در نهایت اشغال کشور توسط هزاران نظامی شوروی، همه عواملی شدند تا شهروندان کابل در سراسر پایتخت در نخستین روز ماه حوت 1358 خورشیدی به اعتصاب عمومی دست زنند. این اعتصاب؛ اما پس از دو روز تلاش به ظاهر هیچ نتیجه ‎ای را بدنبال نیاورد و در شب سوم حوت با وجود اعلام قیود شبگردی ده‌ها هزار شهروند کابلی با بلند کردن پرچم‎‌ها و سردادن شعارهای "الله اکبر" خواستار پایان بخشیدن به اشغال کشور از سوی شوروی شدند. از فردای آن روز شهروندان کابل، به جاده‌ها ریختند و شعاری ضد رژیم کمونیستی سردادند. قیام سوم حوت در زمانی اتفاق افتاد که تنها برخی از مردم در دور دست‌ها علیه رژیم وقت و تجاوز ارتش سرخ قیام کرده بودند؛ اما این حادثه توانست هیمنه و قدرت دولت و نظامیان شوروی را به چالش بکشد و به عنوان حماسه ای ماندگار در تاریخ افغانستان ثبت گردد.

هرچند قیام مردم کابل با خونین ترین شیوه سرکوب گردید، اما واقعیت آنست که پس از قیام و حرکت تاریخی مردم کابل، مخالفت‎ و اعتراض‌های مردمی در برابر رژیم کمونیستی و تجاوز ارتش سرخ به کشور شکل جدی ‎تر به خود گرفت و این امر، به گسترش قیام‎های محلی جان تازه‎ ای بخشید، آن‌ها را گسترش داد و در نهایت، جهاد مردم افغانستان پیروز شد، شوروی را زمین گیر ساخت و بسیاری از کشورهای وابسته به آن از سلطه "غول سرخ" رهایی یافتند