کشور های مختلف به صورت های گوناگون با توجه به نیازمندی ها، خواست ها، مطالبات و منافع ملی خود وارد برقراری روابط خارجی با همدیگر می گردد. برقراری روابط گونه ها و قالب های مختلف دارد. یکی از قالب ها و گونه های برقراری روابط خارجی پیمان امنیتی می باشد. پیمان امنیتی معمولا میان کشور های قدرتمند و کشور های ضعیف منعقد می گردد. هدف از امضا پیمان امنیتی به خاطر صلح و امنیت و تجهیز و آموزش نیروهای امنیتی و پشتیبانی از رژیم حاکم می باشد. افغانستان به عنوان یک کشور توسعه نیافته به منظور دست یابی به صلح و تامین امنیت شهروندان خود بنا است که با ایالات متحده آمریکا پیمان امنیتی امضا نماید. این دو کشور سه بار بر سر شرایط و مواد پیمان امنیتی با همدیگر گفتگو و مذاکره نموده است.

بر اساس گفته های سخنگوی وزارت خارجه افغانستان بنا است به زودی چهارمین دور مذاکره میان مقامات افغانستان و ایالات متحده آمریکا مذاکره و گفتگو به خاطر شرایط و چگونگی حضور نیروهای آمریکایی بعد از سال 2014 آغاز گردد. قرار است در این مذاکره پیش نویس امضا پیمان امنیتی میان افغانستان و ایالات متحده آمریکا تهیه گردد. حضور ایالات متحده آمریکا در افغانستان در بیش از یک دهه فرصت ها و امکانات را فراهم کرده است و همچنین باعث به وجود آمدن ثبات سیاسی نسبی در افغانستان شده است.  ایجاد فرصت ها و به وجود آمدن ثبات سیاسی نسبی باعث رشد و توسعه در بخش های مختلف شده است. در عرصه سیاسی افغانستان شاهد برگذاری دو دور انتخابات ریاست جمهور و مجلس شورای ملی بوده است. با وجود اینکه حضور نیرو های بین المللی در افغانستان باعث شده است که افغان ها دستاوردهای خوبی در عرصه سیاسی، اقتصادی، حقوقی و فرهنگی گردد اما این دستاورد های شکننده و بی ثبات است. افغانستان نیازمند تثبیت و حفظ دستاورد های ده سال گذشته می باشد. حال این سوال مطرح می گردد که آیا دستاورد های ده سال گذشته بدون حضور ایالات متحده امریکا و نیرو های بین المللی ممکن بوده است؟ آیا دولت افغانستان قادر به حفظ دستاورد های ده ساله و تامین امنیت و استقرار صلح در افغانستان می باشد؟

همان طور که در بالا گفته شد برقراری روابط میان کشور ها بر اساس منافع ملی، نیازمندی ها و مطالبات صورت می گیرد. افغانستان بر اساس همین معیار نیازمند امضا پیمان امنیتی با ایالات متحده آمریکا می باشد. تامین امنیت و استقرار صلح بدون شک جزء منافع ملی افغانستان و از خواست ها و مطالبات تمام شهروندان افغانستان است. از طرف دیگر چون دولت بدون کمک و حمایت جامعه جهانی نمی تواند دستاورد ها را حفظ نماید و امنیت شهروندان خود را تامین نماید بنابراین ضرورت به امضا پیمان امنیتی با یک کشور قدرتمند می باشد. امضا پیمان امنیتی نقش مهم در تامین امنیت و استقرار صلح دارد. که برایند آن رشد و توسعه اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی خواهد بود. در این نوشتار تلاش می شود که مسئله امنیت، صلح و روابط خارجی با کشور های همسایه را در پرتو امضا پیمان امنیتی مورد بررسی قرار دهد.

تامین امنیت

امضا پیمان امنیتی میان افغانستان و ایالات متحده آمریکا به دلایل مختلف امنیت را در پی خواهد داشت. اول اینکه امضا پیمان امنیتی به لحاظ روانی تاثیر مخرب بر مخالفان مسلح دولت خواهد داشت. زیرا امضا پیمان امنیتی آب سرد بر آرزو ها و آمال مخالفین مسلح دولت بود. مخالفین مسلح دولت این آرزو و امید را در سر می پروراند که بعد از خروج نیروهای بین المللی قدرت سیاسی را بدست خواهد آورد. حضور نیرو های بین المللی باعث تقویت نیرو های امنیتی افغانستان و نهاد های دولتی خواهد شد. تقویت دولت و نهاد های امنیتی باعث می شود که دولت پایه های اجتماعی خود را در جامعه مستحکم نموده و توسط نیرو ها و گروه های مخالف فرونپاشد. دوم: امضا پیمان امنیتی بدون شک باعث کاهش حمایت ها و پشتیبانی های خارجی نیرو های مخالف مسلح دولت خواهد شد. زیرا امضا پیمان امنیتی پیام جدی برای کشور های همسایه و برخی کشور های دیگر خواهد داشت. پیام امضای پیمان امنیتی این خواهد بود که کشور های همسایه دیگر نمی تواند در سیاست های دولت افغانستان به منظور دستیابی به منافع خود مداخله نماید. بنابراین کشور ها دستیابی به منافع خود را تنها از راه همسویی سیاست ها امکان پذیر خواهد یافت. برایند این دو مسئله تامین امنیت و تداوم روابط دوستانه میان کشور ها خواهد بود.

با قطع کمک ها، حمایت ها و پشتیبانی خارجی مخالفین مسلح دولت و همچنین تقویت نیرو های داخلی باعث می شود که مخالفین مسلح دولت نتواند به لحاظ مالی خود را تقویت نماید بنابراین راهی جز پیوستن به دولت و پذیرفتن صلح ندارد. زیرا نیرو های مخالف مسلح دولت بیشتر از طریق کشت خشخاش در مناطق ناامن کشور به لحاظ مالی خود را تامین می نماید. با تقویت نیرو های امنیتی بخش های ناامن کشور از دست نیرو های مخالف مسلح دولت گرفته خواهد شد که دیگر نیرو های مخالف مسلح نتواند به کشت خشخاش روی آورده و از آن طریق نیازمندی های خود را تامین نماید.

برایند تامین امنیت و استقرار صلح بدون شک رشد و تقویت نهاد های اقتصادی را در پی خواهد داشت. رشد اقتصادی سبب شکل گیری منافع مشترک میان بخش زیادی از شهروندان می گردد که این مسئله خود باعث حفظ صلح خواهد شد. زیرا افرادی که منافع اقتصادی دارد خواهان جنگ نخواهد بود زیرا نمی خواهد منافع اقتصادی خود را بر اثر جنگ از دست بدهد. از طرف دیگر توسعه و رشد اقتصادی باعث دگرگونی و تغییرات زیاد در شیوه زندگی شهروندان افغانستان خواهد شد. تغییر در شیوه زندگی بدون شک از شکل کوچی گری، کشاورزی، روستایی به زندگی شهری خواهد بود. زندگی شهری امکان رویارویی، گفتگو و دیگر پذیری را ممکن می گرداند. بنابراین امضا پیمان امنیتی تامین امنیت و استقرار صلح را در پی خواهد داشت. در کنار آن رشد اقتصادی برایند امنیت و استقرار صلح خواهد بود. در نتیجه امضا پیمان امنیتی ضرورت جدی مردم و دولت افغانستان است.

همان طور که در بالا گفته شد روابط میان کشورها با توجه به منافع ملی و نیازمندی ها صورت می گیرد. حال تامین امنیت، استقرار صلح، رشد و توسعه اقتصادی، تغییر در شیوه زندگی شهروندان افغانستان هم جزء منافع ملی و هم جزء نیازمندی های مردم افغانستان است. بنابراین دولت افغانستان به خاطر دادن "امید"به شهروندان خود، به خاطر حفظ دستاورد ها، تقویت نیرو های امنیتی، جلوگیری از فرار سرمایه های مادی و معنوی کشور، پیمان امنیتی را ایالات متحده آمریکا امضا نماید. امضا پیمان امنیتی واضح است که به نفع مردم افغانستان و دولت است بنابراین نیازی به برگذاری جرگه مشورتی نیست. دولت می تواند با نهاد های مقننه پیش نویس این پیمان را در میان گذاشته و آن را امضا نماید. امضا آن باعث می شود که سرمایه ها از کشور خارج نگردد و همچنین شهروندان افغانستان هراس از سال بعد 2014 نداشته باشد و بدون ترس و هراس برنامه های اقتصادی خود را دنبال نماید. با این دلایل دولت باید تلاش نماید پیمان امنیتی را امضا نماید و مردم را از سرگردانی و بی سرنوشتی نجات دهد.