صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

پنجشنبه ۶ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

دورنمای نه چندان روشن روابط افغانستان با جهان

-

دورنمای نه چندان روشن روابط افغانستان با جهان

جامعه جهانی ویاائتلاف بین المللی به رهبری ایالات متحده آمریکا  درفروپاشی وسرنگونی رژیم طالبان و رهایی افغانستان ازسلطه تروریستان بین المللی، تاسیس نظام سیاسی جدید با ساختارها ی دموکراتیک ،ساختن قانون اساسی جدید؛ نقش تعیین کننده و حیاتی در تحولات سیاسی ونظامی افغانستان ومنطقه بازی کرده است . ایالات متحده آمریکا درست دوازده سال است که با تروریزیم وطالبان درجنگ مستقیم قراردارد؛ این جنگ برای جامعه جهانی وبخصوص ایالات متحده آمریکا میلیارد ها دالرهزینه دربرداشته است. هزاران نفراز سربازان ونیروهای این کشور درمقابله ومبارزه علیه تروریزم جانهای شان را ازدست داده اند .

آمریکا ومتحدان بین المللی شان نه تنها مسئولیت جنگ باطالبان وتروریسیم بین المللی را به عهده داشته؛ بلکه درجهت نظام سازی، تربیه وتجهیز اردو وپلیس ملی، با دولت ومردم افغانستان همکاری موثرو دوامدار داشته است. اگرامروز ما شاهد شکل گیری نظام سیاسی مبتنی براراده مردم و براساس ساختارهای مدرن، حاکمیت نسبی قانون، برگزاری انتخابات، ارزشهای حقوق بشری ، ایجاد رسانه های جمعی، آزادی بیان واندیشه، مشارکت زنان درعرصه های سیاسی، برقراری روابط با جهان، تفاهم ومناسبات مسالمت آمیز درمیان اقوام افغانستان، بازسازی وعمران هستیم؛ همه وهمه ازدست آوردهای حضورجامعه جهانی درافغانستان است.

ایالات متحده آمریکا درتمامی بخش های زیربنای کشورسرمایه گزاریها وکمک های قابل توجه به مردم افغانستان انجام داده است. اگرامروزاندک بازسازی ونوسازی دربخشهای ازکشورمشاهده می شود باهمکاری جامعه جهانی بخصوص آمریکا است. افغانستان نزدیک به یک دهه لانه امنی برای تروریستان تبدیل شده بود؛ بیرون کشیدن کشور از مثلث تروریزیم، کشت وقاچاق مواد مخدر و خشونت بدون حضورنیروهای ائتلاف بین المللی به رهبری ایالات متحده آمریکا و یاهمکاری آنان امکان پذیرنبود؛ این حقیقت است که نباید نادیده گرفت.

باهمکاری جامعه جهانی که ماشاهد تحول تفاوت های محسوسی درزندگی مردم افغانستان نسبت به گذشته هستیم، مبارزه نیروهای جامعه بین المللی باتروریزیم تاکنون ادامه دارند. مبارزه ناتو علیه طالبان وسایرشبکه های تروریستی نقش مهم درتامین امنیت وتقویه نیروهای مسلح کشورداشته است. حال پرسشی که برای مردم افغانستان مطرح است اینست که؛ حکومت افغانستان ازمبارزه ومقابله نیروهای جامعه ی جهانی برضد دهشت افگنان و طالبان حمایت می کند وازسوی دیگر درصدد ایجاد موانع به دلایل تلفات غیرنظامیان درامرمبارزه باطالبان است؛ این خود نشان دهنده یک سیاست پارادوکسیکال درقبال مسایل حیاتی کشورنیست؟

اتخاذ چنین سیاست های موجب شده است که شاهد تیرگی وتنش در روابط آمریکا وافغانستان باشیم. تنش درروا بط دوکشور پس ازآن بالا گرفت که رئیس جمهوردرهشتم مارچ به مناسبت روزجهانی گرامیداشت از"مقام زن" آیالات متحده آمریکا را بخاطرداشتن روابط با طالبان متهم کرد. وی همچنان دراین سخنرانی برطالبان نیزحمله کرد وگفت: عملیاتهای انتحاری طالب ها خدمتی است برای آمریکا، بخاطراینکه حضورآنان را درافغانستان توجیه می کند. همچنین رییس جمهوردرسفر به ولایت هلمند درجمع مردم این ولایت سخنان مشابهی را به منظورابراز نارضایتی ازعملکرد های جامعه جهانی وامریکا بیان کرد. اظهارات رئیس جمهور وا کنش های داخلی وخارجی را به همراه داشت. اماخود رئیس جمهورکرزی هدف ازاین اظهارات را "اصلاح وبهبود" درروابط افغانستان- امریکا عنوا ن کرد ونه تخریب وایجاد تنش درروابط دو کشور.

تحولات یک دهه گذشته به خوبی نشان می دهد که حضورجامعه جهانی درافغانستان، درجهت رشد اقتصادی ، بهبود وضعیت زندگی مردم، برقراری امنیت نسبی ، سازماندهی مجدد اردو وپلیس ملی، ساختن شاهراه های عمده کشوروافزایش سطح تعلیم وتحصیل؛ ازهمه مهم ترمبارزه پیگیر و مداوم آنان علیه پدیده ی "بنیاد گرایی " خیلی درافغانستان موثروسازنده بوده است. در این اواخر حرف ازامضای "پیمان امنیتی " میان افغانستان وامریکا مطرح شد که ازسوی افکارعمومی  مردم استقبال قرار گرفت. امضای پیمان استراتژیک وهمچنین پیمان امنیتی ازاهمیت حیاتی درسرنوشت سیاسی- اقتصادی مردم افغانستان برخوردارمی باشد.

نیروهای امنیتی کشور؛ هم ازلحاظ تجهیزات وامکانات و هم ازنظر کمیت، آمادگی تهدیدات احتمالی از سوی دهشت افگنان را در داخل و بیرون ازمرزهای کشورنخواهد داشت. تجهیزنیروهای مسلح کشورازسوی دوستان بین المللی افغانستان که با خطرات ناشی ازتهدیدات تروریزم مواجه است؛ درچنین شرایطی نیازمند همکاری وعملی شدن تعهدات سپرده شده ازسوی امریکا است. افغانستان دریک وضعیت حساسی قرارگرفته که ازیک سو بالفعل دررویارویی ومقابله با تروریستان وطالبان هستند وازجانب دیگرنیروهای اردو وپلیس امکانات وجنگ افزارهای لازم را دراختیارندارد. لازم است که درجهت ارتقای ظرفیت وبالابردن کمیت آنان توجه صورت بگیرد.

این امردرکوتاه مدت بدون توجه وهمکاری آمریکا امکان ندارد که افغانستان بتواند باتوانمند ی های خود ش روی پایش بایستد. اگرجامعه جهانی بخواهند درمبارزه باتروریزم موفق شود بدون حمایت وهمکاری ملت ودولت افغانستان  امکان ندارد که به چنین خواستی دست یابند. همسوی طرفین شرط اساسی ساختن اردوی توانمند برای افغانستان وموفقیت درمحوپدیده ی دهشت افگنی است. علیرغم الزامات وضرورت هایی که در روابط  دوکشور احساس می شود؛ دربرخی ازمواقع متاسفانه شاهد تنش  درروابط افغانستان – آمریکا درطول چندسال اخیر نیز هستیم. یکی ازموارد اختلافی که باعث سردی روابط کابل- واشنگتن گردیده ، برسرچگونگی مبارزه نیروهای ناتو بر ضد طالبان وسایرشبکه های تروریستی است. دولت افغانستان بارها خواستارقانونمند شدن فعالیت نیروهای خارجی درکشوربوده است.

همواره ازناتوخواسته که عملیات های شبانه را علیه گروهها وشبکه های تروریستی متوقف وازتلفات افراد ملکی وغیرنظامی جدا پرهیزکنند. البته چنین خواستهایی ازسوی حکومت افغانستان ازپیش شرط های" امضا پیمان امنیتی " میان افغانستان وآمریکا ذکرگردیده است. گاهی عملیات های نیروهای خارجی اشتباها باعث تلفات افراد ملکی می گرددکه حکومت افغانستان دربرابرچنین حوادثی واکنش نسبتا تندی نشان می دهد. ظاهرا چنین مشکلاتی زمینه ی بحران را درروابط دو کشورفراهم کرده است.

شاید نیروهای ناتوعلاقمند عملیات های شبانه وطرفدارتلفات افراد ملکی نباشد ؛اما این گروه تروریستی طالبان است که درقریه ها ومحلات ازمردم به عنوان سپرانسانی استفاده ودرمیان مردم پناه می برند؛ نیروهای ناتوناچاراست که دست به تلاشی خانه ها زده واحیانا عملیات نظامی را بعنوان آخرین گزینه درجهت مبارزه باتروریزیم  انتخاب نمایند. عملکرد نیروهای ناتودربرابرطالبان، دربرخی مواقع منجربه تلفات افراد ملکی می گردد اعتراضات حکومت افغانستان را برانگیخته وموجب تیرگی روابط میان دوکشورشده است. به منظور جلوگیری ازتنش های احتمالی درروابط دوکشورپیش شرط های از جانب حکومت افغانستان مبنی برقانونمند ساختن فعالیت نیروهای ناتومطرح گردیده است.

دراین اواخربدنبال شکایت جمعی محدود ازمردم میدان وردک  نسبت به آنچه بدرفتاری نیروهای ناتو؛ ازسوی مردم این ولایت خوانده شده تنش ها  درروابط آمریکا وافغانستان بالا گرفت. مصالحه وچگونگی مدیریت روند گفتگوها با مخالفین مسلح دولت افغانستان ازدیگرموارد است که اختلافا ت بین آمریکا وافغانستان را تشکیل میدهند .

حکومت افغانستان علیرغم جنایت های مکرر ضد بشری گروه تروریستی طالبان، کوبیدن یکجانبه برطبل صلح وآشتی،  وامتیازدهی ونادیده گرفتن قتل وکشتارافراد بیگناه ، انجام عملیات های انتحاری برضد نیروهای خارجی ، ایجاد نهاد ها، کمیسیون ها و شورای عالی صلح ؛ تاکنون کوچکترین نشانه وتمایلی ازجانب طالبان مبنی برپذیرش وقبول مذاکره  دیده نشده است. تداوم سیاست های یکجانبه  که نتیجه ی عملی برای ختم منازعه وبحران و آوردن صلح نداشته باشد، طبیعی است که موجب بروزاختلافات میان امریکا وافغانستان می شود.

دیدگاه شما