همزمان با انتقال نهایی مسئولیتهای امنیتی از نیروهای ناتو به نیروهای افغانستان انتظار آن است که شاهد بهبود امنیت وثبات افغانستان باشیم. دبیر کل ناتو در سخنانی که در این مراسم ایراد کرد سعی نمود توانایی های ارتش افغانستان را برجسته نموده و این امید را به مردم افغانستان و جامعه جهانی بدهد که این نیروها توان تامین امنیت افغانستان و پیشبرد مبارزه علیه تروریزم را دارند. او از طرحی بنام «حمایت قاطع» ناتو برای ارتش افغانستان یاد کرد که بر اساس آن ناتو همچنان حمایتهای خود از نیروهای افغانستان را در موارد نیاز ادامه خواهد داد. اما واقعیت های موجود افغانستان به رغم آنکه تاییدی بر توانایی های نیروهای افغانستان است حاکی از تشدید حملات طالبان و افزایش توانایی های این نیروهای مخالف مسلح نیز هست. این یعنی اینکه در صورت تداوم روند موجود افغانستان برای مدت طولانی دیگر شاهد خشونت افرینی های طالبان خواهد بود.

اما دولت افغانستان بویژه شخص رئیس جمهور افغانستان و شورای عالی صلح در ده سال گذشته تمام تلاش خود را بخرج داده است که طالبان را برای حضور پای میز مذاکرات صلح متقاعد نماید. اما نتایج این تلاش ها آن چیزی نبوده است که ملت افغانستان و دولت این کشور انتظار داشته است. گشایش دفتر سیاسی طالبان در قطر بجای آنکه دوطرف حکومت افغانستان و مخالفان مسلح آن را به هم نزدیک تر سازد باعث تنش ها و اختلافات تازه میان طالبان و حکومت از یک سو و دولت افغانستان با ایالات متحده از سوی دیگر شده است. عدم حضور نمایندگان دولت افغانستان در مراسم گشایش این دفتر و همینطور عدم هماهنگی های لازم با مقامات حکومت افغانستان باعث شده است که افغانستان دور چهارم مذاکرات بر سر توافقنامه امنیتی با آمریکا را به حالت تعلیق در آورد. از جانب دیگر طالبان بدون توجه به عدم حضور نمایندگان حکومت افغانستان و اهمیت ندادن به این مسئله این دفتر را در قطر رسما افتتاح کرده اند. این اقدام طالبان گواه روشن بر این است که طالبان هیچ گونه نقش و جایگاه رسمی برای حکومت افغانستان در روند مذاکرات قائل نیستند.

حذف و نادیده انگاشتن حکومت در مذاکرات صلح پیامدهای خطرناکی برای افغانستان خواهد داشت. زیرا این بدین معنا است که طرف مذاکرات صلح خود آمریکایی ها و طالبان اند و هیچ نقش و جایگاهی برای نظام مشروع برا آمده از اکثریت آرای ملت افغانستان در این روند در نظر گرفته نشده است. این مسئله پیچیدگی ها و چالش های جدی و تازه ی را در مسیر صلح بوجود خواهد آورد که این چالشهای تازه می تواند آینده افغانستان را پر ابهام تر از گذشته بسازد. اگر صلح برای افغانستان و مردم این کشور است باید دولت و نظام مبتنی بر ارای این ملت در این مذاکرات نقش تعیین کننده داشته باشد. زیرای این دولت با نمایندگی از اکثریتی که پای صندوق های رای آمده اند و با آرای خود سرنوشت نظام سیاسی کشور را تعیین کرده اند وارد گفتگو با تمامی کشورها گروه ها و نهادهای مختلف می شود. حذف و نادیده گرفتن این دولت می تواند پیامدهای فاجعه باری برای افغانستان داشته باشد. زیرا نتایج مذاکراتی که در آن نمایندگان ملت افغانستان حضور نداشته باشد ارزشی برای مردم نخواهد داشت و این یعنی اینکه کمکی به روند صلح نخواهد کرد.

سال آینده سال خروج قوای بین المللی از افغانستان اعلام شده و دو روز قبل تمامی مسولیت های امنیتی به نیروهای افغانستان واگذار گردید. در چنین شرائطی چه معنای دارد که طرف مذاکرات طالبان در روند صلح آمریکا یا ناتو باشد. درحالیکه این نیروها دیگر مسئولیتی در افغانستان نداشته و این نیروهای افغانستان اند که در جنگ با تروریزم و تامین امنیت شهروندان افغانستان در برابر طالبان یا هر گروه دیگر باید بجنگند و هزینه کنند. همین ابهامات در روند صلح است که آینده افغانستان را ناروشن و پر چالش می سازد. این گونه اقدامات و تلاشها در راستای صلح عملا بجای آنکه به تقویت ثبات در افغانستان کمک کند به تخریب اعتمادها و از بین بردن امیدها برای رسیدن به صلح می انجامد.

علاوه بر آنچه گفته آمد نکته بسیار مهم واساسی دیگر این است که طالبان همواره دولت افغانستان را به رسمیت نشناخته و دولت نیز گشایش این دفتر طالبان را به رسمیت نمی شناسد. در این صورت اصلا صلح با چه کسی و با چه طرفی می تواند صورت پذیرد؟ وقتی هیچ کدام از دو طرف یک دیگر را به رسمیت نمی شناسد گشایش دفتر و اصلا تلاشهای صلح چه معنا خواهد داشت؟ اصلا صلح برای چه می تواند باشد وقتی هیچ گونه حق و رسمیتی دو طرف برای هم قائل نیستند؟ این درحالیست که روزانه تعداد زیادی از شورشیان مسلح در سراسر افغانستان کشته و مجروح یا دستگیر می شوند و در مقابل سربازان ارتش و پلیس افغانستان نیز در مقابل کشته و زخمی می شوند. این یعنی اینکه جنگ تمام عیار ادامه دارد وتحرکات طالبان و مخالفان مسلح هیچ گونه کاهشی را نشان نمی دهد. بنا بر این قرائن و شواهد موجود هیچ گونه نشانه مثبتی را در مسیر صلح نشان نمی دهد و همین مسئله باعث شده است که نگرانی ها از آینده پر ابهام افغانستان بیشتر شود.

طالبان در اعلامیه ی که منتشر کرده اند بیشتر طرف خطاب شان کشورهای غیر از افغانستان و نهادهای بین المللی است این یعنی اینکه عملا طالبان خود را نماینده رسمی مردم افغانستان و حاکم بر این کشور می دانند. این گروه در این اعلامیه رسما بر تغییر نظام کنونی و تاسیس امارت اسلامی مورد نظر شان تاکید کرده و تمامی اقدامات تخریبی شان در این راستا را مشروع میدانند. در این بیانیه آمده است که «امارت اسلامی [مورد نظر طالبان] نمی خواهد که از خاک خود به کشورهای دیگر ضرر برساند و نه هم به کس دیگری اجازه خواهد که از خاک افغانستان امنیت دیگر کشورها را تهدید نماید ؛ این امارت علاوه بر کشور های همسایه ، با کشورهای تمام جهان با نظر به احترام متقابل، خواهان رابطه حسنه می باشد و علاوه بر کشور خویش، خواهان امنیت و عدالت در سطح جهان است ». لحن این بیانیه کاملا نشان میدهد که طالبان نه تنها نظام کنونی را مشروع نمی داند بلکه خود را بجای این نظام کنونی نماینده رسمی مردم افغانستان می داند. طالبان در این اعلامیه از ادامه کشتار و ترور وحشت افرینی خبر داده و اعلام میدارد که از هر راهی که به زعم این گروه مشروع قلمداد می شود در ادامه خشونت آفرینی های شان بهره خواهند برد.

در این بیانیه هدف اصلی از ایجاد این دفتر روابط با کشورها، تلاش برای خروج قوای یاری امنیت از افغانستان و تاسیس امارت اسلامی مورد نظر این گروه، تماس با ملل متحد، سازمان های منطقوی و جهانی و موسسات غیر حکومتی
و تنها در صورت نیاز و با در نظرداشت وقت گفتگو با افغانها هم از اهداف آن اعلام شده است. این نشان می دهد طالبان هر گز بدنبال مصالحه با دولت افغانستان نیست و این گروه عمدتا به تصاحب کامل قدرت از طریق خشونت آفرینی های بیشتر در کنار رایزنی های بین المللی می اندیشند. آیا در چنین شرائطی کوچک ترین روزنه ی به سمت صلح و مصالحه با چنین گروهی امکان پذیر هست؟ گروهی که خود را به مثابه یک دولت رسمی قلمداد کرده و هیچ گونه رسمیتی برای نظام کنونی حاکم در افغانستان قایل نیست چگونه می توانند با نمایندگان چنین دولتی وارد گفتگو شوند. به هر حال ابهامات فرایند صلح فزاینده است باید منتظر ماند ودید که بازی های تازه و پشت پرده افغانستان در شرائط جدید چه خواهد بود.