گشایش یک کارخانه بزرگ ذوب آهن در شهرک صنعتی ولایت هرات جدای از اینکه دستاوردی برای دولت محلی محسوب می شود خبر خوشی برای باشندگان این ولایت است که مثل سایر شهروندان کشور به شدت از نبود کار رنج می برند.

با بهره برداری کامل از این کارخانه بیش از هزار تن صاحب کار می شوند و این باعث می شود که حداقل هزار تن از خیل عظیم بیکاران صاحب کار شده و خانواده های آنان کمتر با مشکلات مالی مواجه شوند.نبود کار در کشور باعث شده است که وضعیت زندگی طبقه کارگر در کشور تغییر نکند و آنان همچنان زیر خط فقر به زندگی خود ادامه بدهند، عدم اشتغال و نبود زمینه های کاری در کشور مشکلات فراوان اجتماعی نیز به بار آورده است.

دولت افغانستان در زمینه ایجاد کار برای شهروندان این سرزمین تاکنون اقدام جدی به عمل نیاورده است و با گذشت بیش از ده سال از عمر حاکمیت جدید هنوز شعارهای آن در زمینه اشتغال زایی تحقق نیافته است و هر روزه رسانه های حکومتی و یا نزدیک به حکومت از فراهم آوری هزاران شغل سخن به میان می آورند، اما عملا در این زمینه کاری صورت نگرفته است.

دولت افغانستان و وزارت کار و امور اجتماعی که متولی امر اشتغال زایی برای مردم این سرزمین است و ماهیت وجودی این وزارت خانه نیز چنین اقتضایی می کند تاکنون برای ایجاد اشتغال فعالیت جدی از خود نشان نداده است و تاکنون همه حرفها در این زمینه از حد شعار بالاتر نرفته است.

حامد کرزی رئیس جمهور در دو دوره انتخابات ریاست به مردم افغانستان قول داد که زمینه اشتغال را برای آنان فراهم خواهد ساخت، اما تاکنون به این وعده های تبلیغاتی خود جامه عمل نپوشیده است و گمان می رود که تا ختم دوره ریاست جمهوری خود نیز نتواند در این زمینه رویاهای مردم را تحقق ببخشد.

نبود کار و اشتغال بحرانهای زیادی را در جامعه ایجاد می کند و مشکلات جامعه را افزایش می دهد، هر جامعه ای که از کمبود کار رنج می برند شاهد انواع مشکلات روحی و جسمی بوده که جامعه را مستاصل ساخته و در نهایت منجر به انفجار اجتماعی شده است. بهار عربی که از عمر آن دوسال می گذرد ابتدا به خاطر خود سوزی جوانی تونسی به نام بوعزیزی که از نبود کار به شغل سبزی فروشی مشغول بود آغاز شد و چندی نگذشت که کشورهای تونس، مصر، یمن، را در نوردید و اکنون جنگ و منازعه در کشور های سوریه و بحرین نیز ادامه دارد که ادامه همان بهار عربی است که آتشش را جوان بیکار بوعزیزی شعله ورساخت.

بحران بیکاری در کشور یونان تاکنون چند دولت را از پای درآورده است و هنوز این مشکل در یونان و بعضی کشورهای اروپایی دیگر ادامه دارد.در افغانستان نیز مشکل بیکاری بعید نخواهد بود که موجب بحرانهای اجتماعی شدید شده و مشکلات جدیدی را فرا روی دولت خلق نماید، زیرا در زمینه اشتغال زایی دولت مسئول و موظف است که در این زمینه از خود حرکتی نشان بدهند.

با گذشت بیش از ده سال هنوز دولت افغانستان نتوانسته است به ایجاد شهرک های متعدد صنعتی در کشور موفق شود و تنها چند شهرک صنعتی محدود در نقاط مختلف کشور ایجاد گردیده است؛ اما متاسفانه این شهرک ها نیز از نبود سرمایه گذاری لازم رنج می برد و خود مشکلات فراوانی دیگر دارد که خود موضوع مجزایی است.

شهرک صنعتی ولایت هرات نیز در شش سال قبل ایجاد گردید که تاکنون صدها کارخانه را در خود جای داده است اما هنوز با مشکل نبود سرمایه گذاری لازم مواجه است و تمام تلاشهای دولت در زمینه جلب سرمایه به این شهرک چندان موفقیت آمیز نبوده است.ساخت شهرک صنعتی در ایجاد اشتغال نهایت موثر است و می توان با ایجاد آن و حمایت از آن هزاران بیکار را صاحب شغل نمود که این خود باز می تواند رونق اقتصادی کشور را موجب گردد. دولت افغانستان نتوانسته است که شهرک های صنعتی پر رونقی را راه اندازی نماید که این نشان می دهد دولت در زمینه ایجاد اشتغال برای شهروندان این کشور موفق عمل نکرده است.

نبود اشتغال باعث می شود افراد جامعه برای درآمد و امرار معاش دست به هر کاری بزنند که این باعث می شود که افراد جامعه سعی نماید از راههای نامشروع به زندگی خود ادامه بدهند.همکاری با گروههای شورشی : یکی از عوامل موفقیت گروههای شورشی در افغانستان نبود اشتغال برای جوانان این سرزمین است.

سرباز گیری گروههای شورشی درست از مناطقی صورت می گیرد که در زمینه ایجاد کار دولت هیچ فعالیتی نداشته است و بیکاری از مهم ترین مشکلات آن نواحی است، مناطق دوردست و روستایی از مناطقی است که مخالفان مسلح از آن مناطق سربازگیری می کنند، عده زیادی از سطوح پایین مسلح دولت کسانی هستند که به خاطر پول می جنگند و اگر برای آنها زمینه اشتغال به صورت قانونی مهیا گردد بدون شک از تعداد نفرات گروههای مخالفین کاسته خواهد شد.

افراد زیادی هستند که در بدل اندک پولی در مقابل دولت ایستاده اند و اگر دولت در مناطق محروم اشتغال زایی نماید و پروژه هایی که موجب اشتغال می شود در آن مناطق اجرا گردد به یقین می توان گفت که یک قسمت عمده ای از مشکلات امنیتی کشور حل خواهد شد.امنیت رابطه مستقیم با اشتغال دارد و اگر شغل در کشور ایجاد گردد دیگر یک شهروند افغان خود را مجبور احساس نمی کند که با گروههای شورشی همکاری نماید و بر علیه هموطن خود تفنگ بگیرد و دست به تخریب خانه خود بزند.

دولت با زمینه ایجاد اشتغال می تواند امنیت را نیز بهبود ببخشد و با ایجاد اشتغال از هزینه های هنگفتی که برای تامین امنیت می پردازند خود را آسوده نماید. این را نیز علاوه باید کرد که تنها افراد بلند پایه گروههای شورشی یا اسیر سازمانهای استخباراتی منطقه هستند و یا برای کسب قدرت می جنگند و عده ای اندک از سربازان این گروه بخاطر عقیده خود دست به سلاح برده اند.

مهاجرت های اقتصادی : همین اکنون تعداد زیادی از هموطنان ما در کشورهای همسایه به صورت مهاجر زندگی می کنند و می توان به جرات ادعا کرد که اغلب آنان مهاجران اقتصادی هستند که نبود کار و اشتغال باعث شده است که رنج در غربت زیستن را بر خود بقبولانند و به کشور برنگردند. اگر در کشور زمینه های کار مهیا باشد دیگر کمتر افغانی حاضر خواهد بود که در کشور ایران و یا پاکستان زندگی کند، نبود کار در کشور باعث شده است که آنان هزاران مشکل را به جان خریده و به کشور باز نگردند.

دولت همیشه سخن از این گفته است که مهاجرین باید به کشور بازگردند در حالی که برای اشتغال آنان دولت هیچ کاری نکرده است، در چنین وضعیتی کمتر مهاجری حاضر خواهد شد به کشور باز گردد و تمام تلاش دولت در زمینه بازگرداندن آنها به نتیجه ای نخواهد رسید.

قدرتمند شدن باندهای مافیایی و افزایش جرم و جنایت در جامعه : نبود کار باعث می شود که باندهای مافیایی مواد مخدر و یا باندهای مافیایی دیگر براحتی بتوانند از میان آن عده افرادی که به دنبال کار می گردند افراد مورد نیاز خود را دست چین نمایند و در بدل دادن پول به آنان به فعالیت غیر قانونی خود ادامه بدهند.

متاسفانه افراد زیادی که نیروی فراوانی برای کار مفید دارند با جذب شدن در چنین باندهای از نیروی آنها در جهت کارهای غیر قانونی استفاده می شود. از جانب دیگر افزایش بیکاری در جامعه افزایش میزان جرم و جنایت در جامعه را در پی دارد، بیکاری خود باعث می شود که افراد در نهایت به سوی کارهای خلاف کشانیده شود و این در جامعه ما که سطح آگاهی در آن به شدت پایین است زیادتر به مشاهده می رسد.