توسعه اقتصادی می تواند روند پیشرفت و توسعه کلی یک کشور را رونق داده و موجبات توسعه کشورها را در همه زمینه ها فراهم نماید، توسعه کشورها بر مبنای نظریه نوسازی که در نیمه دوم قرن بیستم توسط اندیشمندانی چون دانیل لرنر مطرح گردید باید بر محور توسعه اقتصادی بنا یافته و توسعه اقتصادی به عنوان پیش شرط توسعه کشورها به حساب می آید.

بر مبنای همین نظریه بود که توجه به توسعه اقتصادی در صدر تلاشهای کشورهای در حال توسعه در نیمه دوم قرن بیستم قرار گرفت و توجه همه جانبه به توسعه اقتصادی توجه به زمینه های دیگر توسعه را کمرنگ ساخته و مورد بی توجهی قرار گرفت.
بر مبنای نظریه نوسازی کشورهای فقیر که تلاش دارند به توسعه دست پیدا کنند و موجبات آسایش مردم خود را فراهم آورند ابتدا باید الگوهای توسعه کشورهای غربی و توسعه یافته را صد درصد اجرا نموده و توسعه اقتصادی را در صدر برنامه های خود قرار بدهند، تقلید از الگوهای توسعه کشورهای توسعه یافته بدون توجه به شرایط اجتماعی و فرهنگی کشورهای خودشان و اصل قرار دادن توسعه اقتصادی حتی با قربانی ساختن توسعه در حوزه های اجتماعی و فرهنگی را می توان زیر بنای نظریه نوسازی برای توسعه کشورها قلمداد نمود.

دولتمردان زیادی جهت نیل به توسعه اقتصادی تمام تلاش خود را به خرج داده و توسعه در سایر زمینه ها را به فراموشی سپردند که این باعث بی توجهی به سایر زمینه های توسعه گردید، توسعه فرهنگی و اجتماعی و حتی سیاسی از سوی بعضی از این دولتمردان به فراموشی سپرده شد تا به توسعه اقتصادی دست یابند.

توسعه اقتصادی از اهمیت بالایی برخوردار بوده و همین باعث شده است که کشورهایی که به توسعه اقتصادی دست یافته اند، کم کم در سایر زمینه ها نیز به توسعه دست یابند اما بسیاری نیز دچار بحرانهای زیادی شده و درگیری های سیاسی و اجتماعی توسعه اقتصادی را نیز از بین بردند.

اکنون این سئوال مطرح است که آیا توسعه اقتصادی می تواند به عنوان زیربنای توسعه در همه زمینه را آماده سازد و به عنوان رکن اصلی توسعه مد نظر قرار گیرد؟ آیا توسعه اقتصادی موجبات توسعه در سایر زمینه ها را آماده می کند؟
مسئله مهم این است که توسعه اقتصادی اهمیت خود را دارد و می تواند موجبات توسعه در سایر زمینه را نیز فراهم آورد اما تنها توسعه اقتصادی بدون توجه به توسعه سیاسی و اجتماعی و فرهنگی در دراز مدت مشکلات فراوانی را فرا روی جوامع و حتی خود توسعه اقتصادی به وجود می آورد. فرایند توسعه پایدار و انکشاف در همه امور و به صورت طولانی مدت نیازمند توجه به توسعه در همه زمینه های می باشد. توسعه اقتصادی به تنهایی در فرایند توسعه پایدار کافی نیست و در نهایت مشکلات زیادی را نیز فراهم می سازد.

توسعه اقتصادی بدون توجه به توسعه در سایر زمینه ها در نهایت روند توسعه پایدار را با مشکلات مواجه می کند، کشورهایی که در کنار توسعه اقتصادی به سایر جنبه های توسعه توجه کرده اند توانسته اند که به پیشرفت دست یابند اما دولتهایی که تنها به توسعه اقتصادی توجه کرده اند در نهایت با مشکلات زیادی مواجه شده اند.

توسعه سیاسی می تواند ساز و کارهای دولت داری و حکومتداری را تقویت نماید، توسعه اجتماعی موجبات تفکر اجتماعی و رشد و تقویت جامعه مدنی را فراهم می آورد و توسعه فرهنگی موجب تقویت پایه های فرهنگی و فرهنگ تساهل و مدارا را میان مردم جامعه فراهم می کند و توسعه اقتصادی وضعیت اقتصادی جامعه را بهبود می بخشد.

همه کارشناسان بر این نکته اتفاق نظر دارند که توسعه اقتصادی اهمیت زیادی دارد اما در مورد اینکه زیربنای توسعه یک جامعه توسعه اقتصادی است اختلاف نظر وجود دارد.

افغانستان کشوری است که نیازمند توسعه در همه امور است و اینکه توجه اساسی بر کدام حوزه متمرکز شود نیازمند بحث است، در ده سال گذشته دولت و همکاران بین الملل بیشتر توجه را بر توسعه سیاسی در افغانستان کرده اند که نتایج آن را کم کم مشاهده می کنیم مردم افغانستان به مسائل سیاسی آگاهی پیدا کرده اند و به سرنوشت سیاسی خود اهمیت زیادی می دهند، در حوزه توسعه اقتصادی گرچند دولت همواره اذعان کرده است که از نگاه رشد اقتصادی نیز پیشرفت های زیادی داشته است اما آگاهان امور به این باور هستند که دولت در زمینه توسعه اقتصادی ناکام بوده است و نتوانسته است قدمهای جدی را در این راستا بردارد.

عدم رشد کیفی و کمی صنعت و شهرک های صنعتی، میکانیزه نشدن زراعت در کشور، عدم رشد سرمایه گذاری چه در بخش خصوصی و چه بخش دولتی... نشان می دهد که دولت در زمینه توسعه اقتصادی موفق عمل نکرده است.
امروزه اهمیت توسعه اقتصادی بر همگان روشن شده است، سالانه هزاران تن به بازار کار افغانستان وارد می شوند اما عدم توسعه اقتصادی باعث نبود کار در بازار شود، به گفته مقامات مسئول در افغانستان 4 میلیون نفر بیکار هستند که این نشان می دهد در حوزه توسعه اقتصادی دولت کارکرد خوبی نداشته است.

اگر دولت افغانستان مثل سالهای گذشته توجه زیادی به توسعه اقتصادی نشان ندهد افغانستان با مشکل مواجه خواهد شد و بحرانهای سیاسی و اجتماعی افغانستان را فرا خواهد گرفت، زیرا در نبود کار و عدم اشتغال مردم چاره ای نخواهند داشت جز اینکه یا به کشورهای همسایه بصورت قاچاقی بروند و یا برای اندک پولی دست به هر کاری بزنند و چه بسا اینکه زمینه پیوستن آنها به گروههای مخالف دولت فراهم شود، دولت در زمینه توسعه اقتصادی باید برنامه های جدی روی دست بگیرد زیرا می توان گفت که با توسعه اقتصادی در نهایت می توان به سایر زمینه ها نیز به توسعه دست یافت.

متاسفانه نگاه دولت در چند سال گذشته به مسئله توسعه اقتصادی نگاه ابزاری بوده است و برای رشد اقتصادی کشور فاقد برنامه های درازمدت و استراتژیک بوده است، همیشه نگاه به اقتصاد کشور از زاویه و دوربین سیاست بوده است که این باعث سیاسی شدن فزاینده رشد اقتصادی در کشور شده است و چنین است که با وجود ظرفیت رشد اقتصادی در چند سال گذشته هنوز ما تا رسیدن به رشد اقتصادی سالهای زیادی فاصله داریم.