در صورت که گروه طالبان قدرتمند است و می تواند تهدیدهای جدیِ را خلق کند و نیز زورمندان محلیِ وجود دارند که در قریه و منطقه ای شان خود حاکم اند، امنیت انتخابات مهمترین نگرانی و پرسش خواهد بود. امنیت مراکز انتخاباتی، انتقال تدارکات لازم، مبارزات انتخاباتی نامزدان و شرکت شهروندان در روز رای دهی، مولفه هایِ اند که مورد تهدید قرار داشته و بیم وجود دارد که طالبان و برخی از زورمندان محلیِ رقیب، امنیت را برهم نزنند.

   این نگرانی از مدت ها قبل، حتی دو سال قبل از برگزاری انتخابات، حس گردیده و این پرسش در اذهان همه به خصوص نیروهای سیاسی مطرح می گردید که آیا نیروهای نظامی و امنیتی کشور می توانند امنیت تمامی مراحل انتخابات را تامین نمایند؟

  تعهداتِ جدیِ از سوی حکومت به ویژه، نهادهای نظامی و امنیتی کشور صورت گرفت و کمک های خارجی نیز، نیاز دانسته نشد. وزارت های دفاع و داخله به عنوان نهادهاینظامیو امنیتی آشکار، آمادگیِ کامل شان را ابراز و از تامین امنیت به صورت جدی اطمینان دادند.

   تعهدات جدی و آهنینِ نهادهای نظامی و امنیتی، یک بار در موقع اعلام مراکز رای دهی مورد شک و تردید واقع شد، چون از تامین امنیت "چهار صد و چهارده" مرکز رای دهی اظهار عجز کردند. اما بار دیگر، اعلام کردند که چندین مرکز تحت تهدید را از تهدیدهای دشمن خارج کرده و تلاش می نمایند، بقیه مراکز تحت تهدید را نیز خارج کنند، اما این سخن مورد استقبال کمسیون انتخابات قرار نگرفت. سه شنبه شب یکی از مناظره های تلویزیونی را تماشا می کردم که تفاوتِ دیدگاه بین یکی از نمایندگان مجلس و سخنگویِ وزارت داخله وجود داشت. سخنگویِ وزارت داخله از امنیت و گُشایش مراکز رای دهی، در یکی از ولایت ها سخن می گفت، اما نماینده آن ولایت، بخش های از سخنان و آمارهای وی را تکذیب می کرد و در مورد تحت کنترل بودن آن منطقه تردید جدی داشت.

    حالا در حالی که چند روز به برگزاری انتخابات مانده و قرار است شهروندان به صورت گسترده در رای دهی شرکت نموده و تیم سیاسی مورد نظر شان را برگزینند، تهدیدهای طالبان نیز جدی تر شده است. در تازه ترین مورد، ذبیح الله مجاهد سخنگویِ گروه طالبان، اعلامیه ایِ را به رسانه ها فرستاده و از شرکت شهروندان در انتخابات هشدار داده است. به نظر مجاهد، انتخابات پدیده امریکایی بوده و فرد مورد نظر آن کشور انتخاب خواهدشد، از این روی کسی که در انتخابات شرکت کند مستحق مجازات خواهدبود.

بنابر این، علی رغم تعهدات جدی و آهنینِ که از سوی نهادهای امنیتی و نظامی سپرده شد، تهدیدهای امنیتی طالبان برجسته می نماید. در حال حاضر که نامزدان ریاست جمهوری در حال مبارزات و نشر برنامه های خود اند، خود مورد سوء قصد قرار گرفته و افراد وابسته به آنها در ولایت ها به قتل می رسند. تا به حال، چند نفر از ستاد انتخاباتی تیم اصلاحات و همگرایی به قتل رسیده و افراد ستاد های تیم های دیگر نیز با تهدیدهای جدیِ امنیتی مواجه اند. گرچند، نهادهای امنیتی، از نبود چالش جدی سخن زده و وضعیت را عادی و طبق انتظار می خوانند، اما واقعیت این است که چالش فراراه فرایند موجود بوده و وضعیت کنونی طبق انتظارات نیست. سخنگویِ وزارت داخله از رُخ ندادن هیچ مشکل و حادثه ایِ سخن می زند، اما مثل اینکه از کشته شدن اعضای ستاد انتخاباتی تیم اصلاحات و همگرایی در ولایت ها گزارش ندارد.

   بنابر این، همان گونه کهامنیت باعث نگرانی بوده و به عنوان پرسش جدی در اذهان شهروندان و نیروهای سیاسی مطرح بود، تاهنوز مطرح بوده و نتوانسته اند که پاسخِ را در یافت نمایند. تیم های انتخاباتی پیش بینی می کنند و نگرانی دارند که تا ختم فرایند انتخابات، چه دشواری ها و حوادث ناگواری را بر جان بخرند و شهروندان نیز در هراس اند که در صورت شرکت در روز رای دهی، چه تهدیدهای را متحمل گردیده و چه آسیب های را نبینند.

پیامدهای تهدیدهای امنیتی

در صورت که نیروهای نظامی و امنیتی، قادر به مهار نا امنی ها به ویژه نا امنی های مربوط به انتخابات نگردیده و وضعیت به همین منوال تداوم یابد، پیامدهای ذیل را به دنبال خواهد داشت:

1 . فراگیر بودن انتخابات: انتخابات باید عام، فراگیر و همگانی بوده و همة شهروندان بتوانند در آن شرکت نمایند، تا بتوان ادعا کرد که "اکثریت مردم" اراده و خواست شان را اِعمال نموده اند. اما در صورت که تهدیدهای امنیتی مهار نگردد، بخش قابل ملاحظة از شهروندان از شرکت در "رای دهی" محروم گردیده و بدین ترتیب همگانی بودن انتخابات به پرسش گرفته خواهدشد.

2 . مشروعیت انتخابات: فراگیر نبودن انتخابات، مشروعیت فرایند را نشانه خواهدگرفت. وقتِ شهروندان در صورت فراهم بودن تمامیِ امکانات و زمینه های لازم در انتخابات شرکت نمی کنند، نمی شود از نبود مشروعیت فرایند سخن زد، اما زمان که زمینه های لازم فراهم نبوده و همگی نمی توانند شرکت نمایند، آن گاه مشروعیت فرایند ضعیف تلقی می گردد. از این روی، مردم می خواهند در انتخابات افغانستان شرکت کنند، اما بنابر تهدیدهای امنیتی زمینه های لازم فراهم نیست. پس صفت فراگیر بودن را به دشورای می توان بر انتخابات افغانستان برچسپ زد.

3 . مشروعیت نظام: در هر صورت، اگر نیروهای نظامی و امنیتی قادر به مهار نا امنی نگردیده و نتوانند امنیت تمامی مراکز را باز نمایند و یا امنیت مراکز را تامین نموده و دروازه های اش را باز نمایند، اماشهروندان پس از رای دهی مورد تهدیدهای جدی طالبان قرارگیرند که چرا در رای دهی شرکت کرده اند، به تدریج مشروعیت نظام را لطمه خواهدزد. زیرا این باور در سطح افکار عمومی ایجاد می گردد که دولت قادر به تامین امنیت نیست و نمی تواند از حقوق و امنیت آنها دفاع و حراست کند. مشخص است، زمان که ناتوانی دولت در جامعه تبدیل به یک باور عمومی گردد، مشروعیت تضعیف شده و حرکت های اعتراضی تغییر طلبانه و حتی براندازانه آغاز خواهدشد.

     به هر صورت پرسش امنیت در تمامی زمینه ها به ویژه، در زمینه ایِ برگزاری انتخابات، علی رغم تعهدات جدی و آهنین که وجود داشت، بی پاسخ می نماید. گذشته از مسدود بودن بخش قابل ملاحظة از مراکز انتخاباتی، اعضای ستادهای انتخاباتی نامزدان و شهروندان امنیت چندانی نداشته و در معرض تهدید و آسیب پذیری شدید قرار دارند. اعضای ستادهای انتخاباتی کشته می شوند و شهروندان نیز، از سوی طالبان تهدید گردیده اند که در صورت شرکت در رای دهی، روزگاری سخت و دشواری را خواهند داشت. گرچند بعید به نظر می رسد که نیروهای نظامی و امنیتی،بتوانند در این مدت محدود از پس چالش ها برآیند، اما انتظارِ که می رود این است که در راستای کاهش چالش ها و دفاع از شهروندان که در مناطق شان مراکز باز بوده و قرار است رای دهی صورت گیرد، تلاش جدی نمایند.