صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

پنجشنبه ۶ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

انتخابات پیش رو و ابزارهای نرم تاثیرگذار

-

انتخابات پیش رو و ابزارهای  نرم تاثیرگذار

با گسترش تکنولوژی و بسط دنیای ارتباطات، قدرت نرم به عنوان یک بحث جدی در دنیای سیاست مطرح شده است. اگر قدرت را به معنی تاثیرگذاری روی دیگران بپنداریم، در حال حاضر قدرت نرم در کنار و حتی مهمتر از قدرت سخت مطرح شده است. علت تاثیرگذاری بیشتر قدرت نرم نسبت به قدرت سخت اینست که قدرت نرم، به صورت تدریجی و گام به گام به گونه ای تاثیر می گذارد که تاثیرگذار شونده احساس نمی کند که تحت تاثیر قرار گرفته است، انگار به چیزی که اندیشیده و رفتاری را که به نمایش می گذارد، مستقل اتخاذ نموده و دیگران را نقش نیست. از این روی ابزارهای قدرت نرم مانند رسانه های صوتی ـ تصویری، روزنامه ها وهفته نامه ها و شبکه های اجتماعی در دنیای مجازی در همه‏ی عرصه ها و زمینه ها از دنیای سیاست گرفته تا دنیای اقتصاد مهم جلوه می نماید. امروز در جوامع غربی به ویژه امریکا نخبگان و جریان های سیاسی می توانند افکار عمومی را در همه‏ی مقاطع به ویژه در انتخابات با خود همسو و همگام نمایند که قدرت نرم داشته و در این زمینه تسلط داشته باشند. و شرکت های بازرگانی می تواند تسلط بر بازارها داشته باشد که تسلط رسانه ای داشته و از قدرت تاثیرگذاری نرم برخوردار باشند.

افغانستان با رسانه ها و دیگر شبکه های اجتماعی که ابزارهای قدرت نرم محسوب می گردند، تا ده سال پیش بیگانه بود. از رسانه های صوتی و تصویری آزاد و نیز مطبوعات مستقل خبری نبود و اگر روزنامه یا هفته نامه و رادیو و تلویزیون هم وجود داشت، چهره دولتی داشته و بیشتر بیانیه های دولتی را به اطلاع مردم می رسانید.

اما پس از سقوط گروه طالبان و گشایش فضای جدید سیاسی پساطالبان، رسانه های اجتماعی به شدت گسترش یافت. ده ها رادیو و تلویزیون آزاد با رویکردهای مختلف شکل گرفت و ده ها روزنامه و هفته نامه و نیز مجله های تخصصی در حوزه های مختلف نشر گردید و مهمتر اینکه انترنت به عنوان مهمترین وسیله‏ی ارتباطی بنیادین دنیای امروز، در جاهای مختلف کشور فعال گردید.

با توجه به قدرت تاثیرگذاری رسانه های همگانی و شبکه های اجتماعی، اکنون یکی از قدرت های تاثیرگذار در گفتمان های سیاسی مسلط، رسانه ها و شبکه های اجتماعی است که با توجه به قدرت نرم تاثیرگذاری نمی توان آن را از نظر دور داشت. اگر در چند سال گذشته نخبه و یا جریان سیاسیِ قدرتمند و تاثیرگذار بود که بیشترین نیروهای نظامی را در اختیار داشته و از دهانه‏ی تفنگ سخن می زد، امروز معادله عوض شده و نخبه و جریان سیاسی قدرتمند و تاثیرگذار است که ابزارهای نرم تاثیرگذاری را در اختیار داشته باشد. بهر صورت تاثیرگذاری تلویزیون ها، روزنامه ها و سایت های انترنتی به ویژه شبکه وسیع فیسبوک را نمی توان از نظر انداخت و این زمینه ها بسترهای لازم و مناسب تاثیرگذاری را فراهم کرده اند.

با توجه به نزدیک شدن گام به گام به سمت انتخابات ریاست جمهوری سال آینده و نزدیک شدن نامزدان به آغاز مبارزات انتخاباتی، توجه بر این شبکه های اجتماعی و رسانه های همگانی و به صورت کلی ابزارهای نرم تاثیرگذاری بیشتر شده است. در همه جا دیده می شود که نامزدان و جریان های سیاسی تاثیرگذار در فرایند انتخابات می خواهند موضع گیری و برنامه های خود را رسانه ای نمایند، در شبکه‏ی وسیع فیسبوک حضور گسترده دارند و تلاش می نمایند که از این رهگذر تاثیرگذاری های لازم را داشته باشند.

نفس سود جستن از رسانه های همگانی و شبکه های اجتماعی امری مطلوب بوده و بایستی از آن مستفید گردید. زیرا استفاده از آن می تواند بیشتر روی طرف تاثیرگذاری داشته و با تحلیل و ارائه استدلال ها بیشتر می تواند قناعت را حصول نماید. اما متاسفانه فرهنگ استفاده از رسانه های همگانی و شبکه های اجتماعی هنوز در افغانستان نهادینه نگردیده است. افراد با نام ها و عناوین مختلف مستعار در شبکه های اجتماعی فیسبوک و دیگر شبکه ها حضور یافته و استفاده های غیر منطقی و غیر لازمی را می نمایند. اکنون دنیای فیسبوک مملو از اتهام بستن ها و فحش دادن های است که از آدرس های نامعلوم و نامشخص اما به آدرس های مشخص پخش می گردد. یکی را خاین و آدم کش و یکی را قوم مدار و فاسد می خوانند بدون اینکه سند و مدرکی را ارائه نمایند. درین صورت این رفتارها را اخلاق سیاسی و شان شهروندی بر نمی تابد و بایستی همه‏ی کاربران شبکه های اجتماعی حد اقل به برخی از ارزش های بنیادین پایبند و متعهد باشند.

به صورت عموم، با گسترش رسانه های همگانی و شبکه های اجتماعی گسترده‏ی قدرت نرم و ابزارهای لازم آن به صورت تدریجی جایگزین قدرت نرم و ابزارهای آن می گردد. امروز نخبه و جریان سیاسی می تواند افکار عمومی را با خود داشته باشد که در رسانه های همگانی و شبکه های اجتماعی فعال بوده و حضور پررنگ داشته باشد. این بحث با توجه نزدیک شدن مبارزات انتخاباتی نامزدان ریاست جمهوری و شوراهای ولایتی مهمتر شده است. برخلاف دو دوره‏ی قبلی، این بار یکی از عرصه های که نامزدان توان و انرژی خود را جهت تبلیغات صرف می کند، رسانه ها و شبکه های اجتماعی خواهد بود. اما افسوس که استفاده های ناسالم از این ابزارها نیز به وفور دیده شده و فحش و اتهام بستن ها اذهان همه را می فشارد.

دیدگاه شما