صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

پنجشنبه ۹ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

سرنوشت مبهم پیمان استراتیژیک آمریکا با افغانستان

-

سرنوشت مبهم پیمان استراتیژیک آمریکا با افغانستان

گذارشهای خبری حاکی از آن است که ایالات متحده امریکا امضای سند همکاری‌های استراتژیک با افغانستان را به حالت تعلیق در آورده است. به گفته برخی از مقامات دولتی آمریکا این تصمیم را در پاسخ به مواضع سخت‌گیرانه حکومت افغانستان گرفته است.

اما سیامک هروی، معاون سخنگوی رئیس‌جمهور کرزی تعلیق گفت‏وگو در رابطه با امضای پیمان استراتژیک را رد کرده است. برخی منابع خبر از قول دیپلمات های افغانی نوشته اند که اخیرا کاخ سفید پیامی به رئیس‌جمهور کرزی فرستاده و گفته است در صورت تعلل در امضای پیمان استراتژیک، امکان دارد که امریکا روی شریک دیگری فکر کند.

این منابع می افزایند کرزی با مطرح کردن توقف عملیات شبانه و زندان بگرام، می‌خواهد هدف اصلی خود را بر امریکا تحمیل کند. در این میان برخی مطبوعات افغانستان مدعی شده اند حامد کرزی ابقای خود در قدرت پس از سال 2014 و یا گماشتن فرد مورد اعتماد خود را در قدرت، به عنوان شرط اصلی امضای پیمان استراتژیک با امریکا مطرح کرده است.

اما به هر ترتیب این روشن است که رئیس‌جمهور کرزی در برابر خواسته مقامات آمریکایی تاکید کرده است تا زمانی که عملیات شبانه قطع نگردد و مسؤولیت زندان بگرام به نیروهای افغان سپرده نشود، این سند را امضا نخواهد کرد.

تعلیق امضای پیمان استراتیژیک با امریکا نگرانی های عمومی در افغانستان را نسبت به سرنوشت امنیت و ثبات در این کشور افزایش می دهد زیرا ناتو اعلام کرده است نیروهای افغان نه توانایی عملیات شبانه را دارند و نه‌ توانایی نگهداری زندانیان خطرناک در بگرام را.

طبق گذارش ها بارک اوباما رییس جمهور ایالات متحده امریکا می خواهد خروج صد هزار از نیروهای این کشور را از افغانستان تا سال 2014 میلادی تکمیل نماید. از یک طرف خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان بهانه ی مخالفان مسلح برای تداوم جنگ را از آنان می گیرد و انتظار می رود خروج این نیروها بتواند زمینه های گفتگو تفاهم درافغانستان را بیشتر فراهم سازد.

اما از جانبی هم این نگرانی وجود دارد که با خروج این نیروها نه تنها روزنه ای به سمت صلح گشوده نشود بلکه مخالفان مسلح جری تر از گذشته حملات شان بر دولت و نیروهای دولتی افزایش دهند و در نتیجه شرائط پیچیده تری در افغانستان رقم بخورد.

زیرا خروج نیروهای خارجی از افغانستان یک خلا قدرت در افغانستان را شکل می دهد که در این صورت زمینه هرنوع مداخلات خارجی دیگر در افغانستان وهمینطور افزایش بیشتر اقتدار مخالفان عملا فراهم خواهد شد.

بنا براین می توان گفت هم خروج این نیروها و هم شکل و محتوای پیمان استراتیژیک افغانستان و آمریکا دارای زوایای مبهم و نامکشوفی است که موجب افزایش نگرانی ها در افغانستان می شود. اگر این قرار داد بطور موفقانه از طرف هردو جانب به امضاء برسد نگرانی های مردم را از بابت خروج نیروهای آمریکا در سال 2014 کاهش می دهد که مدعی اند.

اما اینکه آیا تدوین یک پیمان استراتیژیک و امضای آن میان مقامات افغان و ایالات متحده می تواند به شکست جبهه ترور و خشونت در منطقه و جهان بیانجامد یا نه مسئله ی است که قابل بحث و تامل جدی است. به نظر می رسد این مسئله بستگی به نوع همکاری ها و همراهی های جامعه جهانی با افغانستان دارد.

در خصوص برخی از حلقات مخالفین دولت افغانستان که به هیچ عنوان حاضر به کنار گذاشتن سلاح و پیوستن به روند صلح نیستند پرسش های جدی در اذهان عمومی وجود دارد. یکی از سوال های اساسی دراین مورد نحوه تامین امکانات و تسلیحات این نیروها در افغانستان است هر شهروند افغانی در شرائط کنونی این پرسش در ذهن اش خود نمایی می کند که بالاخره این همه سلاح و امکانات از کجا و چگونه در اختیار مخالفین دولت افغانستان قرار می گیرد.

در اینکه نهاد های نظامی و امنیتی خود دولت افغانستان با این گروه ها همکاری کند و سلاح و تجهیزات در اختیار آنان قرار بدهد امری بسیار دور از ذهن است زیرا این سلاح ها دقیقا برعلیه خود ارتش و پلیس افغانستان و همینطور علیه مقامات دولت بکار گرفته می شود.

این بسیار بعید است که برخی در داخل ارتش و پلیس ملی افغانستان با مخالفان در امر تجهیز و تسلیح آنان همکاری نماید. اما در اینکه دولت های منطقه با مخالفان مسلح افغانستان همکاری داشته باشد را نیز دولت افغانستان تا کنون رسما مدعی نشده است و همواره اعلام داشته اند که در این زمینه شواهد کافی در دست نیست

اگر چه نیروهای ناتو و ائتلاف بعضا همسایگان افغانستان را متهم کرده اند اما از جانب دولت افغانستان وهمینطور دولت های منطقه رد و تکذیب شده است. اگرچه شاید نتوان به دولت های منطقه چنین نسبت های را داد اما برخی ساکنان نواحی مرزی پاکستان و افغانستان در امر تسلیح و کمک به جنگجویان طالبان در افغانستان نقش دارند.

بنا بر این با تداوم این روند می توان دریافت که شرائط امنیتی افغانستان بدون حضور سربازان خارجی وضعیت دشواری را بوجود خواهد آورد. ازاین رو ابهام در امضای پیمان استراتیژیک آمریکا با افغانستان دقیقا وضعیت امنیتی افغانستان را نیز در وضعیت مبهم تری قرار می دهد.

اما در این هم تردیدی نیست که تداوم همکاری های نظامی آمریکا با افغانستان تا هنگامی که دشمن مشترک دوکشور و جامعه جهانی بویژه همسایگان افغانستان به قوت خود باقی است طبیعی است که ضرورت این همکاری ها برای هردو کشور قطعی است.

در این تردیدی نیست که هم طالبان و هم القاعده همچنان تهدید های جدی علیه ثبات و امنیت منطقه و جهان به شمارمی رود و روزانه در دو کشور افغانستان و پاکستان تعداد زیاد از انسانهای بی گناه قربانی حملات وحشیانه آنان می شود. در چنین وضعیتی هم پاکستان و هم افغانستان به شدت نیازمند همکاری های گسترده جامعه جهانی و غرب برای ریشه کن سازی تهدیدات و از بین بردن کامل تروریزم در منطقه است.

همسایه غربی افغانستان ایران نیز همواره از تهدید های گروه های افراطی مرتبط با القاعده و تروریستی در امان نبوده اند و سال گذشته تعداد زیاد از شهروندان این کشور در عملیات های انتحاری که از جانب گروه های افراطی و تند رو سازمان دهی و اجرا شده بود جانهای خود را از دست دادند.

شاید به همین دلایل بوده است که این کشور در سالهای اخیر در مسائل افغانستان از سیاست همراهی با جامعه جهانی در افغانستان پیروی کرده است و بنا بر این تا زمانیکه تهدیدات مشترک امنیتی برای منطقه و جهان و جود داشته باشد تداوم همکاری های جامعه جهانی با افغانستان یک ضرورت اساسی خواهد بود.

بنا براین امضای پیمان مشترک آمریکا و افغانستان اگر در چارچوب منافع افغانستان و با درنظر داشت دغدغه های همسایگان افغانستان صورت بگیرد می تواند برای افغانستان پیامدهای مثبتی داشته باشد اما اگر این مسائل رعایت نگردد طبیعی است که انتظار تامین امنیت و ثبات پایدار در افغانستان بسیار دشوار خواهد بود.

اما این پیمان هم به تنهایی نمی تواند مانع افراط گرایی و خشونت طلبی در منطقه شود زیرا تا زمانیکه دولت های دو کشور پاکستان و افغانستان نتواند مانع روند روبه رشد افراط گرایی و تروریزم شوند شکست کامل جبهه ترور حتا با وجود پیمان های استراتیژیک آمریکا و افغانستان و پایگاه دائمی آن کشور در افغانستان نیز بدست نخواهد آمد.

دیدگاه شما