صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

پنجشنبه ۶ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

"انتقال سیاسی" در افغانستان؛ رییس جمهور بعدی کیست؟

-

منبع:‌ واشنگتن پست / برگردان: عبدالاحد بهرامی

مقامات امریکایی اکنون تمام هم و غم شان تسریع برنامه انتقال مسئولیت های امنیتی از نیروهای خارجی به دولت افغانستان، به هدف خروج سریعتر از این کشور است. اما در کابل، این روزها حرف و سخن ها درباره گذار سیاسی از دولت کنونی به دولتی است که بعد از رییس جمهور کرزی بر سر کار خواهد آمد؛ و اینکه آیا باید روند این "انتقال سیاسی"‌ تسریع شود؟ بر اساس قانون اساسی افغانستان، انتخابات ریاست جمهوری این کشور برای انتخاب جانشین حامد کرزی، که در انتخابات سال 2009 برای بار دوم به قدرت رسید، باید تا پیش از پایان سال 2014 میلادی برگزار شود. اما اکنون بصورت فزاینده ای سخن از این گفته می شود که ممکن است انتخابات ریاست جمهوری بعدی یکسال به جلو کشیده شود و در سال 2013 برگزار گردد؛ زمانی که نیروهای بیشتر ناتو برای تامین امنیت در این کشور حضور دارند.

استراتژی بی هدف
اخیرا ویلیام پتی، سفیر بریتانیا در افغانستان در مصاحبه ای با روزنامه گاردین گفت: "در اینکه سال 2013 زمانی خوب برای برگزاری انتخابات ریاست جهموری افغانستان است، دلایل مستدلی وجود دارد." وی افزود که بریتانیا در این باره "نظر مخالف ندارد."در افغانستان، نهادی که باید هر نوع تغییری را در موعد انتخابات مورد تایید قرار دهد، کمیسیون مستقل انتخابات این کشور است.

یک استدلال برای انتخابات زودهنگام اینست که در این صورت، تمرکز تنها بر انتقال مسئولیت های امنیتی به افغان ها نه،‌ بلکه بر "انتقال سیاسی" در افغانستان بعد از خروج ناتو خواهد بود. تمرکز بر عملیات نظامی و غفلت در بخش های حکومت داری و سیاست، یکی از کاستی های جدی ماموریت امریکا و ناتو در یک دهه گذشته در افغانستان بوده است.

یکی از مشاوران ناتو در کابل در مورد فقدان برنامه ای هدفمند از سوی ناتو و امریکا در رابطه با گذار سیاسی پیش رو در افغانستان می گوید: "ما برای انتقال مسئولیت امنیت به دولت افغانستان،‌ برنامه به دقت حساب شده داریم اما در رابطه با "انتقال قدرت سیاسی" واقعا ما پلان کاربردی نداریم."

دولت باراک اوباما، برگزاری انتخابات ریاست جمهوری افغانستان را در سال 2014 و طبق آنچه در قانون اساسی تعیین شده، فرض کرده است. اما اکنون بعضی از مقامات ارشد واشنگتن به این اذعان دارند که زمان آن فرا رسیده است تا بیشتر بر سیاست در افغانستان تمرکز کرد و کمتر بر انتقال مسئولیت های امنیتی، که اکنون به سرخط داغ رسانه ها تبدیل شده است. در این راستا و به هدف ترغیب و حمایت نسل جدید رهبران افغان در آینده این کشور در دوره بعد از حامد کرزی، اخیرا رایان کراکر سفیر کهنه کار امریکا در کابل در حال گسترش ارتباطاتش با سیاستمداران افغان بوده است.

نمی توان مطمئن بود که چنین ارتباطات و زمینه سازی ها برای انتخابات بعدی افغانستان از سوی کدام مرجع امریکایی در افغانستان می تواند موثر و کارساز باشد و اینکه آیا چنین فعالیتی در چارچوب فعالیت رسمی نمایندگان سیاسی امریکا در کابل دنبال شود یا خیر. اما سوال اینجاست که چرا ایالات متحده امریکا چنین زمینه سازی هایی را برای انتخابات افغانستان بصورت شفاف و رسمی از طریق سفارت خود در کابل دنبال نکند. بسیار احمقانه خواهد بود اینکه برای باثبات سازی افغانستان میلیاردها دالر مصرف کرده باشیم و در عین حال وانمود کنیم که واشنگتن علاقه ای به نقش داشتن در تحولات سیاسی افغانستان و حمایت از جانشین توانا و دارای حمایت مردمی به جای حامد کرزی ندارد.

تمرکز ایالات متحده بر تحولات سیاسی افغانستان برای طالبان گیج کننده خواهد بود و محاسبات آنها را به هم خواهد ریخت. به نظر می رسد شورشیان اکنون در صدد این باشند تا زمان خروج ناتو از افغانستان در سال 2014 و پایان نقش رزمی نیروهای امریکا-ناتو در اوسط 2013، برای بقای خود تلاش کنند و بعد از خروج نیروهای خارجی دوباره برگردند. در صورتی که طالبان ببینند ایالات متحده در مسیر حمایت از رهبران جدید افغان و دولت این کشور در دوره بعد از 2014 گام بر می دارد،‌ آنها امید خود را به اینکه امریکا، افغانستان را به حال خود رها کند،‌ از دست می دهند و به مذاکره تن در خواهند داد.

یکی از چهره های سرشناس تجاری افغانستان می گوید: "تردیدی ندارم در اینکه اکنون نیاز است تا امریکا تلاش کند از چهره های عمده میانه رو گروه های مختلف افغان حمایت کند." وی هشدار می دهد پیش از آنکه دولت جدیدی در افغانستان بر سر کار آید، هر نوع معامله ای با طالبان، منجر به یاس و پشیمانی خواهد شد.

تاکنون دیپلمات های امریکایی، ناتو و ناظران مستقل، از چهره های متعددی به عنوان گزینه های احتمالی برای آینده سیاسی افغانستان سخن گفته اند. این چهره ها طیف گسترده ای از تکنوکرات های مستقل،‌ چهره های فعال سابق، مقامات سابق و فعلی دولت،‌ اعضای جریان های اپوزیسیون، چهره های حامی دولت و نمایندگانی از پارلمان را در بر می گیرد؛ چهره هایی که عمدتا یا به دولت افغانستان نزدیک اند و یا هم به جناح های مخالف دولت تعلق دارند.

کمتر تردیدی وجود دارد اینکه هر یکی از این چهره های سیاسی جدید افغان،‌ این کشور را در مسیری متفاوت و با پویایی سیاسی بهتر،‌ فساد کمتر و کفایت و کارآمدی بیشتر در مقایسه با حامد کرزی رهبری خواهد کرد. به گفته یک مشاور ناتو در کابل، "ما به پویایی و تحرک سیاسی جدیدی نیاز داریم که هم باثبات باشد و هم با منافع امنیتی ما همخوانی داشته باشد."‌

اکنون سوال اینست که در شرایطی که انتخابات ریاست جمهوری که قرار است آینده سیاسی افغانستان را رقم زند،‌ در پیش رو است، چرا دولت امریکا با جدیت در تلاش است تا برای رسیدن به توافق صلح با طالبان مذاکره کند. این سوال خیلی بجا، لزوم مذاکره و معامله با طالبان را در شرایط فعلی زیر سوال می برد. احتمالا دولت باراک اوباما مذاکره با گروه های شورشی را یک سال زودتر از آنچه باید شروع کند،‌ آغاز کرده است. پیش از زمانی که رهبری جدید در کابل باید بر سر اقتدار بیاید،‌ چنین مذاکراتی پیش از وقت است.

مذاکرات با طالبان به عنوان یک گره کوری در برابر ایالات متحده،‌ خود دلیل دیگری بر اینست که امریکا باید بر سیاست در افغانستان تمرکز کند تا دولتی دارای حمایت مردمی بیشتر و با فساد کمتر روی کار آید و بتواند از عهده مذاکرات سیاسی بر سر آینده افغانستان با گروه های شورشی برآید. این شورشیان با آنکه بمبگذاری های کنار جاده ای شان کشنده و قوی است اما نفرت گسترده ای از آنان در میان مردم افغانستان وجود دارد. تاجر سرشناس متذکره افغان، معتقد است که "رفتن حامد کرزی،‌ شاید این فرصت را برای افغان ها فراهم سازد تا همه چیز را از نو آغاز کنند. "هر چه زودتر،‌ بهتر."‌

دیدگاه شما