صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۱۰ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

دولت، طالبان و حاکمیت ملی در افغانستان

-

دولت، طالبان و حاکمیت ملی در افغانستان

آقای کرزی در پیام صوتی خود گفته است که طالبان آله دست خارجی ها و زمینه ساز ادامه جنگ افغانستان شده‌اند .حامد کرزی رئیس جمهوری افغانستان در پیامی صوتی، طالبان را مسئول ادامه جنگ در افغانستان خوانده و گفته ‌است که این گروه اسیر بازیگران خارجی شده اند .آقای کرزی این پیام صوتی پنج و نیم دقیقه‌ای را در محکومیت حمله روز گذشته مهاجمان انتحاری به ساختمان دادگاه ولایت فراه منتشر کرده است.

رئیس جمهوری افغانستان در این پیام صوتی گفته است: "هرگاه که ما برای تامین حاکمیت ملی و روی پا ایستادن خود گامی بر می داریم، طالبان کاری می کنند که زمینه هرج و مرج در کشور هموار شود و جنگ جاری در افغانستان دوام یابد." رئیس جمهور کرزی در حالی چنین پیام صوتی بیرون داده است که چند روز پیش به خاطر گفتگو با طالبان به کشور قطر سفر نموده بود. رئیس جمهور کرزی در حالی چنین پیامی داده است که دهها سران طالب را از زندان های افغانستان و پاکستان رها نموده است و این سران گروه طالبان بجای پیوستن به پروسه صلح باز به گروه  طالبان پیوسته است و دست به دهشت افکنی و انتحار زده است.

دولت افغانستان برای گفتگو با طالبان شورای عالی صلح را ایجاد نمود و هزینه و منابع زیادی صرف گفتگو با طالبان از طریق این شورا نمودند. در این راستا دولت افغانستان هم هزینه های معنوی و هم هزینه های مادی مردم افغانستان را هدر دادند. هزینه سنگین که شورای عالی صلح پرداخت نمود از دست دادن رئیس شورای عالی صلح یعنی برهان الدین ربانی بود.

گروه طالبان همچنین رئیس امنیت ملی افغانستان یعنی اسدالله خالد را نیز هدف قرار داد و نزدیک بود وی را نیز از بین ببرد. علاوه بر این ها جان چندین تن از شخصیت های مهم کشور و مردم بیگناه افغانستان را گرفتند. اما با همه این ها دولت افغانستان بر گفتگو های صلح تاکید نمودند.

با وجود این که دولت افغانستان بر گفتگو های صلح تاکید می ورزید اما واکنش گروه طالبان نسبت به پروسه صلح هیچ گونه تغییر نکرد. یعنی گروه طالبان همیشه در برابر دولت افغانستان و شورای عالی صلح جواب خشونت آمیز دادند. گروه طالبان شانزده پلیس افغانستان را در ولایت بدخشان تیر باران نمودند، در ولایت های مختلف حملات انتحاری انجام دادند، تعداد زیادی از خانواده های ولسوالی وردوج ولایت بدخشان را آواره نمودند، در تازه ترین مورد این گروه روز چهار شنبه در ولایت فراه با حمله انتحاری جان پنجاه وسه نفر را گرفته و بیش از صد نفر را زخمی نمودند. و خیلی از موارد دیگر که نشان گر خشونت طالبان در برابر مردم، دولت و جامعه جهانی می باشد. این خشونت ها نشانگر این مسئله است که طالبان نمی خواهد مذاکره نماید بلکه می خواهد مشکل خود را با دولت و جامعه جهانی با خشونت حل نماید.

پروسه صلح بیش از آنکه باعث کاهش خشونت شود خشونت را افزایش داده است. حمله انتحاری که در ولایت فراه صورت گرفته بخاطر این بوده تا از قاضیان انتقام بگیرد که چرا پرونده های زندانی های طالبان که بنا است از زندان آزاد گردد را به تاخیر انداخته است.

سوال مهم این است که چرا گروه های مخالف دولت حاظر به مذاکره با دولت نمی شود؟ برای پاسخ به این سوال چند دلیل عمده وجود دارد که در زیر تلاش می شود به آن دلایل پرداخته شود.

رئیس جمهور کرزی که همیشه داد از گفتگو و مذاکره با طالبان زده است و این گروه را اول از گروه های تروریستی جدا نمودند، این گروه را با واژه ها و مفاهیم چون شورشیان داخلی، گروه های مخالف مسلح دولت، گروه مخالف دولت، و "برادران ناراضی" مخاطب قرار دادند تا نگاه های منفی نسبت به این گروه را کاهش دهد.

این ها همه نشان گر این مسئله است که دولت افغانستان به طور مستمر به گروه های طالبان امتیاز های یک طرفه داده اند و این گروه هیچ وقت حاضر به گفتگو و مذاکره نشده اند. حالا وی همین گروه را آله دست خارجیان می داند. همین مسئله امتیاز دادن یک طرفه باعث شده است که گروه های مخالف دولت بیش از آنکه به صلح فکر کند به امتیاز های مختلف که بتواند از دولت بگیرد فکر نماید.

یعنی برای گروه های مخالف دولت صلح یک مسئله جدی نبوده است بلکه صلح وسیله ای شده است برای گرفتن امتیاز های بیشتر. به طور مثال امتیاز های که شورای عالی صلح و دولت افغانستان به گروه های مخالف دولت داده اند عبارت اند از: رها نمودن تعداد زیادی از سران طالبان را از زندان های افغانستان و پاکستان، اما رها کردن این سران از زندان ها هیچ گونه واکنش مثبت از طرف گروه های طالبان برای مذاکره با دولت دیده نشده است.

رها کردن و امتیاز دادن یک طرفه باعث خشونت بیشتر شده است. طالبان در مورد حمله در ولایت فراه گفته اند که این حمله را برای انتقام‌ جویی از دادستان‌ها و قاضیانی که پرونده آزادی افراد طالبان را معطل می‌کنند، انجام دادند. یعنی کشته و زخمی شدن افراد در ولایت فراه به خاطر سیاست ها و امتیاز های یک طرفه دولت بوده است که به این گروه داده است و حالا توقع طالبان این است که دولت چنین امتیاز های بدهد و گر نه دست به خشونت می زند.

بنابراین عملکرد دولت و شورای عالی صلح از موضع ضعف عمل کرده است و همین مسئله باعث شده است که گروه طالبان مسئله صلح و گفتگو با دولت را جدی نگیرد. زیرا از موضع ضعف عمل کردن نشانگر نیازمند بودن نیز هست. طالبان به این درک رسیده است که دولت به ما نیازمند است و خود را قدرتمند تر و قوی تر از دولت احساس می کند.

از طرفی دیگر رئیس جمهور کرزی در پیام صوتی خود گفته است که "هرگاه که ما برای تامین حاکمیت ملی و روی پا ایستادن خود گامی بر می داریم، طالبان کاری می کنند که زمینه هرج و مرج در کشور هموار شود و جنگ جاری در افغانستان دوام یابد." اما اگر به پروسه صلح و به سیاست های دولت نگاه کنیم بیش از آنکه به نفع مردم افغانستان و تامین حاکمیت ملی باشد بیشتر در راستای نقض حاکمیت است.

نمونه بسیار عینی شان رهایی سران طالبان از زندان ها می باشد. تجربه نشان داده اند زندانیان رها شده دوباره به گروه های شورشی و برادران ناراضی می پیوندد. با پیوستن این ها به صف شورشیان زندگی شهروندان افغانستان به خطر می افتد که این مسئله به نفع مردم و حکومت افغانستان نمی باشد. بنابراین امری خلاف منافع ملی است. از طرفی اگر این ها به گروه های شورشی بپیوندد حکومت افغانستان بر این گروه ها حاکمیت نخواهد داشت.

در نتیجه باید گفت طالبان بیشتر واکنش های خشونت آمیز در برابر دولت افغانستان و شورای عالی صلح داده است و سیاست های دولت در خیلی مواقع باعث خشونت بیشتر گروه طالبان در برابر دولت، مردم و جامعه جهانی شده است. دولت افغانستان باید از حمله انتحاری فراه درس عبرت بگیرد و نسبت به سیاست های خود در قبال گروه طالبان و نسبت به پروسه صلح تجدید نظر نماید. نخبگان سیاسی افغانستان در برابر هزینه ها و منابع که در این راستا مصرف می کند باید احساس مسئولیت کند زیرا این منابع و هزینه ها در راستای منافع مردم افغانستان و تامین حاکمیت ملی نمی باشد. 

دیدگاه شما